A Message from Aleksandar Donski MA
Translated and edited by Risto Stefov
July 25, 2013
Dear readers,
Some time ago I received a call from a friend (a businessman from Shtip) who informed me that six people from Hunza (Macedonians from Pakistan) were staying in Shtip and I was invited to join them. Their local Macedonian hosts had informed the Hunza of the kind of research work that I do and one of the Hunza people called me and wanted to meet.
So I took advantage of this rare opportunity to meet with these people who declare themselves descendants of Alexander’s army in Central Asia. They were here at the invitation of a prominent businessman from Skopje, Macedonia, who paid for their airfare and accommodations and who values my work. I was invited to join the Hunza on his initiative and so I did.
The first part of my visit included a trip to Bargala archeological site where I met the Hunza. Their host (the Skopje businessman) introduced me, and my first greeting to them was “welcome to the land of your ancestors”. After we toured Bargala we went to the Lesnovski monastery and from there to the fishpond in Zletovo.
To be honest, although I have seen many things in my life, when I saw the Hunza my skin had goose bumps. They looked like the ancient Macedonian soldiers who led the Macedonian phalanx. Their faces were very similar to ours. One had blue eyes and another reddish hair. Two were members of the local Hunza royal family. One was a member of a family which for centuries had advised their kings (informal rulers of Hunza).
They were all intellectuals aged between 30 and 40 years old. One had his MA and was preparing for his PhD and the others were all college educated. Our visit was very pleasant and productive; we were able to exchange a lot of information.
When we arrived at the fishpond, there was a table set up for us where our host (the Skopje businessman) again asked me to welcome our guests who spoke perfect English. I said: “Dear brothers, over 2300 years ago our ancient grandfathers came together and conquered the world. Although we live thousands of miles apart today, it is our duty to renew our friendship and to keep the memory of our ancestors alive.”
After that I congratulated the first day of Ramadan (because they are now Muslims, although they belong to a separate sect) and they applauded me with satisfaction. Then the leader of the Hunza group gave a very nice speech during which he said he was proud to be a Macedonian and that we should also be proud of them because, amidst an ocean of Chinese and Indians, they managed to preserve the name of our glorious king and proudly carry his blood.
After that we spent our time leisurely and agreed to take specific actions aimed at mutually exploring our two cultures, about which the public will be duly informed.
If you wish to assist Aleksandar Donski in this venture, or to purchase any of his publications, please contact him directly at his e-mail: adonski@t-home.mk
Порака од историчар Александар Донски
Пред извесно време ми се јави еден пријател (бизнисмен од Штип), кој ме извести дека во Штип престојувале шесмина Хунзи (Македонци од Пакистан) и ме покани да се придружам на целото тоа друштво. Нивните македонски домаќини им зборувале за моите истражувања и еден од Хунзите исто така ми се јави и кажа дека сакал да се запознаеме.
Секако дека не ја испуштив таа ретка можност да се сретнам со овие луѓе кои самите себе се декларираат како потомци на војската на Александар во Средна Азија. Тие престојуваа овде на покана од еден познат македонски бизнисмен од Скопје, кој им го плати авионскиот пат и престојот овде, а кој исто така ме почитува, па поканата да им се придружам беше на негова иницијатива. Така отидов.
Бевме прво на Баргала и таму ги сретнав Хунзите. Домаќинот (скопскиот бизнисмен) ме претстави, а јас ги поздравив со добродошлица во земјата на нивните предци. Од Баргала бевме на Лесновскиот манастир, а од таму во Рибникот во Злетово.
Да бидам искрен, иако сум видел се и сешто во животот, кога ги видов нив, кожата ми се наежи. Како да видов дамнешни војници на Македонската фаланга. Фаците им беа исти како нашите. Еден имаше сини очи, а друг црвеникава коса. Двајца од нив беа припадници на тамошното кралско семејство на Хунза, а едниот беше член на семејството кое со векови биле советници на нивниот цар (неформален владетел на областа Хунза каде живеат и по која денес се именуваат) .
Сите беа интелектуалци на возраст од 30 – 40 години. Едниот беше магистер со подготовка на докторат, а и другите беа факултетски образовани. Многу убаво се дружевме и разменивме информации.
Кога стигнавме во Рибникот, на софрата, домаќинот (скопскиот бизнисмен) пак ме замоли да ги поздравам (сите зборуваат перфектно англиски) и јас им реков: Драги браќа, пред над 2300 години нашите дедовци заедно се дружеле и го освојувале светот. Иако живееме илјадници километри разделени, наша должност денес е да го обновиме нашето дружење и да го чуваме споменот на нашите славни предци.
Потоа им го честитав првиот ден на Рамазан (затоа што тие сега се муслимани, иако припаѓаат на посебна секта), а тие ми аплаудираа презадоволни. Потоа и нивниот водач на групата одржа многу убав говор и кажа дека се горди што потекуваат од Македонија, но дека и ние треба да бидеме горди на нив затоа што среде океанот од Кинези и Индијци го зачувале името на нашиот најславен цар и се горди што ја носат неговата крв.
Потоа следуваше општа веселба, а беа договорени и конкретни активности во насока на истражување на нивната култура и споредба со нашата, за кои јавноста ќе биде благовремено информирана.
© 2013 MicrosoftTermsPrivacyDevelopersEnglish (United States)
© 2013 MicrosoftTermsPrivacyDevelopersEnglish (United States)
-
Macedonia Above all – Part 13
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
July 28, 2013
In the fall of 1979 the Chief of State Security for Petrich, Captain Indzhov, decided to pay the Starozagorski prison a visit. At the same time one day I was summoned to Major Nikolov’s office in the political section of the prison. There I ran into Indzhov who greeted me and told me that he wanted to talk to me about my trial that had taken place about six months ago. “Stoian, we need to talk about the other participants in your conspiracy,” he said. “The trial is over, everything that needed to be done is done, Citizen Indzhov,” I replied. “No Stoian, it’s not all done, there are still others who participated in this crime. We know who they are but we just want to confirm some things with you,” he said. “I don’t know any more individuals other than those who were identified at the trial!” I replied.
“What about Ruzha the technician, citizen of Yugoslavia? Only you and another person had contacts with her,” he said. “That’s a lie, Citizen Indzhov and you know it. I am not going to be party to this and I will not allow you to manipulate me!” I replied. “Look Stoian, we know what you took from her and that you had discussions with her. We are now waiting for your confession. Besides, if you are honest and tell us everything we can free you from prison immediately. I guarantee you that,” he assured me.
“Thank for your generosity Citizen Indzhov but I am prepared to serve my four years in prison,” I replied. “You don’t need to answer right away, go back to your cell and think about it. We will bring you back here tomorrow morning and we will talk again,” he added, after which I was escorted out of Major Nikolov’s office.
After I was taken back to my cell I thought long and hard about the case. I was not thinking about Indzhov’s offer to free me from prison, I was thinking about who could have given the State Security Services information six months later, after we had been tried?
Some time ago, before I was arrested, I often met with Ruzha; she was my colleague. We often talked about Macedonia but as far as I know I never offered her membership to join our organization or talked about anything that may be construed as conspiratorial. Only Sokrat knew about my conversations with her. But had he said something about it, even during the investigation, the matter would have been cleared during the trial. But not even a word was said about her during the trial, so it would appear that someone else had informed them about her. But who?! A question that kept me up all night!
The next morning I was again taken to Major Nikolov’s office. I again had a conversation with Captain Indzhov but I told him nothing. Unfortunately I was still puzzled as to how they got this information about my conversations with Ruzha. Most importantly, I did not give in to the temptation to accept Indzhov’s offer to be let out of jail early at the expense of someone else. I never wanted to be free at the expense and suffering of others.
So I served my second sentence honourably, without complaining, without apathy. I worked and read most of the time and hardly had enough time to even play chess. I never complained, I never thought about home, even though my wife was alone bringing up our children and worrying about where she was going to get the money to pay for fuel to heat our house in the winter, for food, or for whatever. But even if I had thought about it how was I going to help her being locked up in prison? I helped her some with the thirty leva I sent her once a month, money I earned from working. For the work I did they paid me 20% of the regular wage or a maximum of 40 leva per month.
While serving my four year sentence in prison I kept in touch with my family through letters and visits. I was freed in early spring 1976. It is interesting to note at this point that each time after my release from prison, I was offered a job to work for the State Security Services. This time it was Colonel Atanas Maznakov who offered me the job, which I categorically rejected.
“I did not become a spy when I was nineteen years old!” I said. “Why would I become one now?” And he said: “It is not spying, it is patriotism!” “I am sorry,” I said “you will have to do without my patriotism!” “Okay then, but if someone comes and tells you that there is a Macedonian Organization, you will come and tell us! Right?” asked Maznakov. “No, I will never do that!” I replied. “Then mark my words, you will be back in jail again!” he said. “That depends on me, now doesn’t it?” I replied.
With those words I got up and left for home. We were having this conversation in front of Kosta Kirkov, a high school classmate of mine who was now a Major in the State Security Service in Petrich.
After I was released from prison I looked for work in my profession for about two and a half months. Seeing that I was unable to find anything, I asked two of my friends, Doncho and Zhivko Takov to ask Georgi Zahov, the director of “Nestandardna Oprema” in Petrich if he could hire me as a mechanic. He agreed and allowed me to take the necessary exams, which I passed. I worked there for four months until a friend informed me that the company “Iavor” in Petrich was in need of a construction technician. Their technician had been drafted into the army. I agreed. But as per Article 64, when their technician returned, two years later, I would have to vacate the position.
Here, under my leadership, we built a prefabricated warehouse, a single monolithic building with a single 200 metre long and 24 metre wide hall, the main part of a future prison.
When their technician returned the facility was ready to be covered with a roof. I again was left without work in my profession and for the next eight months I worked as a general labourer.
Four months later I got a job as an assembly technician at the “Domostritelen Kombinat” plant in Blagoevgrad, which was responsible for manufacturing panel blocks for the “Polijani” court near the “Biblijana” factory. Soon after I started work there one of my colleagues left and I took over his job as a technical manager. Here I spent five straight years working, the longest time I had ever held one job. After that I got a job as an investment manager at the school of public nutrition in Petrich.
Before I went to the Human Dimension Conference in Copenhagen, Denmark, my relationship with Angel Iankulski, the school director where I worked, who by the way was born in the same village as my great-great-grandfather Deli Georgi, was excellent. He always asked me to coffee and was glad to talk to me. But when I returned from Copenhagen, the first thing he did was express dissatisfaction with my involvement in the Macedonian cause. He said: “You either mind your job or you mind Macedonia! Not both!” So after he said that, I submitted my resignation! And since then, since August 1st, 1990 I have only worked for Macedonia!
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 13
Стојан Георгиев Томовичин
Во 1979 година, есента, во старозагорските затвори пристигна началникот на Државната безбедност од Петрич, капетан Инџов. Бев повикан во кабинетот на началникот на политичкиот дел на затворот, мајорот Николов. Таму го затекнав и Инџов, кој се поздрави со мене и побара да разговараме во врска со завршениот пред шест месеци судски процес.
- Стојане, треба и да поразговараме и за другите учесници во вашата конспирација – рече Инџов.
- Сето е завршено, граѓанину Инџов – реков јас.
- Не, Стојане, има уште учесници во делото. Ние знаеме кои се тие, но сакаме за тоа да чуеме од тебе.
- Јас не познавам такви.
- Што ке кажеш за техничарката Ружа, граѓанка на СФРЈ. Само ти и уште еден сте имале врска со неа.
- Тоа е лага, граѓанину Инџов, туку веќе нема да успете. Нема да си допуштам да ме испровоцирате.
- Гледај што, Стојане, ние знаеме што си земал од неа и што сте зборувале. Сега чекаме да го чуеме од тебе. Освен тоа, ако бидеш искрен можеме веднаш да те ослободиме од затвор. Ти го гарантирам тоа.
- Благодарам за великодушноста граѓанину Инџов, но јас психички сум се подготвил да ги одлежам четирите години затвор.
- Не брзај толку со одговорот Стојане. Оди си сега во келијата, размисли добро за мојот предлог. Утре сабајле одново ќе разговараме – рече тој, после што бев изведен од кабинетот на мајорот Николов.
Си отидов и долго размислував за случајот. Не размислував за неговиот предлог да бидам слободен предвреме од затворот. Размислував за тоа кој можел да ја предаде таа информација во Државната безбедност и тоа шест месеци откако бевме осудени.
На времето, уште пред да не уапсат, јас невистина се среќавав со Ружа, мојата колежка. Доста често разговаравме за Македонија, но ниту и бев предлаган да влезе во организацијата ниту пак некаква врска имаше тоа со нашата конспиративна дејност. За моите разговори со неа знаеше само Сократ. Но, ако тој им беше кажал нешто за неа, уште за време на истрагата ќе се разјаснеше случајот. А, тогаш ниту, збор не стана за Ружа. Значи дека некој друг информирал за тоа. Но, кои можеше да биде? Ете, тоа ме измачуваше цела ноќ.
Следното утро пак бев одведен во собата на мајорот Николов. Пак разговараме со капетанот Инџов, но ништо не му казав. Исто така не можев да разберам од каде ја добија таа информација за моите раговори со Ружа. Поважно беше што не се полакомив на предлогот, предвремено да бидам пуштен на слобода по цена на престап, за сметка на туѓата несреќа да го градам мојот успех. Не сакав слобода добиена заради затворање на други луѓе.
И втората пресуда ја одлежав стоечки, без цимолење, без апатија. Работев и читав и времено не ми достигаше дури шах да играм. Никогаш не сум се жалел, никогаш не сум мислел за дома, независно за што дома остана жена ми со двете дробни дечиња кои имаа потреба од нафта за преку зимата, од моја закрила и од што уште не. Но, и да се јадосував, како можев да и помогнам од затворот? Им помогнав само со триесетте лева што и ги праќав на жена ми секој месец, бидејќи веке работев и добивав месечно по 20 процентно од заработеното или средно на 40 лева.
Преку писма и средби одржував врска со моето семејство додека помина и тој четиригодишен затвор. Во раната пролет 1976 година веќе бев слободен. Интерсно беше што после секое мое излегување од затворот мене ми предлагаа да соработувам со Државната безбедност. Овој пат полковникот Атанас Мазнаков ми предложи, но јас категорично го одбив.
- Јас на деветнаесет години не станав шпион, то сега ли?
А тој ми реч:
- Тоа не е спионирање, туку патриотизам!
- И овој пат ќе поминете без мојот патриотизам – му договорив.
- Е, добро, ако сега некој дојде и ти каже дека има Македонска организација, ќе дојдеш ли да ни соопштиш за тоа?
- Не! – реков. – Никогаш нема да го сторам тоа!
- Ти пак ќе влезеш в затвор! – Рече Мазнаков.
- Тоа зависи само од мене!
При тие зборови станав и си отидов дома. Разговорот го водевме во присуство на Коста Кирков, мој соученик во гимназијата, сега мајор во Државната безбедност во Петрич.
Два и половина месеци после моето излегување од затворот за мене немаше работа по мојата специјалност. Најпосле, двајца мои пријатели, Дончо и Живко Таков, го замолија Георги Захов директор на “Нестандардна опрема” – Петрич, да ме прими на работа како механичар. Се јавив и на испит по специјалноста и положив за петти работен разред. Работев тука четири месеци додека еден пријател не ме извести дека во претпријатието “Јавор” во Петрич има потреба од градежен техничар, бидејќи нивниот отишол војник. Јас се согласив по чл. 64, по враќање на нивниот техничар, две години да работам во тоа претпријатие.
Тука под моето раководство изградивме еден монтажен склад, еден ист таков монолитен и една 200 м. долга и 24 м. широка хала, основниот дел од идниот затвор.
Кога се врати нивниот техничар објектот веќе беше за покривање. Јас останав пак без работа на мојата струка и 8 месеци работев како општ работник.
Четири месеци потоа почнав да работам како монтажник во “Домострителен комбинат” - Благоевград, кој ги правеше панелните блокови во квартот “Полијаните” близу до фабриката “Билијана”. Наскоро еден од колегите го напушти објектот и јас стапив на работа како технички раководител во тоа претпријатие. Тука го поминав мојот најголем работен стаж – 5 години. Најпосле работев како инвеститорски контролор на училиштето за општествено исхранување во Петрич.
Пред да дојдам на конференцијата за човековата димензија во Копенхаген, Данска, со директорот на училиштето Ангел Јанкулски, кој е роден во селото на мојот прадедо Дели Георги, односите не беа одлични. Постојано ме канеше на кафе, мило му беше да разговора со мене. Но кога се вратив од Копенхаген, првата му беше да ми го изкаже незадоволството од мене како раководител. Ми рече:
- Или работата ќе си ја гледаш или да си ја гледаш Македонија!
Јас веднаш напишав молба за отпуштање од работата зашто Македонија за мене е на се! Така, од први Август 1990 година јас работам само за Македонија.
© 2013 MicrosoftTermsPrivacyDevelopersEnglish (United States)
© 2013 MicrosoftTermsPrivacyDevelopersEnglish (United States)Leave a comment:
-
Macedonians in Ivan the Terrible’s collections
Discussion about Macedonian Dynasties in three of the twelve luxury edition volumes in Ivan the Terrible’s illustrated encyclopedia
By Branko Vlahovic, Moscow correspondent
Translated and edited by Risto Stefov
July 28, 2013
Click on link to see some photographs.
MOSCOW - Macedonian historians, and all those who are interested to know what happened in the Balkans centuries ago, can now find answers for themselves to the many lingering questions by flipping through the pages and reading a copy of the new Russian edition of the 16th century “Illustrated Chronicles”. By reading the text and looking at the beautiful paintings, a person can go back a few centuries and find out what Ivan the Terrible, the Russian Tsar, and his associates knew and thought about Alexander the Great and the Macedonians. From these ancient books, kept in the museums in St. Petersburg and Moscow, one can learn a lot about what many Russians knew about Alexander the Greats’ campaigns against the so-called Hellenes and against the barbarian tribes. Researchers will now have a new source of information in these books and proof of the relationship between the modern Macedonians and Alexander the Great as well as many more interesting things. Now Macedonians and other interested readers have a chance, without rushing, to browse through and analyze the chronicles in detail and find serious evidence for discussion. Even though the chronicles are not scriptures and they cannot be thought of as something that is eternal truth, they will certainly provide an interesting perspective and will serve as “food for thought”.
ENCYCLOPEDIA – The ancient chronicles we made public thanks to some Russian businessmen and benefactors. The chronicles, which contain valuable information about the Balkan people’s history, up to now not available to anyone, are now available not only to historians but also to ordinary people who are privileged to access them and learn about the past. The just published ten volume facsimile edition of the “16th Century Illustrated Chronicles”, stored in famous Russian museums, can be made available to Macedonians in Skopje if sponsors can be found who would be interested in paying for such a project. The original title of the chronicles was “Lucevoi” which means “illustrated”. The word “lucevoi” literally means “from the face”, painted faces of people. The chronicles consist of 10,000 double sided pages with more than 17,000 painted miniatures, vividly telling windows of history which show the early past. It is so right to call these books an illustrated encyclopedia.
The first three volumes are dedicated to events from the Bible and world history. Among other things the chronicles describe the Trojan War, Alexandria, the Judean War, Joseph Flavian and more. A large space in the other volumes is dedicated to the Balkan peoples the Serbs, Macedonians and Bulgarians. Especially interesting about the Macedonians is the description and images of Alexander the Great. The second volume covers the territory the Macedonians ruled. Image (587a) illustrates Alexander’s life and achievements. Image (589a) in volume 2 is an illustration of Pella, ancient Macedonia’s capital from which Alexander reigned. Image (615b) shows Alexander conquering Illyria (Iliia), Peonia (Peona) and Tribillia (Tribala). Particularly interesting is image (651b) which describes Alexander’s conquest of all Hellenes and barbarians. From this image one can easily conclude that Alexander was not Greek. If he was, he would not have fought so fiercely against his own people. Analysis of this text will keep even the most informed historians busy for years dealing with issues. Among other things, the Chronicles thoroughly describe the Macedonian dynasties which ruled the Byzantine Empire starting with Basil, its founder.
There are many frescoes of the millennium old Byzantine Empire, some of which detail the Emperors belonging to the Macedonian Dynasty among whom is its founder Basil Makedonianin, who, it seems, had employed tactics he learned from Alexander the Great, the legendary Macedonian Military Commander, who was unaware of defeat and who created a great empire. Many details of Basil and Alexander are interwoven in these narratives. The Macedonian dynasty was continued by Leo VI the Wise, his younger brother Alexander and his son Constantine VII Porphyrogenitus. Constantine was one of the most educated people of his time. He was author of the “Byzantine arch of practical science”, which was composed of the following parts: “The management of an Empire”, “Ceremonies in the Byzantine Court” and “Biography of Basil Makedonianin”. The following precise formula-definitions for notions of statehood also belonged to Constantine: the empire is “A ship of Worlds”, Constantinople is the “King of all the cities of the world”, God “Has seated kings on the throne and has given them power to rule the entire world”, the emperor among his subjects is as “Jesus Christ was among the apostles” who ruled “truthfully based on law and justice”.
Proof of the importance of these books is the fact that reprints are supported by both Vladimir Putin and Patriarch Alexei II.
“Going through the pages of the Chronicle, we feel proud that we had such ancestors who were brave and wise and had great spiritual power”, among other things, wrote Vladimir Putin for future readers of the Russian chronicles.
SOUTHERN BROTHERS – The two former excellent students in physics and businessmen, Vadim Jakunin and Haris Mustafin, came up with the idea to re-print the Russian chronicles so that everyone would have the opportunity to learn more about their history and the history of the people close to them. After reading and viewing the Chronicles, this writer is convinced that the Russians of the past were truly interested in the fate of their “southern brothers”.
These unique Chronicles of the 16th century were saved, but few can boast that they had them in their hands. Seven of the books were preserved in St. Petersburg and three in Moscow.
Thanks to Vadim Jakunin, owner of “Protek”, Moscow’s largest pharmaceutical company, who funded the project, the books have been scanned with one of the most advanced scanners and the copies are almost identical to the original. Now anyone who wants them can have their own complete set of the ten Chronicles.
Vadim Jakunin sponsored this project not to make money, but to teach the young generations of Russians their history.
“I have always appreciated people who know their past. I am deeply convinced that a nation can not have a good future if it breaks away from its cultural and historical heritage. The Russian people are a nation with a great history, but the means by which they live and the times in which they live is what shapes the new generations and the more of their history they know, the better they will be in shaping their future. I was lucky to have been born in Yaroslavl, which has always been a cultural and educational centre of Russia. So I was always interested in history,” said Vadim Jakunin.
To fully realize this project, “Akteon” was established and managed by Haris Mustafin, as a separate company. Jakunin, not caring how much money he spent, purchased the expensive, modern scanner from France.
Negotiations with the museums to obtain the Chronicles were not easy, but in the end it was worth it. The idea originated in April 2004 and in March 2005 an agreement was signed. It then took three months to scan and record all 10 volumes.
Afterwards designers were engaged to professionally process each page so that the appearance of the copies would be as good as the originals. This process took a year and a half to complete. Special value was also added to the new facsimile. The publishers decided to add translations to the archaic language. Without these translations the majority of the people would not be able to understand the old texts.
Vadim Jakunin, owner of “Protek”, also purchased a machine to print the Chronicles turning each page into an artistic masterpiece.
The Chronicles created during the 16th century, in reality have turned into a great illustrated encyclopedia depicting Russia and the world during Ivan the Terrible’s time. Those who are privileged to leaf through its pages will testify that the encyclopedia is not only interesting for professionals but also for ordinary people who love history.
THE KOSOVO BATTLE - Who wrote about it? Historically it has yet to be confirmed. As for the images, it is believed that these people who worked on the drawings were real craftsmen hired to paint inside the Kremlin. We came to this conclusion because the same style, colour and content have been used. There are no names to indicate who the authors were. It is assumed that one of the authors was Metropolitan Macarius, about whom there are claims that he was an extremely cultured person.
It would appear that one of the editors of these books may have been Tsar Ivan the Terrible. In the margin of the tenth volume there is a hand-written note that says “needs correcting”. It is believed that it could have been written by the king himself. Even though printing at the time was not well developed the quality of both paintings and text are exceptionally well done and very interesting. By looking at the dress and armour of the people in the images one can determine which period they depicted, the kind of buildings they built and their occupations.
As for the Balkans, it is interesting how the Russian Metropolitan Pimen learned of the Kosovo battle. He went to Constantinople in 1389. After traveling by river for a month he eventually reached the Black Sea and then Constantinople where he learned of the loss of Kosovo. The news saddened the Russian monks. Fearing that they too may become targets of the Ottomans, the Russians left Constantinople and returned to Russia.
According to the Russian Chronicles, Murat, the Ottoman leader, was originally Christian. The description of how Milosh Obilich met the Ottomans and killed their king was also interesting. To get to their king, Milosh told the Ottomans that he had a fight with King Lazar and that’s why he had been sent to Murat, expecting Murat to execute him because he was Christian. The text under the image says that the Ottomans killed who they called “Christian servants”. Images in the seventh volume show how the Ottomans seized King Lazar and cut off his head.
Another interesting story from the Chronicles is the description of the first clock in the Kremlin, brought there by a Serbian monk named Lazar. The monk brought the large wall clock from Serbia and erected it in the Kremlin in 1504.
The technique used in creating the images is called “Serpska or Iuzhnoslovenska” koloristika (Serbian or South-Slavic colouring). All images were first drawn with a pencil and then painted.
It would be an excellent example for Macedonian businessmen to follow the Russian example and invest in enhancing Macedonia’s culture. It would certainly be a beneficial and lasting investment.
“When we started this project, our desire was to do something grand for our culture. But at the same time we were well aware that it would cost a lot of money. Our wish now is to find a technique to make a cheaper edition and make it available to all the people,” said Jakunin and Mustafin. They also promised that they would continue to invest in new projects which are of historic and cultural significance.
МАКЕДОНЦИТЕ ВО ЗБИРКИТЕ НА ИВАН ГРОЗНИ
Во три од дванаесетте тома на луксузното издание на илустрираната енциклопедија на Иван Грозни се говори за македонските династии
пишува Бранко Влаховиќ
Наш дописник од Москва
МОСКВА - Македонските историчари, но и сите оние кои ги интересира што се случувало на Балканот пред многу векови, ќе можат и сами да најдат одговор на многу прашања читајќи го и прелистувајќи го новото факсимилно издание на рускиот „Илустриран летопис на 16 век“. Читајќи го текстот и гледајќи ги преубавите цртежи, човек барем во мислите може да се врати неколку векови наназад и да види што мислеле и знаеле рускиот цар Иван Грозни и неговите блиски соработници за Александар Македонски. Од тие древни книги што се чуваат во најпознатите музеи во Санкт Петербург и во Москва се дознава што и колку знаеле Русите за војните на Александар Македонски „против сите Хелени и варвари“. Бројните истражувачи можеби ќе можат во тие книги да најдат доказ за врската на сегашните Македонци со Александар Македонски и уште многу интересни работи. Сега постои шанса без брзање да се прелистуваат и анализираат летописите во кои можат да се најдат докази за сериозни и теоретски (теориски) расправи. Јасно е дека тој летопис не е свето писмо и во него не може да се верува како во нешто што е вечна вистина, но сигурно може да даде интересен материјал, „материјал за размислување“.
ЕНЦИКЛОПЕДИЈА Благодарение на руските бизнисмени - добротвори на древните летописи во кои многу се зборува за историјата на балканските народи, сега ќе можат да видат не само историчарите и привилегираните туку и оние кои сакаат да знаат за своето минато. Штотуку објавеното факсимилно издание на „Илустрираниот летопис на 16 век“, тие уникатни десет тома што се чуваат во познатите руски музеи, можат да бидат претставени и во Скопје доколку се најдат заинтересирани спонзори. Оригиналниот назив е „Луцевој летописни свод 16 века“. „Луцевој“ на нашиот јазик би можел да се преведе како илустриран. Зборот „луцевој“ буквално значи „од лице“, значи со нацртани ликови на луѓе. На 10.000 двострани листови со повеќе од 17.000 нацртани минијатури, сликовито кажано, прозорци во историјата, претставено е најраното минато. Затоа со полно право овие книги се нарекуваат илустрирана енциклопедија.
Во првите три тома од хронолошкиот дел на средновековна Русија се дадени настаните од библиската и светската историја. Во неа, меѓу другото, се опишани Трoјанската војна, Александрија, Јудејската војна, Јосиф Флавиј и друго. Во другите томови голем простор им е даден на балканските народи Срби, Македонци и Бугари. Посебно интересен дел за Македонците е оној во кој се опишува и прикажува со слики на Александар Македонски. За територијата со која владеел се говори во вториот том од илустрираниот летопис. На сликата (587а) се претставени животот и подвизите на царот Александар Македонски. Вo истиот том на сликата (589а) се гледа Пела, главниот град на Македонија во времето на царувањето на Александар. Веќе на следната слика (615б) е покажано како Александар ги освоил Илија, Пеона и Тривада. Посебно е интересна сликата (651б) во чиј опис стои дека е прикажано како Александар ги покорил сите Хелени и варвари. Од тоа некои историчари извлекуваат доказ дека тој не бил Грк, бидејќи не би војувал против својот народ. Сепак, анализа на текстот би требало да дадат доброупатени историчари кои со години се занимаваат со таа проблематика, бидејќи новинар сепак не е компетентен. Во рамките на долгата историја на Византија, во летописот темелно се опишува и македонската династија на византиските императори, почнувајќи од биографиите на нејзиниот основач Василиј.
Во рамките на милениумската историја на Византија, детално и живописно е отсликана македонската династија на византиските императори, почнувајќи од опишувањето на животот на нејзиниот основоположник Василиј Македоњанин, кој, по се' изгледа, послужил како прототип за легендарниот војсководец Александар Македонски, кој не знаел за пораз и создал голема империја. Неверојатно прецизно, до детали, се преплетуваат нарациите за овие два лика во Лицевиот свод. Македонската династија ја продолжуваат Лав VI Мудриот, неговиот помлад брат Александар и неговиот син Константин VII Порфирогенит (што значи Црвенороден). Тој бил еден од најобразованите луѓе на своето време, автор на „сводот на византиската практична наука“, кој бил составен од следните дела: „За управување на империјата“, „За церемониите на византискиот двор“ и „Биографијата на Василиј Македоњанин“. На Константин му припаѓаат прецизните формули-дефиниции за идеите на државноста: империјата е „светски брод“, Константинопол е „цар на градовите на целиот свет“, Господ „ги устоличува царевите на престолот и им дава власт да управуваат со сиот свет“, императорот помеѓу своите поданици е како „Исус Христос помеѓу апостолите“, кој управува „вистински, врз база на законот и праведноста“. Идеите на државноста се обработуваат и во натамошните написи на страниците од Лицевиот свод.
Доказ за тоа колку се важни овие книги е и тоа дека идејата за препечатување на летописот ја поддржаа сега веќе бившиот претседател на Русија, Владимир Путин, и патријархот Алексеј Втори.
„Прелистувајќи ги страниците на летописот, чувствуваме гордост што сме имале вакви предци кои биле храбри и мудри и имале голема духовна сила“, напиша меѓу другото Владимир Путин во писмото за идните читатели на рускиот летопис.
ЈУЖНИ БРАЌА Двајца некогашни одлични студенти по физика, а сега бизнисмени, Вадим Јакуњин и Харис Мустафин, дошле на идеја повторно да го печатат рускиот летопис и им даваат можност на сите кои сакаат да видат и да читаат за својата историја, но и да ги запознаат народите блиски до себе. Листајќи и читајќи го летописот овие денови, и авторот на овој текст уште еднаш се убеди дека Русите од дамнешни времиња се интересирале за судбината на своите „јужни браќа“.
Уникантниот летопис од 16 век бил зачуван, но малкумина се оние што можат да се пофалат дека го имале в раце. Неговите седум книги се чуваат во Санкт Петербург, а три во Москва.
Благодарение на сопственикот на најголемата московска фармацевтска компанија „Протек“, Ведим Јекуњин, кој го финансираше целиот проект, книгите се преснимени со најсовремениот скенер кој ни најмалку не му штетел на оригиналот. Сега секој што сака може да има свој комплет од десет летописи.
Целта на Ведим Јакуњин не била да заработи пари на книгите, туку да придонесе младите поколенија на Русија подобро да ја научат својата историја.
„Секогаш ги ценев луѓето кои го знаеја минатото на своите предци. Длабоко сум убеден дека еден народ не може да има добра иднина ако ја прекине врската со културното и историското наследство. И Русите се народ со голема историја, но начинот на живеење и времето во кое живееме го прават своето и младите поколенија, објективно, се' помалку знаат за својата историја. Јас ја имав таа среќа да се родам во Јарослав, кој секогаш бил еден од културните и просветителски центри на Русија. Затоа мене секогаш ме интересирала историјата“, рече Вадим Јакуњин.
За проектот да се реализира врвно, била основана посебна компанија „Актеон“, со која раководи Харис Мустафин. Јакуњин навистина не жалел пари, па бил купен најмодерниот скенер во Франција.
Преговорите со музеите не биле лесни, но сепак се' е договорено. Идејата настанала во април 2004, а во март 2005 година веќе бил потпишан договор. За три месеци ударнички се снимени сите 10 тома со бесконтактниот скенер.
Подоцна се ангажирани дизајнери кои стручно ја обработиле секоја страница, така што изгледот на копиите бил навистина верен на оригиналот. На тоа била потрошена една и пол година. Посебна вредност на новиот факсимил е тоа што издавачите одлучиле заедно со книгите да ги печатат објаснувањата на стариот архаичен јазик. Без тие преводи поголемиот дел од луѓето не би можеле да го разберат стариот текст.
Сопственикот на компанијата „Протек“, Вадим Јакуњин, инвестирал и во купување машина за печатење на летописот. Секоја страница е уметничко ремек-дело. На крајот се ангажирани луѓе кои на многу квалитетен начин ги сошиле книгите.
Летописот настанал во 16 век. Во вистинска смисла станува збор за голема илустрирана енциклопедија на светот и на Русија до периодот на Иван Грозни. Оној што ќе има можност да ја прелиста, може да посведочи дека таа ќе биде интересна не само за стручњаците туку и за обичните луѓе кои ја сакаат историјата.
КОСОВСКА БИТКА Кој ја напишал таа книга - историски се' уште не е потврдено. Што се однесува до сликите, се верува дека нив ги работеле мајсторите што ја сликале внатрешноста на Кремљ. Таков заклучок е донесен врз основа на истиот стил, колоритот и содржината. Никаде не е напишано кој би можел да биде автор на таа книга. Се претпоставува дека автор би можел да биде митрополитот Макариј, за кого се тврди дека бил исклучително образован човек.
Во редакцијата на книгите, наводно, можел да учествува и царот Иван Грозни. На десеттиот том на маргината е напишано со рака што треба да се поправи. Се верува дека тоа можел да го напише цар. Восхитува и квалитетот на сликите, иако се знае дека во тоа време печатарската техника не била на високо ниво, а текстовите под сликите се многу интересни. Од сликите се гледа како и во кој период биле облечени и вооружени луѓето и војниците, какви им биле градбите и со кои занаети се занимавале луѓето.
Што се однесува до Балканот, интересно е како рускиот митрополит Пимен дознал за Косовската битка. Тој тргнал кон Цариград во 1389 година. Одел цел месец по реки и на крајот по Црно Море стигнал до Цариград и тогаш дознал за веста за поразот на Косово. Оваа вест ги разжалостила руските монаси. Поради блискоста со Србите, тие помислиле дека Турците може да ги убијат и брзо по разни патишта се вратиле во Русија.
Во рускиот летопис е запишано дека царот Мурат бил од христијанско потекло. Интересно е и кога се опишува како Милош Обилиќ ги прешол Турците и го убил нивниот цар. Според таа приказна, Милош им рекол на Турците дека се замерил со царот Лазар и затоа бил пуштен кај Мурат. Во текстот под сликата пишува дека Турците веднаш го убиле „христијанскиот слуга“. На сликите во седмиот том се гледа како Турците го заробуваат царот Лазар и му ја отсекуваат главата.
Секако, интересно во летописот е тоа што е запишано дека првиот часовник во Кремљ го поставил српскиот калуѓер кој се викал Лазар. Тој дошол од Србија и го поставил големиот ѕиден часовник на Кремљ во 1504 година.
Начинот на кој се направени сликите се вика „серпска или јужнословенска“ колористика. Сите слики биле прво цртани со молив, а потоа боени.
Би било многу добро кога примерот на руските бизнисмени-добротвори би разбудил слична желба кај нашите бизнисмени, бидејќи вложувањата во културните добра е корисна и трајна инвестиција.
„Кога го почнувавме овој проект, желбата ни беше да го реализираме врвно. Значи, бевме свесни дека тој не може да биде комерцијален и да се заработи на него. Желба ни е еден ден да направиме поевтино издание кое би било достапно до народот“, велат Јакуњин и Мустафин и ветуваат нови проекти со кои ќе се израдуваат сите што ги интересира словенската историја и култура.
© 2013 MicrosoftTermsPrivacyDevelopersEnglish (United States)
© 2013 MicrosoftTermsPrivacyDevelopersEnglish (United States)Leave a comment:
-
Macedonia Above all – Part 14
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
August 1, 2013
To Copenhagen and back
During the Bulgarian Communist Party Plenum, held on November 10, 1989, a number of tumultuous announcements were made regarding the political changes in Bulgaria. When it was time to end the tyranny and depose the despot Todor Zhivkov. When it was time to end the failed experiments with the different types of socialism carried out over the past 35 years, a sufficient period to lead Bulgaria into its current absurd twelve billion dollar debt to the West, empty stores, total corruption in all areas of life and the introduction of a coupon system in peacetime, they “praised” and “thanked” Todor Zhivkov and thousands of his associates for their “merit”. But that was not all! The backwards steps Zhivkov and his regime took in relation to the demographic changes introduced in an attempt to “purify” the Bulgarian nation, were also deemed “very productive”; a credit to Todor Zhivkov’s efforts of which even Hitler would have been very proud.
The first thing Zhivkov and his cronies did was “baptize” the Macedonians in Bulgaria, then the Gypsies and turned them all into Bulgarians even if it was done against their will. Some time later Zhivkov changed the names of the Pomaks. He did all that by force, by intimidation and by imposing long prison sentences. After that he went after the Turks and turned them into “Islamized Bulgarians”. And all this was “accepted” by the new regime as a good thing, “essential” to Bulgaria’s progress!
I had discussions about this with Nikola Delev, an active communist from Petrich and husband to my first cousin. I said to him: “Nikola, Todor Zhivkov is going backwards with these issues, especially with the Turks!” “Why?” he asked puzzled. “Because the Turks are not Gypsies, Pomaks, or Macedonians, they have Turkey, a powerful country behind them which will not stand for Bulgarian regimes experimenting with its compatriots,” I said. To my surprise he strongly objected and said: “What compatriots? They are not Turks, they are Islamized Bulgarians!”
“What kind of Islamized Bulgarians are you talking about? They are pure Turks. Have you forgotten what you were taught in school? For years, before this regime came into power, it was written in our Bulgarian history books that Turks, Bulgarians, Gypsies, Vlachs and others lived in Bulgaria and all of a sudden all these people disappeared! Where did they go? As you may recall, from the 1956 and 1965 census, these books used to also say that Macedonians lived in Bulgaria. Where did they go?” I asked.
The man did not like what I was saying, especially when I mentioned Macedonians. After all, judging from the “special” pension he was receiving, he was an “active” fighter working for the Bulgarian establishment. After that we did not talk about the Turkish situation in Bulgaria and Bulgaria’s attempts to change the Turkish people’s names. Then, as the saying goes, “the day of reckoning came”, when on November 10, 1989 Todor Zhivkov was removed from the Bulgarian political scene. After that the entire myth of the “Islamized Bulgarians” came crashing down.
One day I decided to ask Nikola a question about his so-called “Islamized Bulgarians”. I asked: “Nikola, where did your Islamized Bulgarians go now?” The poor man did not know what to say. And what could he say in view of these stupid Bulgarian political tactics, which had forced Bulgaria into isolation from the Islamic world. On November 10, 1989 the sleeping consciousness of the entire Bulgarian nation was reanimated. Almost overnight new parties were formed and new movements organized. It felt like something new and wonderful was going to happen, but what, what kind of something and for whom?... only the future could tell!
Behind these apparent political changes, we the Macedonians also decided that the long-awaited day had come for us and that we too could perhaps say, without fear, that we are Macedonians and that the Bulgarian government would recognize us as Macedonians and allow us to have our own organizations. In our supposed new found freedom, Giorgi Solunski created the organization VMRO (independent) “Ilinden” in Sofia, while others in Pirin Macedonia created several other organizations including:
1. Committee to protect the rights of Macedonians in Pirin Macedonia;
2. Cultural and educational society “Yane Sandanski” in the village Mikrevo; and
3. Committee of the repressed Macedonians and the Macedonian question.
My old friend Iordan Kostandinov, from the city Sandanski, and I were very interested to know what kind of a person Georgi Solunski was, so one day in February we went to visit him in Sofia. After we met with him we went to his home. He lived in the attic in a small room with two wooden beds; a very poor living environment. But there was a telephone in the room! There were many books scattered all over the floor; they were all about Macedonia. He also had a Macedonian flag, the one with the lion. We talked with him for the entire day. Then after Iordan and I had left we talked about him and were convinced that he was a good Macedonian and not a vrhovist (a Macedonian supremacist in support of the Bulgarian annexation of Macedonia).
Our meeting with Georgi Solunski was on Saturday. The previous day I had visited the cultural organization “Gotse Delchev” located next door to the “Macedonia” cinema. There I ran into an old man sticking flyers on the windows. The flyers were invitations to a meeting. I asked the man: “What kind of people are attending this meeting?” He said: “Bulgarians from Macedonia!” He then asked me: “What kind are you?” “I am Macedonian!” I replied. “Where are you from?” he asked. “From Petrich, Pirin Macedonia!” I replied. “And what kind of person is this Georgi Solunski?” I asked. “Leave him alone! He wants an autonomous Macedonia!” he said.
I thanked the old man and left and went to my younger daughter’s apartment. She lived in Sofia, near the stadium “Gerena”. I was happy to know that Georgi Solunski was not a vrhovist, so when I arrived at my daughter’s apartment at around 9 o’clock in the evening I contacted Solunski and made an appointment to see him the next day.
I got to talk to Georgi Solunski several times after that about our organization and the problems we were experiencing. Solunski’s initiative was to submit a Petition to the Bulgarian People's Assembly and have the Macedonian people in Bulgaria and their rights recognized by the Bulgarian government.
In the evening I heard the news on Bulgarian television and found out that VMRO (independent) “Ilinden” was going to submit a petition to the National Assembly the next day. I was delighted by the good news and all night I kept wondering what would happen the next morning at Sofia square.
At ten o’clock in the morning the next day when I arrived in the square there was a crowd of supporters in front of the National House of Culture. But close to us there was also a gathering of vrhovist supporters with intent to derail the handover of the petition. The vrhovists had come prepared with anti-Macedonian slogans. If it wasn’t for the Bulgarian police, who remained neutral during the entire demonstration, we would have had a violent physical confrontation on our hands. PT Skopje television was witness to this; it filmed the entire episode.
At eleven o’clock we went to the National Assembly. We were followed by the vrhovists all the way with booing and whistling but we marched peacefully and dignified all the way to Parliament while chanting the word “Macedonia”!, which for most of us was the very essence of our lives.
The next few days, thanks to television footage from TV Skopje, the Macedonian people from the three parts of Macedonia and from around the world had the opportunity to become acquainted with this historic event.
On Saturday April 14, 1990 at about eight o'clock in the morning, the leaders of the aforementioned Pirin Macedonian organizations gathered together in Sandanski City to jointly coordinate our Macedonian struggle. Our first priority was to create a new joint organization. After much discussion and debate, it was decided that the name of the new organization would be: United Macedonian Organization “Ilinden” or OMO “Ilinden”. After that we discussed the Articles of the Organization’s Constitution and the Program which we eventually adopted. Following is the Organization’s Constitution:
CONSTITUTION
Of the United Macedonian Organization “Ilinden” (OMO “Ilinden”) in Pirin Macedonia
Article 1
OMO “Ilinden” aims to unite all Macedonians, citizens of the People's Republic of Bulgaria, on cultural grounds.
Article 2
In accordance with Article 19 of the Helsinki Declaration of Human Rights and Article 52 of the Constitution of the People's Republic of Bulgaria, OMO “Ilinden” will seek to recognize the rights of Macedonians in Bulgaria.
Article 3
OMO “Ilinden” will establish itself as follows;
a) Branches of OMO “Ilinden” will be set up in every village;
b) Each Branch will be led by a local leadership body;
c) OMO “Ilinden” at its highest levels will be guided by a Coordinating Committee based in the city Blagoevgrad.
Article 4
Anyone can become a member of OMO “Ilinden”, regardless of gender, language, religion, party affiliation, or social status, provided the person is not compromised by dishonesty and immorality.
Article 5
А person can become a member of OMO “Ilinden” by submitting an application to their local branch.
Article 6
Any members who violate the Constitution of the Organization will be expelled.
Article 7
OMO “Ilinden” is a voluntary organization. Members can leave of their own will.
Article 8
OMO “Ilinden” will not violate the territorial integrity of the People's Republic of Bulgaria.
Article 9
OMO “Ilinden” will not be involved in violent, brutal, inhumane and illegal acts in order to achieve its goals.
Article 10
OMO “Ilinden” is against any kind of separatism, nationalism, chauvinism, assimilation and genocide.
Article 11
OMO “Ilinden” will support the right to self-determination of every person, regardless of their ethnic and religious affiliation.
Article 12
Members of OMO “Ilinden” are obliged to help each other like brothers.
Article 13
The organization will assist morally and materially all its members who are destitute (repressed or improperly removed from their job).
Article 14
To the outside world, OMO “Ilinden” will be represented by its Governing Body: President, Secretary and Speaker.
Article 15
The Coordinating Council will consist of 11 members, including: President, Vice President, Secretary, Chief Coordinator and Speaker.
Article 16
The Coordinating Council will be elected by majority vote for a period of one year.
Article 17
OMO “Ilinden” will hold a Congress once every year on August 2 – on Ilinden, the day in 1903 when the Macedonian Uprising against the Ottomans took place.
Article 18
The highest governing body of all OMO “Ilinden” activities will be the Congress. The Coordinating Council will be accountable to the Congress. The Congress will elect the Coordinating Council and assign a position to each member.
Article 19
OMO “Ilinden” will be financed by membership fees, voluntary contributions etc… and by other means in accordance with the laws of the People's Republic of Bulgaria.
Article 20
OMO “Ilinden” will have its own bank account inside the People's Republic of Bulgaria.
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 14
Стојан Георгиев Томовичин
ДО КОПЕНХАГЕН И НАЗАД
Пленумот на Бугарската комунистичка партија што се одржа на 10 Ноември 1989 година, го најави почетокот на бурни промени на политичката сцена во Бугарија. Кога – тогаш требаше да се стави крај на самоволието на раководниот деспот Тодор Живков. Требаше да се стави крај и на експериментите со разните видови социјализам – развиен, напреден, зрел, реален и коков ли уште не, што се редеа во текот на цели 35 години, период достаточен да ја доведе Бугарија до сегашниот апсурд – дванаесет милиарди надворешен долг на Запад, празни продавници, тотална корупција во сите области од животот и воведување купонски систем на снабдување и тоа во мирно време! Ете тие се “заслугите” на Тодор Живков и на илјадите негови соработници. А неговите чекори преземени во однос на демографските промени исто така забележија “врвни достигнувања”. Беше решил да го надмине и Хитлер во настојувањето да создаде “чиста” Бугарска нација.
Најпрво ги прекрсти Македонците во Бугари, потоа Циганите ги направи Бугари, но некоја година им ги смени имињата на Помаците и тоа по цела на жртви и долгогодишни затоври, и најпосле ги преименува етничките Турци како “исламизирани Бугари”. Сето тоа доведе до сломот на живковиот режим.
На Никола Делев, активен комунист од Петрич и сопруг на мојата прва братучеда, во врска со тоа му реков:
- Кољо, ете тука веќе Тодор Живков ќе се ја скрши главата!
- Зашто? – Праша зачуден човекот.
- Зашто Турците не се незаштитени Цигани, не се Помаци, не се Македонци. Зад грбот на Турците стои голема држава која нема да дозволи да се преват експерименти со нивните сонародници во Бугарија.
- Како сонародници? Тие не се Турци туку исламизирани Бугари – рече оштро тој.
- За какви исламизирани Бугари зборуваш? Тоа се чисти Турци. Толку години во учебниците по истријата на Бугарија секогаш пишуваше дека во Бугарија живеат Турци, Бугари, Цигани, Власи и др., а сега на еднаш сите исчезнаа, откако пред тоа почнаа да исчезнуваат Македонците при пребројувањето во 1956 година и 1965 година.
На човекот не му се допадна мојот разговор, особено кога ги спомнував Македонците. Па нели и тој беше од сојот на “активните” борци, зашто добиваше посебна пензија. Често зборувавме за менувањето на имињата на Турците. Најпосле, како што вели народот, “дојде Видов ден”, дојде 10 ноември 1989 година и Тодор Живков мораше да се мавне од политичката сцена на Бугарија. Се урна целиот мит на исламизирањето на Бугарија, за ради кое Кољо често го прашував:
- Каде исчезнаа твојте исламизирани Бугари?
А тој кутриот ништо не можеше да одговори. И што можеше да каже, кога заради таа глупава политика, Бугарија беше ставена во полна изолација од исламскиот свет. Десетти ноември ја раздвижи заспаната свест на Бугарската нација. Се создадоа десетици партии, движенија и организации. Се чувстуваше дека доаѓа нешто ново, дека доаѓа некаква демократија, но каква, што, и за кого, ќе покаже иднината..!
На фонот од настапувачките политички промени, и ние, Македонците решивме дека дошол и за нас долгоочекуваниот ден, дека ќе можеме слободно да кажеме оти сме Македонци, дека Бугарската владе ќе не признае како Македонци, ќе ни дозволи да си имаме своја организација. Во Софија Ѓиорѓи Солунски ја формира ВМРО (независна) “Илинден”, а во Пиринска Македонија создадовме неколку организации:
1. Комитет за заштита правата на Македонците во Пиринска Македонија;
2. Културно - просветно друштво “Јане Сандански” во с. Микрево;
3. Комитет на репресираните по Македонското прашање.
Јас и мојот стар пријател Јордан Костандинов од гр. Сандански, се заинтересиравме да дознаеме каков човек е Георги Солунски. Затоа, еден ден во месец Февруари, заминавме за Софија. Се сретнавме со него и отидовме во неговиот дом. Тој живееше во поткровјето во мала соба, со два дрвени кревета, сосема бедно. Но, имаше телефон! Низ собата беа расфрлени доста книги се со Македонска содржина. Го имаше и Македонското знаме со лавчето. Цел ден разговаравме со него и кога најпосле со Јордан тргнавме за Пиринска Македонија, ние бевме убедени дека е тој добар Македонец и дека не е врховист.
Средбата со Георги Солунски беше во сабота. Предходниот ден јас отидов во Културно – просветното друштво “Гоце Делчев” кое се наоѓа веднаш до киното “Македонија”. Таму видов еден старец како на витрината лепи соопштение за собрание. Го замолив човекот да ми каже какви луѓе се членовите на нивното друштво, а тој ми рече:
- Ние сме Бугари од Македонија. А каков си ти?
- Јас сум Македонец!
- А од каде си?
- Од Петрич, од Пиринска Македонија, - реков јас.
- А каков човек е овој Георги Солунски?
- Остави го. – рече човекот. – Тој е за автономна Македонија!
Му се заблагодарив на старчето и тргнав кон станот на мојата помала ќерка што живееше во Софија, до стадионот “Герена” задоволен од зборовите на стариот врховист за Георги Солунски.
Од станот на ќерка ме, кон 21 часот, јас закажан средба со Солунски за наредниот ден.
Неколку пати, по тоа, имав можност да разговарам со Георги Солунски за нашите организациони проблеми. Негова иницијатива беше поднесувањето на Петицијата до Народното собране на НР Бугарија за признавање на правата на Македонското малчиство во Бугарија.
Вечера кога во вестите преку Бугарската телевизија соопштија дека ВМРО (независна) “Илинден” ќе достави петиција до Народното собрание, јас воодушевен и цела ноќ размислував околу тоа што би можело да се случи утрото во центарот на Софија.
Кога утрото кај 10 часот, пристигнав пред Народниот дворец на културата, таму затекнав многу наши приврзаници. Но блиску до нас се собраа и приврзеници на врховизмот, со намера да го попречат предавањето на Петицијата. Втховистите беа испишале доста пароли со антимакедонска содржина и ако не беше неутралната Бугарска милиција, веројатно уште таму ќе се избиевме со нив. За тоа сведочи телевизиската снимка на РТ Скопје.
Кон 11 часот тргнавме кон Народното собрание. Цело време не следеа свирежи и викотници од врховистите, но ние мирно и достоинствено стигнавме пред Бугарскиот парламент, скандирајќи го светиот за сите нас, збор, “Македонија”!, кој за мнозина од нас беше смислата и содржината на нашиот живот.
Наредните денови, благодарение на телевизиската снимка од ТВ Скопје, целиот Македонски народ од трите дела на Македонија и целиот свет имаа можност да се запознаат со овој историски чин.
На 14 Април 1990 година во Сабота, околу 8 часот утрото, во град Сандански се собравме раководителите на веќе споменатите организации кој делуваа во Пиринскиот дел на Македонија, да ја координираме нашата натамошна заедничка борба. Многу размислувавме какво име да и дадеме на новата заедничка организација што тогаш ја формиравме. После многуте дискусии се определивме за авторитетното име – Обединета Македонска Организација (ОМО) “Илинден”. Доста дискутиравме и околу Уставот на нашата организација. Најпосле ги донесовме Уставот и програмат на ОМО “Илинден”.
УСТАВ
На Обединетата Македонска организација “Илинден” во Пиринскиот дел на Македонија.
Член 1
ОМО “Илинден” има за цел да ги обедини сите Македонци, граѓани на НР Бугарија на културна основа.
Член 2
Согласно член 19. од Хелсиншката декларација за правата на човекот и чл. 52 од Уставот на НР Бугарија, ОМО “Илинден” ќе настојува да се признаат правата на Македонското малчинство во Бугарија.
Член 3
ОМО “Илинден” ќе се формира на територијален принцип:
а) ОМО “Илинден” ќе формира во секое село свои секции;
б) Секоја сеција ќе се раководи од месно раководно тело;
в) Целокупната дејност на ОМО “Илинден” ќе се раководи од Координационен одбор со седиште во град Благоевград.
Член 4
Член на организацијата може де биде секој, без разлика на полот, јазикот, религијата, партиска припадност и социална положба, којшто не е компромитиран со нечесно и неморално дело пред општеството.
Член 5
Примањето на членовите се врши со поднесување пристапница до месната секција.
Член 6
Членот на Организацијата што ќе го прекрши Уставот, се исклучува од неа.
Член 7
ОМО “Илинден” е доброволна организација. Секој член може да ја напушти по сопствена желба.
Член 8
ОМО “Илинден” не се бори за нарушување територијалната целост на НР Бугарија.
Член 9
Организацијата нема да се служи со насилни, брутални, нехумани и незаконски дејства заради постигнување на своите цели.
Член 10
ОМО “Илинден” е против секаков вид сепаратизам, национализам, шовинизам, асимилација и геноцид.
Член 11
ОМО “Илинден” ќе го поддржува правото за самоопределување на секој човек, независно од неговата етничка и религиозна припадност.
Член 12
Членовите на ОМО “Илинден” се должи да си помагаат како браќа.
Член 13
Организацијата ќе ги помага морално и материјално, попаднатите во беда (репресирани, неправилно отстранети од работа) нејзини членови.
Член 14
ОМО “Илинден” ќе биде претставувана пред надворешниот свет од раководното тело: претседателот, секретарот и говорникот.
Член 15
Координациониот совет се состои од 11 членови, меѓу кои: претседател, потпретседател, секретар, главен координатор и говорник.
Член 16
Координациониот совет се избира со јавно гласање, за период од една година.
Член 17
ОМО “Илинден” ќе одржува свој конгрес секоја година на 2 Август – Илинден, денот кога во 1903 година е дигнато востанието во Македонија.
Член 18
Највисок раководен орган на целата дејност на ОМО “Илинден” е Конгресот, пред кого Координациониот совет дава отчет за својата работа. Конгресот избира Координационен совет и го определува местото на секој негов член.
Член 19
ОМО “Илинден” ќе се финансира од членарината, доброволните прилози и др. видови средства, согласно законите на НР Бугарија.
Член 20
ОМО “Илинден” ќе има своја отворена банковна сметка во НР Бугарија.
Macedonia Above all – Part 14
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
August 1, 2013
To Copenhagen and back
During the Bulgarian Communist Party Plenum, held on November 10, 1989, a number of tumultuous announcements were made regarding the political changes in Bulgaria. When it was time to end the tyranny and depose the despot Todor Zhivkov. When it was time to end the failed experiments with the different types of socialism carried out over the past 35 years, a sufficient period to lead Bulgaria into its current absurd twelve billion dollar debt to the West, empty stores, total corruption in all areas of life and the introduction of a coupon system in peacetime, they “praised” and “thanked” Todor Zhivkov and thousands of his associates for their “merit”. But that was not all! The backwards steps Zhivkov and his regime took in relation to the demographic changes introduced in an attempt to “purify” the Bulgarian nation, were also deemed “very productive”; a credit to Todor Zhivkov’s efforts of which even Hitler would have been very proud.
The first thing Zhivkov and his cronies did was “baptize” the Macedonians in Bulgaria, then the Gypsies and turned them all into Bulgarians even if it was done against their will. Some time later Zhivkov changed the names of the Pomaks. He did all that by force, by intimidation and by imposing long prison sentences. After that he went after the Turks and turned them into “Islamized Bulgarians”. And all this was “accepted” by the new regime as a good thing, “essential” to Bulgaria’s progress!
I had discussions about this with Nikola Delev, an active communist from Petrich and husband to my first cousin. I said to him: “Nikola, Todor Zhivkov is going backwards with these issues, especially with the Turks!” “Why?” he asked puzzled. “Because the Turks are not Gypsies, Pomaks, or Macedonians, they have Turkey, a powerful country behind them which will not stand for Bulgarian regimes experimenting with its compatriots,” I said. To my surprise he strongly objected and said: “What compatriots? They are not Turks, they are Islamized Bulgarians!”
“What kind of Islamized Bulgarians are you talking about? They are pure Turks. Have you forgotten what you were taught in school? For years, before this regime came into power, it was written in our Bulgarian history books that Turks, Bulgarians, Gypsies, Vlachs and others lived in Bulgaria and all of a sudden all these people disappeared! Where did they go? As you may recall, from the 1956 and 1965 census, these books used to also say that Macedonians lived in Bulgaria. Where did they go?” I asked.
The man did not like what I was saying, especially when I mentioned Macedonians. After all, judging from the “special” pension he was receiving, he was an “active” fighter working for the Bulgarian establishment. After that we did not talk about the Turkish situation in Bulgaria and Bulgaria’s attempts to change the Turkish people’s names. Then, as the saying goes, “the day of reckoning came”, when on November 10, 1989 Todor Zhivkov was removed from the Bulgarian political scene. After that the entire myth of the “Islamized Bulgarians” came crashing down.
One day I decided to ask Nikola a question about his so-called “Islamized Bulgarians”. I asked: “Nikola, where did your Islamized Bulgarians go now?” The poor man did not know what to say. And what could he say in view of these stupid Bulgarian political tactics, which had forced Bulgaria into isolation from the Islamic world. On November 10, 1989 the sleeping consciousness of the entire Bulgarian nation was reanimated. Almost overnight new parties were formed and new movements organized. It felt like something new and wonderful was going to happen, but what, what kind of something and for whom?... only the future could tell!
Behind these apparent political changes, we the Macedonians also decided that the long-awaited day had come for us and that we too could perhaps say, without fear, that we are Macedonians and that the Bulgarian government would recognize us as Macedonians and allow us to have our own organizations. In our supposed new found freedom, Giorgi Solunski created the organization VMRO (independent) “Ilinden” in Sofia, while others in Pirin Macedonia created several other organizations including:
1. Committee to protect the rights of Macedonians in Pirin Macedonia;
2. Cultural and educational society “Yane Sandanski” in the village Mikrevo; and
3. Committee of the repressed Macedonians and the Macedonian question.
My old friend Iordan Kostandinov, from the city Sandanski, and I were very interested to know what kind of a person Georgi Solunski was, so one day in February we went to visit him in Sofia. After we met with him we went to his home. He lived in the attic in a small room with two wooden beds; a very poor living environment. But there was a telephone in the room! There were many books scattered all over the floor; they were all about Macedonia. He also had a Macedonian flag, the one with the lion. We talked with him for the entire day. Then after Iordan and I had left we talked about him and were convinced that he was a good Macedonian and not a vrhovist (a Macedonian supremacist in support of the Bulgarian annexation of Macedonia).
Our meeting with Georgi Solunski was on Saturday. The previous day I had visited the cultural organization “Gotse Delchev” located next door to the “Macedonia” cinema. There I ran into an old man sticking flyers on the windows. The flyers were invitations to a meeting. I asked the man: “What kind of people are attending this meeting?” He said: “Bulgarians from Macedonia!” He then asked me: “What kind are you?” “I am Macedonian!” I replied. “Where are you from?” he asked. “From Petrich, Pirin Macedonia!” I replied. “And what kind of person is this Georgi Solunski?” I asked. “Leave him alone! He wants an autonomous Macedonia!” he said.
I thanked the old man and left and went to my younger daughter’s apartment. She lived in Sofia, near the stadium “Gerena”. I was happy to know that Georgi Solunski was not a vrhovist, so when I arrived at my daughter’s apartment at around 9 o’clock in the evening I contacted Solunski and made an appointment to see him the next day.
I got to talk to Georgi Solunski several times after that about our organization and the problems we were experiencing. Solunski’s initiative was to submit a Petition to the Bulgarian People's Assembly and have the Macedonian people in Bulgaria and their rights recognized by the Bulgarian government.
In the evening I heard the news on Bulgarian television and found out that VMRO (independent) “Ilinden” was going to submit a petition to the National Assembly the next day. I was delighted by the good news and all night I kept wondering what would happen the next morning at Sofia square.
At ten o’clock in the morning the next day when I arrived in the square there was a crowd of supporters in front of the National House of Culture. But close to us there was also a gathering of vrhovist supporters with intent to derail the handover of the petition. The vrhovists had come prepared with anti-Macedonian slogans. If it wasn’t for the Bulgarian police, who remained neutral during the entire demonstration, we would have had a violent physical confrontation on our hands. PT Skopje television was witness to this; it filmed the entire episode.
At eleven o’clock we went to the National Assembly. We were followed by the vrhovists all the way with booing and whistling but we marched peacefully and dignified all the way to Parliament while chanting the word “Macedonia”!, which for most of us was the very essence of our lives.
The next few days, thanks to television footage from TV Skopje, the Macedonian people from the three parts of Macedonia and from around the world had the opportunity to become acquainted with this historic event.
On Saturday April 14, 1990 at about eight o'clock in the morning, the leaders of the aforementioned Pirin Macedonian organizations gathered together in Sandanski City to jointly coordinate our Macedonian struggle. Our first priority was to create a new joint organization. After much discussion and debate, it was decided that the name of the new organization would be: United Macedonian Organization “Ilinden” or OMO “Ilinden”. After that we discussed the Articles of the Organization’s Constitution and the Program which we eventually adopted. Following is the Organization’s Constitution:
CONSTITUTION
Of the United Macedonian Organization “Ilinden” (OMO “Ilinden”) in Pirin Macedonia
Article 1
OMO “Ilinden” aims to unite all Macedonians, citizens of the People's Republic of Bulgaria, on cultural grounds.
Article 2
In accordance with Article 19 of the Helsinki Declaration of Human Rights and Article 52 of the Constitution of the People's Republic of Bulgaria, OMO “Ilinden” will seek to recognize the rights of Macedonians in Bulgaria.
Article 3
OMO “Ilinden” will establish itself as follows;
a) Branches of OMO “Ilinden” will be set up in every village;
b) Each Branch will be led by a local leadership body;
c) OMO “Ilinden” at its highest levels will be guided by a Coordinating Committee based in the city Blagoevgrad.
Article 4
Anyone can become a member of OMO “Ilinden”, regardless of gender, language, religion, party affiliation, or social status, provided the person is not compromised by dishonesty and immorality.
Article 5
А person can become a member of OMO “Ilinden” by submitting an application to their local branch.
Article 6
Any members who violate the Constitution of the Organization will be expelled.
Article 7
OMO “Ilinden” is a voluntary organization. Members can leave of their own will.
Article 8
OMO “Ilinden” will not violate the territorial integrity of the People's Republic of Bulgaria.
Article 9
OMO “Ilinden” will not be involved in violent, brutal, inhumane and illegal acts in order to achieve its goals.
Article 10
OMO “Ilinden” is against any kind of separatism, nationalism, chauvinism, assimilation and genocide.
Article 11
OMO “Ilinden” will support the right to self-determination of every person, regardless of their ethnic and religious affiliation.
Article 12
Members of OMO “Ilinden” are obliged to help each other like brothers.
Article 13
The organization will assist morally and materially all its members who are destitute (repressed or improperly removed from their job).
Article 14
To the outside world, OMO “Ilinden” will be represented by its Governing Body: President, Secretary and Speaker.
Article 15
The Coordinating Council will consist of 11 members, including: President, Vice President, Secretary, Chief Coordinator and Speaker.
Article 16
The Coordinating Council will be elected by majority vote for a period of one year.
Article 17
OMO “Ilinden” will hold a Congress once every year on August 2 – on Ilinden, the day in 1903 when the Macedonian Uprising against the Ottomans took place.
Article 18
The highest governing body of all OMO “Ilinden” activities will be the Congress. The Coordinating Council will be accountable to the Congress. The Congress will elect the Coordinating Council and assign a position to each member.
Article 19
OMO “Ilinden” will be financed by membership fees, voluntary contributions etc… and by other means in accordance with the laws of the People's Republic of Bulgaria.
Article 20
OMO “Ilinden” will have its own bank account inside the People's Republic of Bulgaria.
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 14
Стојан Георгиев Томовичин
ДО КОПЕНХАГЕН И НАЗАД
Пленумот на Бугарската комунистичка партија што се одржа на 10 Ноември 1989 година, го најави почетокот на бурни промени на политичката сцена во Бугарија. Кога – тогаш требаше да се стави крај на самоволието на раководниот деспот Тодор Живков. Требаше да се стави крај и на експериментите со разните видови социјализам – развиен, напреден, зрел, реален и коков ли уште не, што се редеа во текот на цели 35 години, период достаточен да ја доведе Бугарија до сегашниот апсурд – дванаесет милиарди надворешен долг на Запад, празни продавници, тотална корупција во сите области од животот и воведување купонски систем на снабдување и тоа во мирно време! Ете тие се “заслугите” на Тодор Живков и на илјадите негови соработници. А неговите чекори преземени во однос на демографските промени исто така забележија “врвни достигнувања”. Беше решил да го надмине и Хитлер во настојувањето да создаде “чиста” Бугарска нација.
Најпрво ги прекрсти Македонците во Бугари, потоа Циганите ги направи Бугари, но некоја година им ги смени имињата на Помаците и тоа по цела на жртви и долгогодишни затоври, и најпосле ги преименува етничките Турци како “исламизирани Бугари”. Сето тоа доведе до сломот на живковиот режим.
На Никола Делев, активен комунист од Петрич и сопруг на мојата прва братучеда, во врска со тоа му реков:
- Кољо, ете тука веќе Тодор Живков ќе се ја скрши главата!
- Зашто? – Праша зачуден човекот.
- Зашто Турците не се незаштитени Цигани, не се Помаци, не се Македонци. Зад грбот на Турците стои голема држава која нема да дозволи да се преват експерименти со нивните сонародници во Бугарија.
- Како сонародници? Тие не се Турци туку исламизирани Бугари – рече оштро тој.
- За какви исламизирани Бугари зборуваш? Тоа се чисти Турци. Толку години во учебниците по истријата на Бугарија секогаш пишуваше дека во Бугарија живеат Турци, Бугари, Цигани, Власи и др., а сега на еднаш сите исчезнаа, откако пред тоа почнаа да исчезнуваат Македонците при пребројувањето во 1956 година и 1965 година.
На човекот не му се допадна мојот разговор, особено кога ги спомнував Македонците. Па нели и тој беше од сојот на “активните” борци, зашто добиваше посебна пензија. Често зборувавме за менувањето на имињата на Турците. Најпосле, како што вели народот, “дојде Видов ден”, дојде 10 ноември 1989 година и Тодор Живков мораше да се мавне од политичката сцена на Бугарија. Се урна целиот мит на исламизирањето на Бугарија, за ради кое Кољо често го прашував:
- Каде исчезнаа твојте исламизирани Бугари?
А тој кутриот ништо не можеше да одговори. И што можеше да каже, кога заради таа глупава политика, Бугарија беше ставена во полна изолација од исламскиот свет. Десетти ноември ја раздвижи заспаната свест на Бугарската нација. Се создадоа десетици партии, движенија и организации. Се чувстуваше дека доаѓа нешто ново, дека доаѓа некаква демократија, но каква, што, и за кого, ќе покаже иднината..!
На фонот од настапувачките политички промени, и ние, Македонците решивме дека дошол и за нас долгоочекуваниот ден, дека ќе можеме слободно да кажеме оти сме Македонци, дека Бугарската владе ќе не признае како Македонци, ќе ни дозволи да си имаме своја организација. Во Софија Ѓиорѓи Солунски ја формира ВМРО (независна) “Илинден”, а во Пиринска Македонија создадовме неколку организации:
1. Комитет за заштита правата на Македонците во Пиринска Македонија;
2. Културно - просветно друштво “Јане Сандански” во с. Микрево;
3. Комитет на репресираните по Македонското прашање.
Јас и мојот стар пријател Јордан Костандинов од гр. Сандански, се заинтересиравме да дознаеме каков човек е Георги Солунски. Затоа, еден ден во месец Февруари, заминавме за Софија. Се сретнавме со него и отидовме во неговиот дом. Тој живееше во поткровјето во мала соба, со два дрвени кревета, сосема бедно. Но, имаше телефон! Низ собата беа расфрлени доста книги се со Македонска содржина. Го имаше и Македонското знаме со лавчето. Цел ден разговаравме со него и кога најпосле со Јордан тргнавме за Пиринска Македонија, ние бевме убедени дека е тој добар Македонец и дека не е врховист.
Средбата со Георги Солунски беше во сабота. Предходниот ден јас отидов во Културно – просветното друштво “Гоце Делчев” кое се наоѓа веднаш до киното “Македонија”. Таму видов еден старец како на витрината лепи соопштение за собрание. Го замолив човекот да ми каже какви луѓе се членовите на нивното друштво, а тој ми рече:
- Ние сме Бугари од Македонија. А каков си ти?
- Јас сум Македонец!
- А од каде си?
- Од Петрич, од Пиринска Македонија, - реков јас.
- А каков човек е овој Георги Солунски?
- Остави го. – рече човекот. – Тој е за автономна Македонија!
Му се заблагодарив на старчето и тргнав кон станот на мојата помала ќерка што живееше во Софија, до стадионот “Герена” задоволен од зборовите на стариот врховист за Георги Солунски.
Од станот на ќерка ме, кон 21 часот, јас закажан средба со Солунски за наредниот ден.
Неколку пати, по тоа, имав можност да разговарам со Георги Солунски за нашите организациони проблеми. Негова иницијатива беше поднесувањето на Петицијата до Народното собране на НР Бугарија за признавање на правата на Македонското малчиство во Бугарија.
Вечера кога во вестите преку Бугарската телевизија соопштија дека ВМРО (независна) “Илинден” ќе достави петиција до Народното собрание, јас воодушевен и цела ноќ размислував околу тоа што би можело да се случи утрото во центарот на Софија.
Кога утрото кај 10 часот, пристигнав пред Народниот дворец на културата, таму затекнав многу наши приврзаници. Но блиску до нас се собраа и приврзеници на врховизмот, со намера да го попречат предавањето на Петицијата. Втховистите беа испишале доста пароли со антимакедонска содржина и ако не беше неутралната Бугарска милиција, веројатно уште таму ќе се избиевме со нив. За тоа сведочи телевизиската снимка на РТ Скопје.
Кон 11 часот тргнавме кон Народното собрание. Цело време не следеа свирежи и викотници од врховистите, но ние мирно и достоинствено стигнавме пред Бугарскиот парламент, скандирајќи го светиот за сите нас, збор, “Македонија”!, кој за мнозина од нас беше смислата и содржината на нашиот живот.
Наредните денови, благодарение на телевизиската снимка од ТВ Скопје, целиот Македонски народ од трите дела на Македонија и целиот свет имаа можност да се запознаат со овој историски чин.
На 14 Април 1990 година во Сабота, околу 8 часот утрото, во град Сандански се собравме раководителите на веќе споменатите организации кој делуваа во Пиринскиот дел на Македонија, да ја координираме нашата натамошна заедничка борба. Многу размислувавме какво име да и дадеме на новата заедничка организација што тогаш ја формиравме. После многуте дискусии се определивме за авторитетното име – Обединета Македонска Организација (ОМО) “Илинден”. Доста дискутиравме и околу Уставот на нашата организација. Најпосле ги донесовме Уставот и програмат на ОМО “Илинден”.
УСТАВ
На Обединетата Македонска организација “Илинден” во Пиринскиот дел на Македонија.
Член 1
ОМО “Илинден” има за цел да ги обедини сите Македонци, граѓани на НР Бугарија на културна основа.
Член 2
Согласно член 19. од Хелсиншката декларација за правата на човекот и чл. 52 од Уставот на НР Бугарија, ОМО “Илинден” ќе настојува да се признаат правата на Македонското малчинство во Бугарија.
Член 3
ОМО “Илинден” ќе се формира на територијален принцип:
а) ОМО “Илинден” ќе формира во секое село свои секции;
б) Секоја сеција ќе се раководи од месно раководно тело;
в) Целокупната дејност на ОМО “Илинден” ќе се раководи од Координационен одбор со седиште во град Благоевград.
Член 4
Член на организацијата може де биде секој, без разлика на полот, јазикот, религијата, партиска припадност и социална положба, којшто не е компромитиран со нечесно и неморално дело пред општеството.
Член 5
Примањето на членовите се врши со поднесување пристапница до месната секција.
Член 6
Членот на Организацијата што ќе го прекрши Уставот, се исклучува од неа.
Член 7
ОМО “Илинден” е доброволна организација. Секој член може да ја напушти по сопствена желба.
Член 8
ОМО “Илинден” не се бори за нарушување територијалната целост на НР Бугарија.
Член 9
Организацијата нема да се служи со насилни, брутални, нехумани и незаконски дејства заради постигнување на своите цели.
Член 10
ОМО “Илинден” е против секаков вид сепаратизам, национализам, шовинизам, асимилација и геноцид.
Член 11
ОМО “Илинден” ќе го поддржува правото за самоопределување на секој човек, независно од неговата етничка и религиозна припадност.
Член 12
Членовите на ОМО “Илинден” се должи да си помагаат како браќа.
Член 13
Организацијата ќе ги помага морално и материјално, попаднатите во беда (репресирани, неправилно отстранети од работа) нејзини членови.
Член 14
ОМО “Илинден” ќе биде претставувана пред надворешниот свет од раководното тело: претседателот, секретарот и говорникот.
Член 15
Координациониот совет се состои од 11 членови, меѓу кои: претседател, потпретседател, секретар, главен координатор и говорник.
Член 16
Координациониот совет се избира со јавно гласање, за период од една година.
Член 17
ОМО “Илинден” ќе одржува свој конгрес секоја година на 2 Август – Илинден, денот кога во 1903 година е дигнато востанието во Македонија.
Член 18
Највисок раководен орган на целата дејност на ОМО “Илинден” е Конгресот, пред кого Координациониот совет дава отчет за својата работа. Конгресот избира Координационен совет и го определува местото на секој негов член.
Член 19
ОМО “Илинден” ќе се финансира од членарината, доброволните прилози и др. видови средства, согласно законите на НР Бугарија.
Член 20
ОМО “Илинден” ќе има своја отворена банковна сметка во НР Бугарија.Leave a comment:
-
The 1913 Treaty of Bucharest is no longer valid for the Macedonians!
World Macedonian Congress
The 1913 Treaty of Bucharest is no longer valid for the Macedonians!
Translated and edited by Risto Stefov
July 25, 2012
July 23, 2013, Bucharest, Romania – On August 9, 2013 at 10:00 AM in the IMRO Museum great hall in Skopje, the World Macedonian Congress will be holding a public hearing during its 23rd General Assembly during which it will proclaim a Resolution on the Balkan Wars of 1912, 1913 and on the August 10th, 1913 Treaty of Bucharest. All proposals for amendments are welcome. (Please send your comments to: Todor Petrov at his e-mail: todorwmc@gmail.com)
This will be done in order to bring awareness of the consequences of the 1912, 1913 Balkan Wars and of the August 10, 1913 Treaty of Bucharest on Macedonia’s integrity and on the Macedonian people, and
Taking into consideration that August 10, 2013 marks 100 years of Macedonia’s occupation and 100 years of genocide against the Macedonian people,
The World Macedonian Congress invites all Macedonians from all parts of Macedonia and from all parts of the world to join them in their Twenty-third General Assembly on August 9th, 2013 in Skopje to ascertain this historic proclamation.
RESOLUTION
Regarding the 1912-1913 Balkan Wars and the August 10, 1913 Treaty of Bucharest:
(1) The Balkan Wars of 1912, 1913 were Wars of occupation. The States that participated in the International Conference in Bucharest, from July 28 to August 10, 1913, that ended those Wars and were signatories of the August 10, 1913 Treaty of Bucharest, sanctioned Macedonia’s occupation and the genocide perpetrated against the Macedonian people; a genocide which is ongoing.
(2) The August 10, 1913 Treaty of Bucharest is no longer valid for the Macedonian people.
(3) The Macedonian people have integrated themselves into societies and have incorporated themselves in the countries in which they live and are seeking their rights and freedoms (of assembly, of association, of education and of religion in the Macedonian language) due to them in accordance with the highest standards of international law. They want to be treated fairly and as equals to the other citizens of those states.
(4) From the countries where Macedonians live and from the United Nations, OSCE, Council of Europe, the European Union, NATO and its member states, the Macedonian people demand:
(a) An apology for Macedonia’s occupation and for the genocide perpetrated against the Macedonian people,
(b) Reparation for damage to life and property and for the exploitation of natural resources in the Macedonian occupied territories,
(c) Restitution of the entire Macedonian material, cultural and historical heritage, and
(d) Restoration of citizenship, civil rights, property and inheritance rights to all forcibly exiled Macedonians and their descendants from the 1912-1913 Balkan Wars and from the 1946-1949 Greek Civil War and onwards.
(5) The Macedonian people proclaim their inalienable and inviolable right to self-identification and self-determination as a Macedonian people and the Macedonian unification, by peaceful means, in accordance with international law.
(6) This Resolution shall enter into force upon its approval.
(7) A copy of this resolution will be sent to: The Archive of the World Macedonian Congress and its members, the World Community, the United Nations, OSCE, Council of Europe, the European Union and NATO and its member states.
СВЕТСКИ МАКЕДОНСКИ КОНГРЕС
БУКУРЕШКИОТ ДОГОВОР ЗА МАКЕДОНЦИТЕ ПОВЕЌЕ НЕ ВАЖИ!
23 јули 2013 година, Букурешт, Романија - Во прилог ја објавуваме на јавна расправа Резолуцијата за Балканските војни 1912-1913 година и за Букурешкиот договор од 10 август 1913 година, предложена за 23 Генерално Собрание на Светскиот Македонски Конгрес што треба да се одржи на 9 август 2013 година во 10.30 часот во гиолемата сала на Музејот на ВМРО во Скопје. Сите предлози за изменување и дополнување се добредојдени.
СВЕСНИ за последиците од Балканските војни 1912-1913 година и Букурешкиот договор од 10 август 1913 година врз интегритетот на Македонија и на македонскиот народ, и
ИМАЈЌИ предвид дека на 10 август 2013 година се одбележуваат 100 години окупација врз Македонија и 100 години геноцид врз македонскиот народ,
Македонците од сите делови на Македонија во целиот свет, на Дваесет и третото Генерално Собрание на Светскиот Македонски Конгрес одржано на 9 спроти 10 август 2013 година, во Скопје, утврдија
РЕЗОЛУЦИЈА
за Балканските војни 1912-1913 година и за Букурешкиот договор од 10 август 1913 година
(1) Балканските војни 1912-1913 година се окупаторски, а земјите учеснички на Меѓународната Конференција во Букурешт од 28 јули до 10 август 1913 година и потписничките на Букурешкиот договор од 10 август 1913 година извршија окупација врз Македонија и геноцид врз македонскиот народ кој се’ уште трае.
(2) Букурешкиот договор од 10 август 1913 година повеќе не важи.
(3) Интегрирани во општествата и инкорпорирани во државноста на земјите каде што живеме, бараме права и слободи (собирање, здружување, образование, информирање и вероисповед на мајчин македонски јазик) во согласност со највисоките стандарди на меѓународното право, како еднакви со еднаквите и рамноправни со рамноправните.
(4) Од државите каде што живеме и од Организацијата на Обединетите Нации, ОБСЕ, Советот на Европа, Европската Унија и НАТО и нивните земји членки, бараме: (1) извинување за окупацијата врз Македонија и за геноцидот врз македонскиот народ, (2) репарации за штетите врз животите и имотите на Македонците и од експлоатацијата на природните ресурси на окупираните територии на Македонија, (3) реституција на културно-историското и градителско наследство и добра од Македонија, и (4) враќање на државјанствата, граѓанските, имотните и наследните права на насилно прогонетите Македонци и нивните потомци од Балканските војни 1912-1913 година и Граѓанската војна во Грција 1946-1949 година до денес.
(5) Го прокламираме неотуѓивото и неприкосновено право на самоидентификација и самоопределување на македонскиот народ и на обединување на Македонија по мирен пат во согласност со меѓународното право.
(6) Оваа Резолуција влегува во сила со нејзиното донесување.
(7) По еден примерок од оваа Резолуција се доставува до: архивата на Светскиот Македонски Конгрес и неговите членки, македонските заедници и здруженија во светот, Организацијата на Обединетите Нации, ОБСЕ, Советот на Европа, Европската Унија и НАТО и нивните земји членки.Leave a comment:
-
ninemsn
All services
New
Reply
Delete
Archive
Junk
Sweep
Move to
Categories
Messaging
Options
George S
Picture of George S
Show/hide foldersShow/hide folders
Folders
Refresh
Show/hide foldersShow/hide foldersInbox 1125
Show/hide foldersShow/hide foldersJunk 53
Show/hide foldersShow/hide foldersDrafts 11
Show/hide foldersShow/hide foldersSent
Show/hide foldersShow/hide foldersDeleted 42
New folder
Show/hide quick viewsShow/hide quick views
Quick views
Documents
Flagged 1
Photos 13
New category
ads not by this site
risto stefov
View contact
Content from
Learn more|Turn off
Reverse the message sort order
Reverse the message sort order
Reverse the message sort order
Reverse the message sort order
Reverse the message sort order
Attachment
First page
First page
Previous page
Previous page
Next page
Next page
Last page
Last page
Back to messages
Next messageNext message
Previous messagePrevious message
Macedonia Above all - Part 3
risto stefov
23/06/2013
To: ;
Picture of risto stefov
Macedonia Above all – Part 3
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
June 23, 2013
Naturally I was not pleased with either of Vapcharov’s answers so I walked out of the lecture hall. I then immediately began to fashion an etching on a stamp with the word “Macedonia”. I worked for three nights with a knife, a needle and a number of other tools to create the stamp. I then placed blotting paper moistened with ink in a shoe box and began to stamp the word “Macedonia” on thousands of pieces of paper.
One word and a young conspirator kept the entire police force in the Blagoevgrad District busy and tense for the next two months. This went on until the dreaded Wednesday, November 26, 1956 when, at the entrance of our high school, my friend Toma and I were detained by two state security agents. I will tell you about this later.
When I was in the ninth grade in high school I was introduced to a dark eyed girl, not very pretty, but who spoke so sweetly that it felt like honey flowed from her mouth. It was not anything in particular that she talked about but whatever it was, in me a 15-16 year-old boy, she awakened a sense of idealism for which I gave it my all. Unfortunately the girl found another friend and I was left disappointed.
In 1954 I attended grade nine with a boy named Liupcho Rupanov. He lived in my neighbourhood and was very weak in math.
I don’t know how he managed but Liupcho completed grade nine. I on the other hand, who had much higher marks and an “A” in most subjects, did not make it! Why? I suspected because I was Macedonian! This was my first time coming into collision with the “Bulgarian way” and from then on I began my long and hard route to Macedonia.
My grade nine Bulgarian language class was taught by a lady teacher from Sofia who went by the last name Georgieva. I don’t know why but we, her students, among ourselves called her “the Goat”. She did not like me at all because I would not make the effort to speak literary Bulgarian. When I was asked a question I replied in the same language that I spoke at home. I refused to speak any differently. I preferred using Petrich words and expressions; the kind we used at home. Unfortunately that made her even madder and she did not hesitate to take her anger out on me.
What made her especially angry was when I intentionally said, “Madam this is the Macedonian language that I am speaking!”
But for the “Macedonian language” that I demonstrated in front of her, she failed me and I lost my entire year of school. I was very embittered by it, especially since I was one of the top students in my class and no one was better or faster in doing their school work than me.
Because I always helped my classmate Liupcho with his work, my classmates began to tease me saying: “The student made it into to the next grade while the teacher failed and will have to repeat grade nine.” I was called “the teacher” because I helped Liupcho with his math.
I lost a year and it caused me a lot of grief, especially the next year when I had to repeat grade nine. I went to school without any interest, despondent and with low morale.
I now realize that I was embittered for nothing for the one year I lost. What I lost afterwards for insisting on being a Macedonian and struggling for our Macedonian independence, was ten times worse, more significant and more frightening!
I caught up with Liupcho in grade ten and we again began to go to and from school together. That was in 1955 when we were both in our teen years and nearly every evening took the opportunity to go for a walk. In those days it was fashionable for two or three people to walk together. We walked from the restaurant “Iavorite” (maples) which we then called “Parkot” (Park) to the Petrich town square. The place was busy and there were unbroken rows of people flowing uninterrupted in both directions. If you ever wanted to meet someone, chances were you would find them there walking.
Both Liupcho and I became interested in two girls from the eighth grade in our high school. Their names were Velichka and Vaska. Both lived in our neighborhood so, for the next 3 to 4 months, we looked for ways to meet them and talk to them. The winter was very cold and we spent many cold days gathering courage until one day we finally managed to talk to them.
It was May 1956 and nature was already decorated with colorful flowers. The hills of Petrich Mountain were loud with the chorus of bird’s songs, many wonderful melodies competing; one bird attempting to out sing another, trying to prove its love or wanting to be loved. Amidst the many bird’s songs stood the song of the nightingale with that sweet, stretched out lovely melody “piu-piu-pii-piu-piu-pii.”
In spite of the great intellectual opportunities presented to us, no one as of yet has been able to solve the mystery of the bird’s song, to be able to translate it and describe what that chirping magic means. It is well known that birds have their own way of communicating, but what are they saying?
The spring aroma of the blooming grasses, the blossoming flowers attracts thousands of bees that constantly fly from flower to flower, tirelessly guided by instinct that they need to collect nectar for their offspring, not realizing that after forty days of living in this crazy game they leave this world without ever returning.
And in that wild frenzy of a living nature, in the middle of the cool and fresh Balkan air, I and “my” Velichka were slowly climbing up “Love lane” beside the hunter’s house. Finally after several months of fruitless chasing “our” girls, they finally came to the realization that Liupcho and I were serious boys worthy of their attention.
I asked Velichka: “Tell me Velichka, why did you avoid us for so long and never once stop and talk to me?”
And she said: “Well, because I am still very young.”
Indeed, she was only fourteen years old, a fragile, gentle little girl of medium build. But that did not matter to me because I wanted to have a friend for the future, someone I could enjoy being with and talking to. That is why I tried so many times to talk to her.
“Velichka,” I said to her seriously, “did you not see that all winter I was trying to meet you? Every time I passed by your house I looked at your window in hopes of seeing you.”
She lived only about 400 to 500 metres away from my house and the shortest route to my high school, which I took twice daily, was past her house on “Kiril and Metodi” Street. Every time I walked by her house, she stood at the window. So every day she met and intercepted my look until we finally met face to face that spring day.
As I spoke she bowed her head and listened in silence while gently digging at the soft moist soil with her foot. We stood alone on “Love lane” near some bushes. Finally, encouraged by her silence, I said: “Velichka, I can’t sleep at night because I think about you all the time”.
She looked at me with her shy eyes and quietly said: “I can’t sleep either.”
When I heard those words the entire world began to spin around me. I heard what she said but at the same time I could not believe that it was true. I looked at her with a stunned look on my face for about 20 to 30 seconds until finally, instinctively, I grabbed her by the arms and gave her a long passionate kiss on her hot lips.
That was one of the happiest moments in my life because it was the first kiss I had exchanged with a girl.
A great love began that day which would have been the envy of many. We found a quiet place near “Love lane” and saw each other and enjoyed our mutual love every day. We went to the cinema together. When they took us to “labour day” activities, be it harvesting chestnuts in Belasitsa or picking cotton in the fields, regardless of the different classes we attended, Velichka and I were always together. I felt really happy because our love was mutual, full and lasting. She truly believed in my feelings and hoped to become mine one day. We both felt like crying out of love. We used to say to each other: “Only death can separate us.” But as people often say, “Too much good is not good!”
So our love did not end well. About six months after our first meeting we were forcibly taken apart for an indefinite period of time, during which each of us lived on our own. It was a time when I fell in love with both Velichka and mother Macedonia! I had already made a stamp with the word “Macedonia” and had stamped thousands of pieces of paper and spread them all throughout the city Petrich and its surroundings.
I believed that there was reason for a man to live. I, along with my friend Toma, was devoted to our secret activities. It was the fall of 1956 and we both were students in the eleventh grade. Besides Toma, Ivanov and three other students from my class had joined our “organization”. They were Zhivko Donkiev and Vasil Kantardzhiev both from Petrich and Veselin Palushev from the village Kapotovo, who to this day has not stopped loving mother Macedonia.
Naturally I had Velichka, my first love involved in my secret deeds, who at the time was expected to embroider the flag of our next Macedonian revolution. Such was our youthful vigour and audacity. We all had sworn in the name of something sacred, but we did not know what that was, but we strongly wanted it to be something. We thought that in only a few nights we could organize thousands of Macedonians and like a bolt of lightning; we would strike and unite the three parts of Macedonia - Vardar, Pirin and Aegean!
We began to look for “like-minded” people in “Gotse Delchev” High School in order to build our Macedonian youth organization with people from the territory of Petrich, which was unheard of before and which, like my first love, I will never forget.
Then, on November 26, 1956, for the first time I fell into the paws of the State Security Services.
After detaining us at the entrance of “P.K. Iavarov” High School, the State Security agents brought us to the Ministry of Internal Affairs Regional Administration office in Petrich. The Chief of Administration there was Captain Shakin - an extremely wild person with a hideous look. Perhaps that’s why he chose such a career. For the many times I met with that man, I never became comfortable around him. But he never laid a finger on me!
I have met other chiefs like him, with higher and lower ranks, and in their eyes I found some warmth and, once in a while, I would even notice a smile. But never in this person! When you were in his grasp you felt like a mouse circled by a snake ready to strike.
Following his orders the guards took me into a room where a stout, tall agent was waiting for me.
He asked me my name, where I came from and why they had brought me here. I replied that I knew nothing about the case. He then began to search my pockets and when he found a crumpled piece of paper with the word “Macedonia” stamped on it, he cheerfully asked: “Where did you get this?” I said, “I found it on the street!”
He continued to search my pockets, including those inside my school sweater where he found several pieces of paper with the word “Macedonia” stamped on them. He looked at me with a victorious look in his glossy eyes as a half-smile developed on his lips, a sign of satisfaction. “And whose are these?” he asked sternly.
I took about 10 to 15 seconds to think about what to say, whether to lie or not? If I said they were not mine, then who put them in my pocket? My thoughts were moving at lightning speed looking for the best and most convincing answer to explain how the pieces of papers in his hand were not mine. Unfortunately the interrogator lost patience at my silence and once again yelled out: “Whose pieces of papers are these?!”
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 3
Стојан Георгиев Томовичин
Јас, природно, не бев задоволен од двата одговора, ја напуштив салата и веднаш се зафатив да правам од друго клише со натпис “Македонија”. За три ноќи, со нож, игла и друг прибор го изработив клишето, подготвив во кутија за обувки тампон од попивателна хартија, наквасена со мастило и започнав да отпечатувам илијади примероци со тој единствен збор “Македонија”.
Еден збор и еден малечок конспиратор во текот на наредните два месеци ја држеа во напрегнатост целата милиција ба Благоевградскиот округ, додека не дојде оној ноемвриски ден, Среда, 26 Ноември 1956 година, кога пред влезот на нашата гимназија, мене и мојот пријател Томата, не задржаа двајца агенти од државната безбедност. Но, за тоа покасно.
Кога бев во IX клас на гимназијата, се запознав со едно црнооко девојче, не многу симпатично, но зборуваше толку слатко, небаре мед се лееше од нејзината уста. Не, нешто кој знае што зборуваше, туку во мене под напонот на 15-16 годишната возраст, разбуди едно чуство за совршенство, за кое што се би дал. Но, девојчето веќе си беше нашло пријател и јас останав разочаран од неподелената љубов.
Во 1954, во IX клас, учевме во една паралелка јас и едно момче од нашето маало. Се викаше Љупчо Рупанов, беше многу слаб ученик по математика.
Било како било, Љупчо го заврши IX клас, а јас кој имав само три оценки среден (3), а останатите беа четворки и петки, зацапав и тоа зошто? За тоа што бев Македонец! Тука за прв пат се удрив со Бугарштината и од тогаш почна мојот трилив пат кон Македонија.
Во IX клас Бугарски јазик ни придаваше софианка која се презиваше Георгиева. Незнам зашто, но ние учениците меѓу себе ја викавме “козата”. Таа госпоѓица многу се јадосуваше на мене зашто јас воопшто не се трудев да зборувам литературен Бугарски јазик. Кога раскажував урок, јас зборував како што си зборуваме дома. Редовно КЕ-КАВ, никогаш не ги употребував частиците “ШТЕ” и “ШЕ” за да изразам некоја глаголска форма за идно време.
Употребував типични петрички изрази: бегајте, елајте, немојте, неќу, сакам, бендисувам, ујдисувам, ќе дом, ќе терам, ќе пишам и уште многу други изрази кои таа не можеше да ги разбере. А кога ќе и речев “Максус скапах муцката на брдако” таа просто побеснуваше.
- Е другарке – и велев тогаш максус (намерно) - тоа е Македонски јазик.
За тој Македонски јазик што го демонстрирав пред неа, јас ја изгубив целата година. Многу се јадосував за ради тоа, а особено што бев меѓу најдобрите ученици во класот, а по математика никој не можеше да ги решава задачите подобро и побрзо од мене.
Соучениците ме зафркаваа: “Ученикот премина на X клас и учителот остана да го повтори IX клас”. “Учителот” бев јас зашто му помагав на Љупчо по математика.
Загубив една година и толку многу тагував по неа, што следната године, кога го повторував IX – клас, одев на училиште без интерес, очаен и со спласнато настроение.
Сега сфаќам дека напразно сум се јадосувал за таа загубена година, зашто она што потоа го загубив зареди докажувањето на нашата Македонска самобитност е десет пати поголемо, позначајно и пострашно!
Во X клас одново се стигнавме со Љупчо и пак заедно одевме и се враќавме од училиште. Тоа беше во 1955 година. Веќе ергенчиња, скоро секоја вечер со Љупчо излегувавме на прошетка. Во тие години традиција беше шетањето по двајце или тројца. Од ресторанот “Јаворите” кого тогаш го викавме “Паркот” до плоштадот на градот Петрич, течеше непрекината редица од луѓе во двата правци, и ако сакаше некого да го сретниш, задолжитело бе го нашол тука, се разбира доколку тој беше излезен на прошетка.
Двајцата со Љупчо почнавме да се интересираме за две ученички од осми клас на гимназијата во која и ние учевме. Се викаа Величка и Васка. И двете живееја во нашиот кварт. Во текот на наредните 3-4 месеци постојано баравме начин да ги сретниме и разговараме со нив. А зимата беше доста мразовита, и ние собравме доста студ додека најпосле успеавме да ги наговориме за разговор.
Беше веќе Мај 1956 година, а природата целата се беше накитила со својата шарена цветна промена. Петричка планина се огласуваше од оној неповторлив птичиј хор, од оној прекрасен натревар, која птичка поубаво, по мелодично да го исполни својот утрешен репертоар, да ја докаже љубовта кон љубењиот или љубената. Среде многузвучното чурликање, ефектно се издвојуваше песната на славејот со она мило растегнато “пиу-пиу-пии-пиу-пиу-пии”.
И покрај големите интелектуалци можности, човек сеуште не може да ја одгатне тајната на птичјиот говор, за да може да го опише волшебството на нивното чуруликање. А се знае дека тие имаат свој начин на комуницирање, но каков?
А пролетната арома на расцутените треви, дахот на свежото и зеленото го впиваа душите на илјадите пчели кои непрестано летаа од цветче на цветче, одлетуваа и долетуваа неуморно, водени од инстиктот дека треба да соберат нектар за својте поколенија, не сфаќајќи дека во тој луд натпревар после четириесетина дена живеење, заминуват без поврат од овој свет.
И во тој див кипеж на живата природа, среде ладот на свежиот Балкански воздух, јас и “мојата” Величка бавно се искачувавме по “Љубовните алеи” покрај ловечкиот дом. Најпосле по неколкумесечното бесплодно одење по “нашите” девојки, тие поверуваа дека и јас и Љупчо сме сериозни момчиња за да се поведе приближно следниот дијалог меѓу мене и Величка:
- Кажи Величке, зошто толку долго време одбегнуваше да застанеш и разговараш со мене?
- Па, затоа што мислам се уште сум малечка – рече таа.
Навистина, со своите четиринаесет години таа беше едно кревко, нежно девојче кое штотуку се беше оформило како девојка со среден раст, но мене многу ми се допадна и јас сакав да ја имам како идна пријателка, затоа и толку многу настојував да разговараме.
- Величе, не гледаш ли дека цела зима трчам по тебе? Цело време те барам да те видам на прозорецот, кога минувам покрај вас – реков јас сериозно.
Таа живееше на 400-500 метри далеку од нашата куќа и најкусиот пат за в гимназија кој го минував два пати дневно, беше нивната улица “Кирил и Методиј”. Секој пат кога минував крај нивната куќа, таа стоеше на прозорецот. Така, секој ден со погледот ме пресретнуваше и испраќаше, додека најпосле не дојде оној пролетен ден.
Јас и зборував, а таа со наведната глава молчеше и ровеше со врвот од обувката во меката влажна земја, до неколку грмушки на една од “Љубовните алеи”, до кој стоевме сами. Најпосле, охрабрен од нејзиното молчење и реков.
- Величке, по цели ноќи не можам да заспијам, само на тебе мислам!
На овие зборови таа ме погледна со срамежливите очи и тивко ми рече.
- И јас исто така.
Кога ги слушнав тие зборови како земјата да почна да се врти околу мене. Ја слушнав и истовремено не верував дека е вистина тоа што ми го рече. Ја гледав како замаен, како потонат во сон цели 20-30 секунди, додека најпосле инстиктивно не ја зграбив во прегратките, после што долго време страстно и ги целував жешките усни.
Тоа беше еден од најсреќните мигови што сум ги доживеал, зашто беше првиот бакнеж што го разменив со девојче во мојот живот.
Од тој ден започна една голема љубов, на која мнозина би завиделе. Почнавме секој ден да се среќаваме. Бевме си нашле едно тивко местенце покрај “Љубовните алеи”, кадешто секој ден одевме и се насладувавме на взаемната љубов. Во кино одевме секогаш заедно. Кога не носеа на “Трудов ден”, дали на берење костени во Беласица, или на берење памук во полето, независно што учевме во различни класови, јас и Величка секогаш бевме заедно. Се чуствувавме вистински среќни зашто љубовта ни беше взаемна, полна, без останок. Таа наполно веруваше во мојте чувства за да стане целосно моја. Се случуваше и двајцата да плачеме од љубов. Си велевме: “Само смртта може да не раздели”. Но како што луѓето велат “Многу арно не е за арно!”.
Така и нашата љубов не заврши добро. Половина година по нашата прва средба ние принудно се разделивме за неопределено време, време, кое секој од нас го живееше по свое. Тоа беше времето кога истовремено се заљубив и во Величка и во мајка Македонија! Веке го бев направил печатот со зборот “Македонија” и илијади примероци од тој за мене најмил збор расфрлив во градот Петрич и околината.
Верував, сега има смисла човек за што да живее. Бев посветил на моите тајни работи еден друг пријател, Томата. Веќе бевме ученици од XI клас, а тоа беше есента 1956 година. Освен Томата Иванов и други тројца ученици од нашиот клас се зачленија во нашата организација: Живко Донќев и Васил Кантарџиев, двајцата од Петрич и Веселин Палушев од с. Капотово, кој и до ден денешен не престана да ја сака мајка Македонија.
Природно, во мојте тајни дела ја бев посветил и мојата прва љубов - Величка, која требаше да го навезе знамето на идната Македонска револуција. Такви ни беа тогаш младешката полет и дрскост. Се заколнавме во името не нешто свето, кое се уште не знаевме што ќе биде, но кое многу силно го сакавме. Мислевме дека само за неколку ноќи ќе подготвиме илјадици Македонци и со еден секавичен удар ќе ги обединиме трите дела на Македонија – Вардарскиот, Пиринскиот и Егејскиот!
Почнавме да наоѓаме истомисленице и од гимназијата “Гоце Делчецв”, со цел да направиме Македонска младинска организација на територијата на градот Петрич, додека еден ден не се случи она, кое, како и првата моја љубов, никогаш нема да го заборавам.
Оној 26-ти Ноември 1956 година, кога за прв пат паднав во шепите на Државната безбедност.
Одкако не задржаа пред влезот на гимназијата “П.К. Јаворов”, не одведоа во Реонската управа на МВР (Министрерство за Бнатрежни Работи) во Петрич. Началник на управата тогаш беше капетан Шакин – еден исклучително див и одвратен тил. Дали затоа што службата му беше таква, дали дека физиономијата му беше грозна, одвратна, но тој изрод, толку пати да го сретнев по тоа, никогаш не мислев убаво за него. А со прст не ме допре!
Сум среќавал и други началници како него, со повисок и понизок чин, но во погледот ќе им сретнев некаква топлина, а на уште ќе забележев дури и насмевка. Но кај овој тил ниту едното ниту другото не можеше да се види. Кога му си на располагање, чувствуваш дека те гледа како змија, готов со очите да те испиев.
По негова наредба ме одведоа во една соба во која ме чекаше еден крупен и висок агент.
Ме праша како се викам, од каде сум и зошто ме водат кај него. Јас одговорив дека ништо не знам за случајот. Тогаш тој почна да ми ги пребарува џеповите и кога најде едно изгужвано ливче со името “Македонија”, радосно ме праша:
- А од каде го имаш ова нешто?
- Го најдов ви улицата – одговорив спокојно.
Продолжи со пребарување на џеповите од мојата ученичка блуза и од внатрежниот џеп извади неколу лисја исполнети со зборот “Македонија”. Ме погледна победнички со светнати од задоволство очи и со полусвисните усни ме запраша строго:
- А чии се овие лисја?
Само 10-15 секунди размислував каков одговор да дадам. Дали да излажам или не? Ако речам дека не се мој, тогаш, кој ми ги стави во џепот? Мислете молњевито ми работеа барајќи најдобра и најубедлива варијанта за да доказам дека лисјата кои иследникот ги држеше во својте раце, не се мои. Но иследникот завреска:
- Чии се овие лисја?
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
Favorite
ninemsn
All services
New
Reply
Delete
Archive
Junk
Sweep
Move to
Categories
Messaging
Options
George S
Picture of George S
Show/hide foldersShow/hide folders
Folders
Refresh
Show/hide foldersShow/hide foldersInbox 1125
Show/hide foldersShow/hide foldersJunk 53
Show/hide foldersShow/hide foldersDrafts 11
Show/hide foldersShow/hide foldersSent
Show/hide foldersShow/hide foldersDeleted 42
New folder
Show/hide quick viewsShow/hide quick views
Quick views
Documents
Flagged 1
Photos 13
New category
ads not by this site
risto stefov
View contact
Content from
Learn more|Turn off
Reverse the message sort order
Reverse the message sort order
Reverse the message sort order
Reverse the message sort order
Reverse the message sort order
Attachment
First page
First page
Previous page
Previous page
Next page
Next page
Last page
Last page
Back to messages
Next messageNext message
Previous messagePrevious message
Macedonia Above all - Part 3
risto stefov
23/06/2013
To: ;
Picture of risto stefov
Macedonia Above all – Part 3
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
June 23, 2013
Naturally I was not pleased with either of Vapcharov’s answers so I walked out of the lecture hall. I then immediately began to fashion an etching on a stamp with the word “Macedonia”. I worked for three nights with a knife, a needle and a number of other tools to create the stamp. I then placed blotting paper moistened with ink in a shoe box and began to stamp the word “Macedonia” on thousands of pieces of paper.
One word and a young conspirator kept the entire police force in the Blagoevgrad District busy and tense for the next two months. This went on until the dreaded Wednesday, November 26, 1956 when, at the entrance of our high school, my friend Toma and I were detained by two state security agents. I will tell you about this later.
When I was in the ninth grade in high school I was introduced to a dark eyed girl, not very pretty, but who spoke so sweetly that it felt like honey flowed from her mouth. It was not anything in particular that she talked about but whatever it was, in me a 15-16 year-old boy, she awakened a sense of idealism for which I gave it my all. Unfortunately the girl found another friend and I was left disappointed.
In 1954 I attended grade nine with a boy named Liupcho Rupanov. He lived in my neighbourhood and was very weak in math.
I don’t know how he managed but Liupcho completed grade nine. I on the other hand, who had much higher marks and an “A” in most subjects, did not make it! Why? I suspected because I was Macedonian! This was my first time coming into collision with the “Bulgarian way” and from then on I began my long and hard route to Macedonia.
My grade nine Bulgarian language class was taught by a lady teacher from Sofia who went by the last name Georgieva. I don’t know why but we, her students, among ourselves called her “the Goat”. She did not like me at all because I would not make the effort to speak literary Bulgarian. When I was asked a question I replied in the same language that I spoke at home. I refused to speak any differently. I preferred using Petrich words and expressions; the kind we used at home. Unfortunately that made her even madder and she did not hesitate to take her anger out on me.
What made her especially angry was when I intentionally said, “Madam this is the Macedonian language that I am speaking!”
But for the “Macedonian language” that I demonstrated in front of her, she failed me and I lost my entire year of school. I was very embittered by it, especially since I was one of the top students in my class and no one was better or faster in doing their school work than me.
Because I always helped my classmate Liupcho with his work, my classmates began to tease me saying: “The student made it into to the next grade while the teacher failed and will have to repeat grade nine.” I was called “the teacher” because I helped Liupcho with his math.
I lost a year and it caused me a lot of grief, especially the next year when I had to repeat grade nine. I went to school without any interest, despondent and with low morale.
I now realize that I was embittered for nothing for the one year I lost. What I lost afterwards for insisting on being a Macedonian and struggling for our Macedonian independence, was ten times worse, more significant and more frightening!
I caught up with Liupcho in grade ten and we again began to go to and from school together. That was in 1955 when we were both in our teen years and nearly every evening took the opportunity to go for a walk. In those days it was fashionable for two or three people to walk together. We walked from the restaurant “Iavorite” (maples) which we then called “Parkot” (Park) to the Petrich town square. The place was busy and there were unbroken rows of people flowing uninterrupted in both directions. If you ever wanted to meet someone, chances were you would find them there walking.
Both Liupcho and I became interested in two girls from the eighth grade in our high school. Their names were Velichka and Vaska. Both lived in our neighborhood so, for the next 3 to 4 months, we looked for ways to meet them and talk to them. The winter was very cold and we spent many cold days gathering courage until one day we finally managed to talk to them.
It was May 1956 and nature was already decorated with colorful flowers. The hills of Petrich Mountain were loud with the chorus of bird’s songs, many wonderful melodies competing; one bird attempting to out sing another, trying to prove its love or wanting to be loved. Amidst the many bird’s songs stood the song of the nightingale with that sweet, stretched out lovely melody “piu-piu-pii-piu-piu-pii.”
In spite of the great intellectual opportunities presented to us, no one as of yet has been able to solve the mystery of the bird’s song, to be able to translate it and describe what that chirping magic means. It is well known that birds have their own way of communicating, but what are they saying?
The spring aroma of the blooming grasses, the blossoming flowers attracts thousands of bees that constantly fly from flower to flower, tirelessly guided by instinct that they need to collect nectar for their offspring, not realizing that after forty days of living in this crazy game they leave this world without ever returning.
And in that wild frenzy of a living nature, in the middle of the cool and fresh Balkan air, I and “my” Velichka were slowly climbing up “Love lane” beside the hunter’s house. Finally after several months of fruitless chasing “our” girls, they finally came to the realization that Liupcho and I were serious boys worthy of their attention.
I asked Velichka: “Tell me Velichka, why did you avoid us for so long and never once stop and talk to me?”
And she said: “Well, because I am still very young.”
Indeed, she was only fourteen years old, a fragile, gentle little girl of medium build. But that did not matter to me because I wanted to have a friend for the future, someone I could enjoy being with and talking to. That is why I tried so many times to talk to her.
“Velichka,” I said to her seriously, “did you not see that all winter I was trying to meet you? Every time I passed by your house I looked at your window in hopes of seeing you.”
She lived only about 400 to 500 metres away from my house and the shortest route to my high school, which I took twice daily, was past her house on “Kiril and Metodi” Street. Every time I walked by her house, she stood at the window. So every day she met and intercepted my look until we finally met face to face that spring day.
As I spoke she bowed her head and listened in silence while gently digging at the soft moist soil with her foot. We stood alone on “Love lane” near some bushes. Finally, encouraged by her silence, I said: “Velichka, I can’t sleep at night because I think about you all the time”.
She looked at me with her shy eyes and quietly said: “I can’t sleep either.”
When I heard those words the entire world began to spin around me. I heard what she said but at the same time I could not believe that it was true. I looked at her with a stunned look on my face for about 20 to 30 seconds until finally, instinctively, I grabbed her by the arms and gave her a long passionate kiss on her hot lips.
That was one of the happiest moments in my life because it was the first kiss I had exchanged with a girl.
A great love began that day which would have been the envy of many. We found a quiet place near “Love lane” and saw each other and enjoyed our mutual love every day. We went to the cinema together. When they took us to “labour day” activities, be it harvesting chestnuts in Belasitsa or picking cotton in the fields, regardless of the different classes we attended, Velichka and I were always together. I felt really happy because our love was mutual, full and lasting. She truly believed in my feelings and hoped to become mine one day. We both felt like crying out of love. We used to say to each other: “Only death can separate us.” But as people often say, “Too much good is not good!”
So our love did not end well. About six months after our first meeting we were forcibly taken apart for an indefinite period of time, during which each of us lived on our own. It was a time when I fell in love with both Velichka and mother Macedonia! I had already made a stamp with the word “Macedonia” and had stamped thousands of pieces of paper and spread them all throughout the city Petrich and its surroundings.
I believed that there was reason for a man to live. I, along with my friend Toma, was devoted to our secret activities. It was the fall of 1956 and we both were students in the eleventh grade. Besides Toma, Ivanov and three other students from my class had joined our “organization”. They were Zhivko Donkiev and Vasil Kantardzhiev both from Petrich and Veselin Palushev from the village Kapotovo, who to this day has not stopped loving mother Macedonia.
Naturally I had Velichka, my first love involved in my secret deeds, who at the time was expected to embroider the flag of our next Macedonian revolution. Such was our youthful vigour and audacity. We all had sworn in the name of something sacred, but we did not know what that was, but we strongly wanted it to be something. We thought that in only a few nights we could organize thousands of Macedonians and like a bolt of lightning; we would strike and unite the three parts of Macedonia - Vardar, Pirin and Aegean!
We began to look for “like-minded” people in “Gotse Delchev” High School in order to build our Macedonian youth organization with people from the territory of Petrich, which was unheard of before and which, like my first love, I will never forget.
Then, on November 26, 1956, for the first time I fell into the paws of the State Security Services.
After detaining us at the entrance of “P.K. Iavarov” High School, the State Security agents brought us to the Ministry of Internal Affairs Regional Administration office in Petrich. The Chief of Administration there was Captain Shakin - an extremely wild person with a hideous look. Perhaps that’s why he chose such a career. For the many times I met with that man, I never became comfortable around him. But he never laid a finger on me!
I have met other chiefs like him, with higher and lower ranks, and in their eyes I found some warmth and, once in a while, I would even notice a smile. But never in this person! When you were in his grasp you felt like a mouse circled by a snake ready to strike.
Following his orders the guards took me into a room where a stout, tall agent was waiting for me.
He asked me my name, where I came from and why they had brought me here. I replied that I knew nothing about the case. He then began to search my pockets and when he found a crumpled piece of paper with the word “Macedonia” stamped on it, he cheerfully asked: “Where did you get this?” I said, “I found it on the street!”
He continued to search my pockets, including those inside my school sweater where he found several pieces of paper with the word “Macedonia” stamped on them. He looked at me with a victorious look in his glossy eyes as a half-smile developed on his lips, a sign of satisfaction. “And whose are these?” he asked sternly.
I took about 10 to 15 seconds to think about what to say, whether to lie or not? If I said they were not mine, then who put them in my pocket? My thoughts were moving at lightning speed looking for the best and most convincing answer to explain how the pieces of papers in his hand were not mine. Unfortunately the interrogator lost patience at my silence and once again yelled out: “Whose pieces of papers are these?!”
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 3
Стојан Георгиев Томовичин
Јас, природно, не бев задоволен од двата одговора, ја напуштив салата и веднаш се зафатив да правам од друго клише со натпис “Македонија”. За три ноќи, со нож, игла и друг прибор го изработив клишето, подготвив во кутија за обувки тампон од попивателна хартија, наквасена со мастило и започнав да отпечатувам илијади примероци со тој единствен збор “Македонија”.
Еден збор и еден малечок конспиратор во текот на наредните два месеци ја држеа во напрегнатост целата милиција ба Благоевградскиот округ, додека не дојде оној ноемвриски ден, Среда, 26 Ноември 1956 година, кога пред влезот на нашата гимназија, мене и мојот пријател Томата, не задржаа двајца агенти од државната безбедност. Но, за тоа покасно.
Кога бев во IX клас на гимназијата, се запознав со едно црнооко девојче, не многу симпатично, но зборуваше толку слатко, небаре мед се лееше од нејзината уста. Не, нешто кој знае што зборуваше, туку во мене под напонот на 15-16 годишната возраст, разбуди едно чуство за совршенство, за кое што се би дал. Но, девојчето веќе си беше нашло пријател и јас останав разочаран од неподелената љубов.
Во 1954, во IX клас, учевме во една паралелка јас и едно момче од нашето маало. Се викаше Љупчо Рупанов, беше многу слаб ученик по математика.
Било како било, Љупчо го заврши IX клас, а јас кој имав само три оценки среден (3), а останатите беа четворки и петки, зацапав и тоа зошто? За тоа што бев Македонец! Тука за прв пат се удрив со Бугарштината и од тогаш почна мојот трилив пат кон Македонија.
Во IX клас Бугарски јазик ни придаваше софианка која се презиваше Георгиева. Незнам зашто, но ние учениците меѓу себе ја викавме “козата”. Таа госпоѓица многу се јадосуваше на мене зашто јас воопшто не се трудев да зборувам литературен Бугарски јазик. Кога раскажував урок, јас зборував како што си зборуваме дома. Редовно КЕ-КАВ, никогаш не ги употребував частиците “ШТЕ” и “ШЕ” за да изразам некоја глаголска форма за идно време.
Употребував типични петрички изрази: бегајте, елајте, немојте, неќу, сакам, бендисувам, ујдисувам, ќе дом, ќе терам, ќе пишам и уште многу други изрази кои таа не можеше да ги разбере. А кога ќе и речев “Максус скапах муцката на брдако” таа просто побеснуваше.
- Е другарке – и велев тогаш максус (намерно) - тоа е Македонски јазик.
За тој Македонски јазик што го демонстрирав пред неа, јас ја изгубив целата година. Многу се јадосував за ради тоа, а особено што бев меѓу најдобрите ученици во класот, а по математика никој не можеше да ги решава задачите подобро и побрзо од мене.
Соучениците ме зафркаваа: “Ученикот премина на X клас и учителот остана да го повтори IX клас”. “Учителот” бев јас зашто му помагав на Љупчо по математика.
Загубив една година и толку многу тагував по неа, што следната године, кога го повторував IX – клас, одев на училиште без интерес, очаен и со спласнато настроение.
Сега сфаќам дека напразно сум се јадосувал за таа загубена година, зашто она што потоа го загубив зареди докажувањето на нашата Македонска самобитност е десет пати поголемо, позначајно и пострашно!
Во X клас одново се стигнавме со Љупчо и пак заедно одевме и се враќавме од училиште. Тоа беше во 1955 година. Веќе ергенчиња, скоро секоја вечер со Љупчо излегувавме на прошетка. Во тие години традиција беше шетањето по двајце или тројца. Од ресторанот “Јаворите” кого тогаш го викавме “Паркот” до плоштадот на градот Петрич, течеше непрекината редица од луѓе во двата правци, и ако сакаше некого да го сретниш, задолжитело бе го нашол тука, се разбира доколку тој беше излезен на прошетка.
Двајцата со Љупчо почнавме да се интересираме за две ученички од осми клас на гимназијата во која и ние учевме. Се викаа Величка и Васка. И двете живееја во нашиот кварт. Во текот на наредните 3-4 месеци постојано баравме начин да ги сретниме и разговараме со нив. А зимата беше доста мразовита, и ние собравме доста студ додека најпосле успеавме да ги наговориме за разговор.
Беше веќе Мај 1956 година, а природата целата се беше накитила со својата шарена цветна промена. Петричка планина се огласуваше од оној неповторлив птичиј хор, од оној прекрасен натревар, која птичка поубаво, по мелодично да го исполни својот утрешен репертоар, да ја докаже љубовта кон љубењиот или љубената. Среде многузвучното чурликање, ефектно се издвојуваше песната на славејот со она мило растегнато “пиу-пиу-пии-пиу-пиу-пии”.
И покрај големите интелектуалци можности, човек сеуште не може да ја одгатне тајната на птичјиот говор, за да може да го опише волшебството на нивното чуруликање. А се знае дека тие имаат свој начин на комуницирање, но каков?
А пролетната арома на расцутените треви, дахот на свежото и зеленото го впиваа душите на илјадите пчели кои непрестано летаа од цветче на цветче, одлетуваа и долетуваа неуморно, водени од инстиктот дека треба да соберат нектар за својте поколенија, не сфаќајќи дека во тој луд натпревар после четириесетина дена живеење, заминуват без поврат од овој свет.
И во тој див кипеж на живата природа, среде ладот на свежиот Балкански воздух, јас и “мојата” Величка бавно се искачувавме по “Љубовните алеи” покрај ловечкиот дом. Најпосле по неколкумесечното бесплодно одење по “нашите” девојки, тие поверуваа дека и јас и Љупчо сме сериозни момчиња за да се поведе приближно следниот дијалог меѓу мене и Величка:
- Кажи Величке, зошто толку долго време одбегнуваше да застанеш и разговараш со мене?
- Па, затоа што мислам се уште сум малечка – рече таа.
Навистина, со своите четиринаесет години таа беше едно кревко, нежно девојче кое штотуку се беше оформило како девојка со среден раст, но мене многу ми се допадна и јас сакав да ја имам како идна пријателка, затоа и толку многу настојував да разговараме.
- Величе, не гледаш ли дека цела зима трчам по тебе? Цело време те барам да те видам на прозорецот, кога минувам покрај вас – реков јас сериозно.
Таа живееше на 400-500 метри далеку од нашата куќа и најкусиот пат за в гимназија кој го минував два пати дневно, беше нивната улица “Кирил и Методиј”. Секој пат кога минував крај нивната куќа, таа стоеше на прозорецот. Така, секој ден со погледот ме пресретнуваше и испраќаше, додека најпосле не дојде оној пролетен ден.
Јас и зборував, а таа со наведната глава молчеше и ровеше со врвот од обувката во меката влажна земја, до неколку грмушки на една од “Љубовните алеи”, до кој стоевме сами. Најпосле, охрабрен од нејзиното молчење и реков.
- Величке, по цели ноќи не можам да заспијам, само на тебе мислам!
На овие зборови таа ме погледна со срамежливите очи и тивко ми рече.
- И јас исто така.
Кога ги слушнав тие зборови како земјата да почна да се врти околу мене. Ја слушнав и истовремено не верував дека е вистина тоа што ми го рече. Ја гледав како замаен, како потонат во сон цели 20-30 секунди, додека најпосле инстиктивно не ја зграбив во прегратките, после што долго време страстно и ги целував жешките усни.
Тоа беше еден од најсреќните мигови што сум ги доживеал, зашто беше првиот бакнеж што го разменив со девојче во мојот живот.
Од тој ден започна една голема љубов, на која мнозина би завиделе. Почнавме секој ден да се среќаваме. Бевме си нашле едно тивко местенце покрај “Љубовните алеи”, кадешто секој ден одевме и се насладувавме на взаемната љубов. Во кино одевме секогаш заедно. Кога не носеа на “Трудов ден”, дали на берење костени во Беласица, или на берење памук во полето, независно што учевме во различни класови, јас и Величка секогаш бевме заедно. Се чуствувавме вистински среќни зашто љубовта ни беше взаемна, полна, без останок. Таа наполно веруваше во мојте чувства за да стане целосно моја. Се случуваше и двајцата да плачеме од љубов. Си велевме: “Само смртта може да не раздели”. Но како што луѓето велат “Многу арно не е за арно!”.
Така и нашата љубов не заврши добро. Половина година по нашата прва средба ние принудно се разделивме за неопределено време, време, кое секој од нас го живееше по свое. Тоа беше времето кога истовремено се заљубив и во Величка и во мајка Македонија! Веке го бев направил печатот со зборот “Македонија” и илијади примероци од тој за мене најмил збор расфрлив во градот Петрич и околината.
Верував, сега има смисла човек за што да живее. Бев посветил на моите тајни работи еден друг пријател, Томата. Веќе бевме ученици од XI клас, а тоа беше есента 1956 година. Освен Томата Иванов и други тројца ученици од нашиот клас се зачленија во нашата организација: Живко Донќев и Васил Кантарџиев, двајцата од Петрич и Веселин Палушев од с. Капотово, кој и до ден денешен не престана да ја сака мајка Македонија.
Природно, во мојте тајни дела ја бев посветил и мојата прва љубов - Величка, која требаше да го навезе знамето на идната Македонска револуција. Такви ни беа тогаш младешката полет и дрскост. Се заколнавме во името не нешто свето, кое се уште не знаевме што ќе биде, но кое многу силно го сакавме. Мислевме дека само за неколку ноќи ќе подготвиме илјадици Македонци и со еден секавичен удар ќе ги обединиме трите дела на Македонија – Вардарскиот, Пиринскиот и Егејскиот!
Почнавме да наоѓаме истомисленице и од гимназијата “Гоце Делчецв”, со цел да направиме Македонска младинска организација на територијата на градот Петрич, додека еден ден не се случи она, кое, како и првата моја љубов, никогаш нема да го заборавам.
Оној 26-ти Ноември 1956 година, кога за прв пат паднав во шепите на Државната безбедност.
Одкако не задржаа пред влезот на гимназијата “П.К. Јаворов”, не одведоа во Реонската управа на МВР (Министрерство за Бнатрежни Работи) во Петрич. Началник на управата тогаш беше капетан Шакин – еден исклучително див и одвратен тил. Дали затоа што службата му беше таква, дали дека физиономијата му беше грозна, одвратна, но тој изрод, толку пати да го сретнев по тоа, никогаш не мислев убаво за него. А со прст не ме допре!
Сум среќавал и други началници како него, со повисок и понизок чин, но во погледот ќе им сретнев некаква топлина, а на уште ќе забележев дури и насмевка. Но кај овој тил ниту едното ниту другото не можеше да се види. Кога му си на располагање, чувствуваш дека те гледа како змија, готов со очите да те испиев.
По негова наредба ме одведоа во една соба во која ме чекаше еден крупен и висок агент.
Ме праша како се викам, од каде сум и зошто ме водат кај него. Јас одговорив дека ништо не знам за случајот. Тогаш тој почна да ми ги пребарува џеповите и кога најде едно изгужвано ливче со името “Македонија”, радосно ме праша:
- А од каде го имаш ова нешто?
- Го најдов ви улицата – одговорив спокојно.
Продолжи со пребарување на џеповите од мојата ученичка блуза и од внатрежниот џеп извади неколу лисја исполнети со зборот “Македонија”. Ме погледна победнички со светнати од задоволство очи и со полусвисните усни ме запраша строго:
- А чии се овие лисја?
Само 10-15 секунди размислував каков одговор да дадам. Дали да излажам или не? Ако речам дека не се мој, тогаш, кој ми ги стави во џепот? Мислете молњевито ми работеа барајќи најдобра и најубедлива варијанта за да доказам дека лисјата кои иследникот ги држеше во својте раце, не се мои. Но иследникот завреска:
- Чии се овие лисја?
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
FavoriteLeave a comment:
-
Macedonia Above all – Part 4
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
June 26, 2013
“They are mine,” I said while looking at the floor.
At that very moment I felt a terrible slap on my left cheek. I saw stars fly before my eyes in broad daylight but I kept my self-control. I made no sound or motion and stood there as if nothing had happened.
Then suddenly I was awakened from my daze by his startlingly loud voice asking: “With whom did you make these things?” “I made them by myself,” I replied. “Where?” he asked. “At home,” I said.
“Go!” he said in a loud, strong, commanding voice while he pushed me out through the door.
When we went out in the yard there was a jeep with two agents in civilian clothes waiting, ready to go. We sat in the jeep and after driving about 5 to 6 minutes we arrived in front of my house.
We went upstairs and entered the kitchen and to the startled amazement of my parents, I showed them the stamp, the inkpad and a few unmarked sheets of white paper which they immediately collected. They also looked through various places in the room hoping to find something more important, more significant, but when they didn’t they took me outside.
My poor mother, she kept silent frozen with fear. She looked very sad and tears were rolling down her cheeks.
We got back into the jeep and headed for an unknown destination. Half an hour later, after our departure from Petrich, the jeep stopped in front of the Ministry of Internal Affairs Regional Administration office in Blagoevgrad.
As soon as we got off the jeep the agents surrendered me to the duty officer there who shoved me in a narrow room, searched me and then took me through a corridor in the direction of a door covered with brown leather. We stopped in front of the door. The duty officer knocked and waited for a reply. When he heard “yes” he opened the door and asked the young officer inside: “May we come in comrade lieutenant?” “Yes!” he said. After handing me over, the duty officer left the room.
The interrogator ordered me to sit down, showing me the chair near the door where he wanted me to sit.
I sat down and for a minute or so we looked at each other in silence. Then the interrogator began to type something on the typewriter that was sitting on his desk. “What is your name?” he asked. “Stoian Nikolov Georgiev,” I said. “When and where were you born?” he asked. “I was born on March 18, 1938 in Petrich,” I replied.
“Now tell me everything you did with the publishing of the ‘leaflets’: when, with whom and how long have you been publishing this crap?” he asked. “I did this on my own: the stamp, the printing and the distribution,” I replied.
“You are lying!” snapped the lieutenant. “No, I am not!” I snapped right back, sharply.
“Who do you think you are talking to young man?” he yelled at me and after taking two quick steps he stood right beside me. He then grabbed me by my chin with his right hand and squeezed tightly while yelling “Bastard! I will beat you to pulp right here; I will kill you in an instant.”
I kept quiet but the lieutenant, unable to control his temper, began to smash my head against the wall.
I still kept quiet and once he realized that he couldn’t make me talk by force he pushed a button on the side of his desk and about 5 to 6 seconds later the door opened and the duty officer walked in and said: “Yes comrade lieutenant?”
“Take him to his cell!” ordered the interrogator.
The duty officer took me through a maze of stairs that led into a dark basement. The basement was only lit by electric light. There were two doors at the end of the hall a couple of metres apart. About 150 cm from the floor, in the middle of each door was a small piece of sheet metal cut in the shape of a pear. Until that moment I had never seen anything like it so I had to wonder for a moment what possible purpose would a piece of sheet metal in the shape of a pear have on a door? I later discovered that it covered a “peephole” through which the guards kept watch on the prisoners.
Higher up on top of each door was a piece of blue sheet metal with a corresponding white number painted on it. We stopped in front of door number 12. The duty officer opened the door, and made a hand gesture for me to go in. After I entered the cell he closed the door behind me and turned the heavy iron key twice.
Inside the narrow cell there was a straw mattress on the floor covered with a thin, tattered blue army blanket. On top of the blanket was a pillow with a pull on pillow case. There was a half-filled iron water bucket in the corner of the cell, behind the door. It was there in case the prisoner had a bodily function emergency.
The cell was illuminated day and night by an electric lamp whose light passed through a dark net located on the inside of the window above the door. There was no natural light entering the cell.
By order of the interrogator, once a day, sometimes twice, the duty officer took me to interrogation. This tormented me a lot but I promised myself that I would protect the other co-conspirator students at any cost. I was also pretty sure that my friend Toma could not be broken and he too would withhold information.
I endured the torment for fifteen straight days and as the days I spent in my cell became harder so did the arrogance of my interrogator; he became intolerable. But on the sixteenth day, when at 6 o’clock in the morning the duty officer took me to the toilets upstairs, I noticed something that would change all that. On the wall of the washroom, on top of the sink, I noticed some writing scratched into the wall with a hard object that said: “Shan admit to the truth.”
When they separated me from Toma on November 26, 1956 at the Ministry of Internal Affairs Regional Administration office in Petrich, I thought that they had released him. But I was wrong. The writing on the wall now convinced me that Toma was here, in one of these cells, also being interrogated.
In high school they used to call me “Shan” so I knew that it was Toma who wrote on the wall. But why would he want me to admit to the whole truth about our caper? Was it because he had already admitted to the truth about the leaflets and was trying to spare me any further anguish? The interrogator must have told him that I was as stubborn as a donkey trying to cross a bridge, so he was in effect trying to help me. In other words he wanted me to tell them everything because they already knew everything. I think that’s what Toma was trying to tell me… tell the truth... they already know everything…
I thought about the words written on the wall a lot. I thought about them until lunch time. What do I do? Keep silent and endure the torture, or take my friend’s advice and confess everything to the interrogator? At noon I decided to admit that others had participated in our conspiratorial caper.
After lunch when the interrogator asked to see me, I told him everything.
“Finally, you came to your senses!” said Nikola Mitev, the interrogator.
“Why did you have to keep silent for so long? Or did you think we didn’t know what you did, with whom, when and where?” inquired the interrogator.
I listened with my head bowed down and did not react to his questions. It appeared that he was satisfied with my late “confession” so he pressed the alarm button on the side of his desk and the duty officer promptly entered the room.
“Take him to his cell!” ordered the interrogator and about 50 to 60 seconds later I was back in my temporary home.
Two days later the duty officer came back and took me out of my cell but instead of taking me to the first floor where we usually went, he took me further up the stairs to the second floor.
Here all the doors were coated with a brown skin. The duty officer led me to one of these doors and knocked. A person inside said “yes” after which the duty officer opened the door. “We are here comrade colonel!” he said.
The colonel said: “Yes!” and ordered the duty officer to leave the room.
I greeted the colonel with a simple “Good morning”, after which I sat on the chair he pointed to.
The room we were in was quite spacious; I would guess about 35 to 36 square metres. There were several windows on one of the walls and none on the others. The wall behind the Colonel was decorated with beautiful embroidery, on which hung a portrait of Todor Zhivkov. The wall opposite to the wall with the windows was covered with a large painting of a sea bay. Hiding in the distance of the bay was a small marine boat and in the foreground, on the coast, a very beautiful girl was painted, she was fishing. I did not dare turn around to see what was on the wall behind my back.
Along its length, placed in the middle of the room side by side were two rectangular tables covered with the same kind of beautiful heavy covers. Arranged around the tables were a dozen chairs. I sat on one of those chairs after the Colonel silently pointed at it.
The man behind the desk looked fit. From the salt and pepper look of his hair I would have guessed he was about 55 years old.
“Well, young man?” said the Colonel after being busy for a minute or two looking in a folder which I assume was my dossier.
“Don’t you think it’s a little early in your life to be dealing with such complex questions to which answers have not been found for a hundred years?” he asked.
He kept asking and I kept silent. I did not know what to say. Perhaps he had the right to speak like this. He must have run into many people like me in his long career. He certainly must have read a lot of historical and legal documents to reach such conclusions.
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 4
Стојан Георгиев Томовичин
- Мој - одговорив јас и погледнав во подот од собата.
Во тој миг врз мојот лев образ се спушти страшен удар. Сред бел ден пред моите очи засветкаа искри, ни јас ја зачував самоконтролата. Ниту офиав, ниту застенкав, како ништо да не се случи.
Од скаменетоста во која бев попаднал, ме штрекна неговиот силен глас:
- Со кого си ги печател овие работи?
- Сам – одговорив јас.
- А Каде?
- Дома
- Тргнувај! Ми свика тој со силен заповеднички глас и ме истурка низ вратата надвор.
Кога излеговме во творот, таму веќе не чекаше готов за пат еден џип со двајца цивилни агенти. Седнавме во џипот и за 5-6 минути бевме пред влезот од нашата куќа.
Се качивме горе, влеговме во кујната и пред стаписаните погледи на моите родители јас им го покажав печатот, тампонот и неколку бели карирани листови кој веднаш ги прибраа. Пребараа уште на неколку места во собата со надеш дека ќе откријата нешто многу поважно, позначајно, но откако не открија ништо друго, ме извлекоа надвор.
А кутрата ми мајка, скаменето од страв безгласно ронејќи солзи жалосно ме испрати.
Се качивме во џипот и тргнавме во непознат правец. Час и половина по нашето тргнување од градот Петрич, џипот запре запре пред влезот од Окружната управа на МВР во градот Благоевград.
Од како слеговме од џипот агентите ме предадоа на дежурниот старешина кој ме втера во една тесна соба, ме превара одново, а потоа ме поведе по коридор во правец на една врата обложена со кафеана кожа. Запре пред вратата, чукна по дршката и откако и кога слушна едно отсечно “да”, ја отвори. Поздрави пред еден млад офицер со зборовите:
- Допуштете, другар поручник!
- Да – рече иследникот и старешината ја напушти собата.
- Седи! Ми нареди иследникот покажувајќи ми го со рака единствениот стол кој се наоѓаше близу до вратата.
Седнав и околу минута двајцата се гледавме без да проговориме збор. Одкако почука лесно со прстите по машината за пишување која стоеше на неговото биро, иследникот ме праша:
- Како се викаш?
- Стојан Николов Георгиев.
- Каде и кога си роден?
- На 18-ти Март 1938 година во град Петрич.
- Раскажувај сега се што си направил за отпечатувањето на “ливчињата”: кога, со кого и колку време ги печатите тие глупости?
- Сето го сторив сам: и печатот и отпечатените ливчиња, и сам ги расфтлував.
- Лажеш! – свика поручникот.
- Не – одвратив остро јас.
- Знаеш ли со кого си имаш работа, бре, синко мајчин? – завреска иследникот и во два скока се најде до мене. Ме зграпчи силно со десната рака за брадата, викајќи:
- Копиле едно! Ќе те претепам овде, ако нема да ми трепне!
Јас продолжив да молчам, а поручникот неможејќи да си ги контролира нервите, почна да ми ја удира главата во ѕидот.
Јас продолжив да молчам. Откако свати дека со сила не може да ме натера да проговорам, притисна едно копче, монтирано на бирото, и само по 5-6 секунди вратата се отвори и старешината поздрави.
- Допуштете, другар поручник.
-Води го во ќелијата! – нареди иследникот.
Штарешината ме поведе до едни мозаични скали кои водеа во темна визба, деноноќно осветлена со електрична светлост. На крајот од визбата видов неколку врати, поставени на околу две метри од една до друга. На околу 150см. од подот, на средината од секоја врата беа закачени ламаринчиња во форма на пресечена преку средината (по должина) круша. До тој момент не бев видел такво чудо и требаше да размислам некое време па да се досетам за намената на тие ламаринчиња. Покасно разбрав дека ги викаат “шпионки”.
Над секоја врата беше поставено сино ламаринче со соодветниот број, напишано со бела мрсна боја. Ние застанавме пред бројот 12. Старешината ја отвори вратата, ми даде знак да влезам, после што два пати од надворешната страна го заврте тешкиот железен клуч.
Кога влегов видов дека тесната ќелија беше послана со сламарник покриен со едно тенко излижено од употреба, сино војничко ќебе. Врз него беше поставена перница со навлечена бела навлака. Во аголот на ќелијата, зад вратата, беше ставена една железна кофа, дополовина наполнета со вода. Во неа, при случај на нужда, затворениот субјект можеше да уринира (да моча).
Ќелијата беше осветлена деноноќно од електрична ламба чија светлост минуваше низ една темна мрежа, која се наоѓаше од внатрешната страна на прозорчето, над самата врата. Природна светлина ва ќелијата не допираше.
По наредба на иследникот, дежурниот старешина секој ден по еднаш, а некогаш и по два пати, ме водеше на распрашување. Многу ме мачеше, но јас се бев зарекол дека по цена на сето, нема да ги издадам другите ученици во нашата конспирација. Длабоко бев убеден дека и мојот пријател Томата нема провалено ништо.
Така, со постојано мачење, издржав цели 15 дена. И колку помачително минуваа деновите во ќелијата толку по аронгантен стануваше мојот иследник. Но, на шеснаесетиот ден од моето затворање, кога во 6 часот утрото старешнината ме одведе до тоалетите, горе на ѕидот од коридорчето, над мијалникот, ги прочитав напишани со тврд предмет, следните зборови: “Шан, признај ја вистината.”
Кога на 26 Ноември 1956 година во Реонската управа на МВР во Петрич, не разделија со Томата, јас помислив дека него го ослободија. Но сум се излагал. Напишаното на ѕитчето јасно ми кажуваше дека и тој, исто така е тука во некоја од ќелиите, на испрашување.
Во гимназијата ме викаа “Шан”, и кој друг би бил заинтересиран да ја кажам вистината освен Томата? А тој веќе признал се што знаеме за ливчињиата. Иследникот подбидвно му кажал дека јас се инаетам како магаре на мост и не сакам да ја кажам целата вистина. Имено, за да го прекина натамошното малтретирање врс мене, Томата напишал во тоалето да ја кажам вистината...
Доста размислував околу тие два збора напишани на џидот. Се до ручек се мислев што да правам: дали да продолжам со молчењето пред иследникот, и по кај големите измачувања или да ја признам вистината, како што ме советуваше од џидот мојот пријател. Најпосле, решив да признам дека и други учествуваат во нашата конспиративна дејност.
Кога по ручекот иследникот ме повика на распрашување, јас ја кажав целата вистина.
- Е, најпосле се вразуми! – рече иследникот Никола Митев.
- Зошто требаше толку време да молчиш? Или мислеше дека ние не знаеме што си направил, со кого, кога и каде?
Јас слушав со наведната глава без да реагирам на тоа што ми зборуваше. Очигледно, задоволен од моето задоцнето “самопризнание” го притисна сигналното копче на бирото, на што веднаш влезе рапортирајќи, дежурниот старешина.
- Води го во ќелијата! – и само по 50-60 секунди јас одново бев во мојот привремен дом.
Два дена потоа, дежурниот ме поведе од ќелијата некаде по скалите. Наместо да запреме на првиот кат, каде што, како обично, ме водеше на распрашување, старешината ми нареди да продолжам нагоре по скалите, на вториот кат.
Тука сите врати беа обложени во кафејва кожа. Старешината ме доведе кон една од нив и чукна по дршката од вратата. Одвнатре се слушна едно “да” после кое старешината ја отвори вратата и израпортира.
- Допуштете, другар полковник!
- Да!, - рече домаќиниот и старешината ја напушти собата.
Јас поздравив со “Добар ден”, после што седнав на столицата што ми ја показа полковникот.
Собата во која се наоѓав беше доста пространа, околу 35-36 м2. Еден од џидовите беше целиот застаклен а другите беа без прозорци. Оној зад грбот на началникот на државната безбедност, беше декориран со убав гоблен, над кој беше закачен портретот на Тодор Живков, а другиот џид спроти застаклениот, целиот беше обложен со фототапет, на кој беше прикажан еден морски залив во чија далечина са црнееше мал морски кораб, а во преден план, на брегот, едно убаво девојче беше фрлило јадица да лови риби. Не смее да се завртам да видам дали џидот зад мојот грб декориран со нешто.
Во средината на собата, по должината, беа постелени, една до друга, две правоаголни маси, покриени со исти убави тешки покривки, а околу масите беа наредени десетина столови, на еден од кој бев седнал, после молчеливата наредба на полковникот.
Човекот зад бирото имаше убава фигура. Изгледаше ако се суди по неговата лесно прошарена коса на возраст околу 55 години, со пријатна за окото физономија.
- Е, младо момче, - рече полковникот после пауза од околу минита, две, во кое време прегледуваше некаква папка во која, претпоставував, се наоѓаше моето мало доцие.
- Што мислиш, не е ли многу рано да се занимаваш со такви големи прашања на кои веѓе стотина години никој не може да даде одговор?
Тој прашуваше а јас молчев. Не знае што да му одговорам. Можеби имаше право да зборува така. Веројатно во неговата долгогодишна практика се беше судрил со стотоци како мене. Сигурно беше прочитал многу историски и правни документи за да прави соодветни заклучоци.
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
FavoriteLeave a comment:
-
Pashich and Venizelos divided Macedonia in Skopje and not in Bucharest
By Darko Janevski
Translated and edited by Risto Stefov
According to historical records, Macedonia’s 1913 partition took place in Bucharest. But from what we are discovering now, it seems that the boundaries were delineated several weeks before that, during a meeting between Greek and Serbian Prime Ministers, Elefteros Venizelos and Nikola Pashich, that took place in a railway car in the then Skopje railway station
In early July 1913, the great successes of the Second Balkan War were already being celebrated in Belgrade, Athens and Bucharest. Maps were rapidly drawn in the Greek and Serbian capitals showing who was going to take which part of Macedonia. From the information available to us for this period, we can pretty well imagine what events unfolded in July 1913, preceding the final act - the signing of the 1913 Treaty of Bucharest by which Macedonia’s partition was made final. However, it seems that there are some interesting things left out of our history which are needed to complete the entire mosaic of this act.
One of those things left out was the meeting that took place between Greek Prime Minister Elefteros Venizelos and Serbian Prime Minister Nikola Pashich. It was during this meeting, which took place in the middle of Skopje on July 3rd, 1913, that the delineation of the border and who was going to get which part of Macedonia, was decided.
The meeting took place in a railway wagon…
Venizelos arrived in Skopje on July 2nd. Skopje at the time was under Serbian control. We have no information as to who was Venizelos’s escort and where he stayed the night but we do know that he was invited to dine at the Officer’s Dining facilities (a building which collapsed during the 1963 earthquake) by Mishich, a Serbian General stationed in Skopje. The general began dinner by toasting the Greek King and the Greek army which at that time was already in Doiran, and on July 6th, entered Nevrokop, birthplace of Boris Sarafov. Venizelos in turn toasted the Serbian King and the Serbian army “whose heroism was the admiration of the world”.
The next day, July 3rd, Serbian Prime Minister Nikola Pashich arrived in Skopje. According to the Belgrade newspaper “Politika”, published on Thursday, July 4, 1913, Pashich arrived on the morning train. Accompanying Pashich was Aleksandropoulos, the Greek Ambassador in Belgrade and others. Also members of the Serbian delegation were the Serbian ambassador in Sofia, Dr. Miroslav Spalajkovich and Dr. Sainovich, head of the Political Division of the Serbian Government.
The two prime ministers met at the railway station in Skopje, which at the time was quite different, and had a long chat in one of the railway cars. After their meeting Venizelos left first, at 13.00 hours, and took a train to Solun which, for more than half a year by then, was under full Greek control. Pashich left Skopje a little later. According to newspaper reports from July 5th, Pashich arrived in Belgrade on July 4th, at 12.35 pm, but there is no information that explains why it took him almost 24 hours to get to Belgrade from Skopje.
On July 4th, the day after the meeting, the Serbian Press Office issued an official statement regarding the Skopje event. The statement said:
“Today before noon (July 3) Prime Ministers Pashich and Venizelos met in Skopje and exchanged views and discussed all issues on the agenda which were of interest to both states. The heads of governments were in full agreement regarding their views.”
There is not much to assume about what was on the agenda at that meeting. It was important, especially during those critical days, for both countries to finalize Macedonia’s division so that there was no surprise that might cause disagreements between them in Bucharest and to also put Bulgaria in its place. The mere statement made that the two prime ministers were in “complete agreement” shows that they did not even negotiate Macedonia’s division, but simply concluded that there were no objections to the drawn-up borders! The time they spent together was not to decide a border between Greece and Serbia but to decide a border between themselves on the one hand and Bulgaria on the other.
Athens and Belgrade were satisfied before Bucharest…
Immediately after returning to Belgrade, and after a short rest, Pashich went to visit the Serbian king. After that he had a session with the Serbian government, which lasted until 19.00 hours. After the session, Pashich left to attend a meeting with Hartvig, the Russian ambassador in Belgrade. Meaning, the Serbian Prime Minister first informed the King about his talks with Venizelos, later he informed the ministers in his own government and then he informed the Russian ambassador. Venizelos did the same on July 5 when he met with the Greek government.
There was visible evidence of satisfaction in Belgrade and Athens during those days for the reward they would receive in the eventual division of Macedonia, but also from the fact that Greece and Serbia did not have disagreements among themselves. It is believed that there were only minor disagreements regarding Gevgelia, but even this was denied on July 28 when the Greek, Serbian and Montenegrin delegations were on their way to Bucharest where, three days later, the Bucharest Conference was started which formally divided Macedonia. That day, a Sunday, the three delegations arrived first in Turnu Severin, on a Serbian ship flying the Greek, Serbian, Montenegrin and Romanian flags. They were greeted by Treanea Grecheano, head of the Romanian Court Protocol. From there they took a train to Bucharest. After arriving in Bucharest, Nikola Pashich, in conversation with a Romanian newspaper correspondent, said: “There are no disagreements between us and the Greeks regarding Gevgelia.” To this Greek delegate Dimitrios Panas added: “There are no disagreements between us and the Serbs, Gevgelia will not cause us any problems.”
Misirkov: I read only awful things…
It was obvious that Pashich and Venizelos ironed out all the bumps in Skopje on exactly how to divide Macedonia. Most of their time was devoted to aligning their positions in regards to formulating a border between themselves (Serbia and Greece) and Bulgaria. According to information existing before the Skopje meeting, the borders were drafted as follows: The Serbian-Bulgarian border would run across the watershed between the Vardar and Struma. The Greek-Bulgarian border would run through Gevgelia over Doiran Lake, through the mouth of the Struma River, between Demir Hisar and Serres, leaving Serres to Greece, and from there to the eastern sea, east of Orphan Bay.
Consensus between these two countries could have only been reached in the Skopje meeting, which later allowed them to come to such an easy agreement. Kavala was a problem in Bucharest for the Bulgarians but, even with full support from Russia, Bulgaria lost the battle, earning only Xanthi and Strumitsa (later Bulgaria lost both these cities, the first in favour of Greece, the second in favor of Serbia).
In any case, the irony is that Macedonia’s division in 1913 was decided in Skopje, today’s capital of the Republic of Macedonia, and was only made official in Bucharest. Krste P. Misirkov learned about the Pashich - Venizelos meeting in Skopje from the “South End” newspaper which carried the story on July 9, about which Misirkov wrote in his diary on July 9, 1913: “I read only awful things.”
Jews in Solun praying for an Autonomous Macedonia
On July 7th there was news in Belgrade that a delegation of Jews from Solun, after visiting the Serbian Ministry of Foreign Affairs, went to Vienna to visit the Austrian Ministry of Foreign Affairs where it sought to gain autonomy for Macedonia. Similar protests were carried out in London and Paris.
Solun at that time was the centre of Macedonia and would have probably become the capital of an autonomous Macedonia. Jews were a majority in Solun at that time.
Three proposals for an autonomous Macedonia were made in 1913
On July 6th news spread all through Belgrade underlining the Russian, Austro-Hungarian and Italian position regarding the Balkan question. The news created unrest in Belgrade and Athens. The Great Powers position, which upset Serbia and Greece, strived to keep Bulgaria out of the war so as not to weaken it, because this would disrupt the balance of power between the Balkan states.
This could have been accomplished in one of two ways: one, the Serbian or Greek armies had to withdraw from parts of the conquered territory in favour of Bulgaria, which seemed hardly feasible, or two, Macedonia would have had to be given autonomy.
This idea was supported by Count Berthold, Austria’s Foreign Minister, who twice, on July 3rd and 4th, met and had talks with Austrian Emperor Franz Joseph who, for whatever reason, announced he would resign in September.
Unfortunately, the idea of giving Macedonia autonomy in 1913 was once again not taken seriously. To make matters even more depressing, especially in those days, Grey, British Minister of Foreign Affairs, made a statement regarding this matter in which he said, “The idea of autonomy for Macedonia is an elusive one.”
A bid for Macedonian autonomy was made a total of three times in 1913. First it was made by the Turkish delegation at the London Conference when it was proposed to leave Macedonia under Ottoman rule, but as an autonomous region. Unfortunately Bulgaria was the first to object followed by Greece and Serbia, who arrogantly and flatly refused the idea.
The second time, as mentioned earlier, was proposed by Count Berthold and the third time the idea of an autonomous Macedonia appeared at the Bucharest Conference. This time it was proposed by Bulgaria but it was easily rejected by the victors of the Second Balkan War, Greece and Serbia.
Пашиќ и Венизелос ја поделиле Македонија среде Скопје, а не во Букурешт
Историските податоци велат дека поделбата на Македонија во 1913 година е извршена во Букурешт. Но, по сé изгледа границите се исцртани неколку седмици пред тоа, на средба меѓу грчкиот и српскиот премиер, Елефтерос Венизелос и Никола Пашиќ, во вагон на тогашната железничка станица во Скопје
Во почетокот на јули 1913 година, во Белград, Атина и Букурешт веќе на големо се славеле успесите во Втората балканска војна, а во грчкиот и српскиот главен град забрзано се цртале мапите за тоа која од нив колкав дел од Македонија ќе заземе. Од податоците што се достапни за овој период, се чини горе-долу може да се склопи сликата за случувањата во јули 1913 година кои му претходеа на финалниот чин - склучувањето на Букурешкиот договор со кој поделбата е финализирана. Сепак, се чини дека има некои интересни податоци со кои нашата историја допрва ќе треба да се занимава за да го комплетира мозаикот од тие настани.
Една од тие слики која недостига е средбата меѓу грчкиот премиер Елефтерос Венизелос и српскиот премиер Никола Пашиќ среде Скопје на 3 јули 1913 година на која се исцртани границите на поделена Македонија.
Средба во вагон
Скопје во тоа време бил под српска контрола, а Венизелос допатувал на 2 јули. Нема податоци за тоа кој го пречекал и каде отседнал, а вечерта му била приредена вечера во тогашниот офицерски дом (не е Офицерскиот дом кој се урна за време на земјотресот во 1963 година) од страна на српскиот генерал Мишиќ. Генералот вечерата ја почнал со здравица во чест на грчкиот крал и грчката војска (во тоа време грчката војска веќе се наоѓала во Дојран, а на 6 јули влегла во Неврокоп, родното место на Борис Сарафов). Венизелос одговорил со своја здравица во чест на кралот на Србија и српската војска која „со своето јунаштво го восхитила светот“.
Следниот ден на 3 јули во Скопје пристигнал и српскиот премиер Никола Пашиќ. Според извештајот на белградска „Политика“ од четврток, 4 јули 1913 година, Пашиќ во Скопје допатувал со утринскиот воз. Во придружба на Пашиќ бил грчкиот пратеник во Белград Александрополус, а покрај тоа, членови на српската делегација биле и српскиот пратеник, односно амбасадор во Софија, д-р Мирослав Спалајковиќ и д-р Шаиновиќ, шеф на политичкото одделение на Владата на Србија.
Двајцата премиери се состанале на железничката станица во Скопје, која во тоа време изгледала сосема поинаку и имале подолг разговор во еден од вагоните. По завршување на средбата, најпрвин си заминал Венизелос, во 13 часот, отпатувајќи со воз за Солун кој веќе повеќе од половина година бил под целосна контрола на Грците. Потоа, од Скопје си заминал и Пашиќ. Според извештаите од 5 јули, Пашиќ во Белград пристигнал на 4 јули во 12,35 часот, но нема податоци за тоа зошто патувал од Скопје за Белград безмалку 24 часа.
Следниот ден по средбата, на 4 јули, српското Прес биро издало соопштение во кое се повикува на официјално соопштение од Скопје и во кое се вели:
„Денес претпладне (се мисли на 3 јули, н.з.) во Скопје се сретнаа г. Пашиќ и г. Венизелос. Двајцата министри претседатели разменија мислења за сите прашања кои се на дневен ред и кои ги интересираат државите. Шефовите на владите констатирале целосна согласност во своите гледишта“.
Не треба многу за да се претпостави што е тоа што било на дневен ред. За двете држави во тие денови најважно било да ја финализираат поделбата на Македонија на начин што меѓу нив нема да предизвикува несогласувања и на начин кој ќе им овозможи во Букурешт да ја стават Бугарија пред свршен чин. Самото соопштение во кое се вели дека двајцата премиери „констатирале целосна согласност“ покажува дека тие дури и не преговарале за поделбата на Македонија, туку едноставно констатирале дека меѓу нив нема разлики во исцртаните граници! Другиот дел од времето го потрошиле не на меѓусебно разграничување, туку на утврдување на границата меѓу Србија и Грција од една страна и Бугарија од друга страна.
Атина и Белград биле задоволни уште пред Букурешт
Веднаш по враќањето во Белград и кусиот одмор, Пашиќ заминал кај српскиот крал, а потоа на седница на српската Влада која траела до 19 часот. Од седницата, Пашиќ заминал на средба со рускиот пратеник (амбасадор) во Белград, Хартвиг. Значи, српскиот премиер најпрвин го известил кралот за разговорите со Венизелос, потоа ги известил министрите во неговата влада, за на крај за истото да го информира и рускиот амбасадор. Истото го сторил и Венизелос кој на 5 јули одржал седница на грчката влада.
Тие денови во Белград и Атина владеело видливо задоволство од освоениот плен на двете држави во Македонија, но и од фактот што Грција и Србија немаат недоразбирања меѓу себе. Се сметало дека единствено околу Гевгелија постојат разлики. Меѓутоа, таквите гласини биле демантирани веќе на 14 јули (28 јули по новиот календар), кога грчката, српската и црногорската делегација биле на пат кон Букурешт каде три дена подоцна започнала Букурешката конференција на која дефинитивно е поделена Македонија. Тој ден, недела, трите делегации најпрвин со српски брод на кој се вееле грчкото, српското, црногорското и романското знаме пристигнале во Турну Северин. Биле пречекани од Треанеа Гречеано, шеф на романскиот дворски протокол. Оттука, со воз тргнале кон Букурешт. По пристигнувањето во Букурешт, Никола Пашиќ, во разговор со дописникот на еден романски весник, изјавил: „По прашањето за Гевгелија, меѓу нас и Грците нема никакво несогласување“. На тоа се надоврзал грчкиот делегат Димитар Панас: „Меѓу нас и Србите нема несогласувања, Гевгелија нема да ни прави проблем“.
Мисирков: Читам само ужаси
Очигледно, Пашиќ и Венизелос во Скопје брзо и цврсто си ја стегнале раката во поглед на тоа како меѓу себе ќе ја поделат Македонија. Поголем дел од времето го посветиле на изедначување на своите позиции во однос на границата меѓу Србија и Грција со Бугарија. Таа граница според информациите пред средбата во Скопје требало да биде исцртана на следниот начин: српско-бугарската граница би се движела по вододелницата меѓу Струма и Вардар; грчко-бугарската граница би тргнувала од Гевгелија, преку Дојранското Езеро, па преку утоката на Струма помеѓу Демир Хисар и Серез, оставајќи и го Серез на Грција, и оттаму би излегла на море источно од Орфанскиот залив.
Прецизираното во Скопје овозможило подоцна двете држави во Букурешт да имаат изедначен став. Во романскиот главен град проблем била Кавала, но Бугарите, иако со целосна поддршка од Русија, ја изгубиле и таа битка, добивајќи ги само Ксанти и Струмица (подоцна, Бугарија ги губи и двата града, првиот во полза на Грција, вториот во полза на Србија).
Во секој случај, иронијата е во тоа што по сé изгледа, поделбата на Македонија во 1913 година е извршена во денешниот главен град на Република Македонија, а во Букурешт само е ставен печат на целиот процес. Инаку, за средбата на Венизелос и Пашиќ во Скопје на 9 јули преку харковскиот весник „Јужен крај“ се информирал и Крсте П. Мисирков и тоа го навел во својот „Дневник“ на 9 јули 1913 г. пишувајќи: “Читам само ужаси“.
Евреите од Солун молеле за автономија на Македонија
На 7 јули низ Белград проструила и вест дека делегација на Евреи од Солун, по посетата на српското Министерство за надворешни работи, заминала за Виена каде во тамошното Министерството за надворешни работи побарала Македонија да добие автономија. Слична акција била спроведена и во Лондон и во Париз.
Солун во тоа време бил центар на Македонија, веројатен главен град на евентуалната автономна Македонија во тоа време, а Евреите биле мнозинско население во него.
Три предлози за автономна Македонија во 1913 година
На 6-ти јули низ Белград проструила и веста за зближувањето на позициите на Русија, Австро-Унгарија и Италија по однос на балканското прашање. Ставот кој внел немир во Белград и Атина гласел дека големите сили треба да вложат напор Бугарија да не излезе од војната ослабена, затоа што тоа би ја нарушило рамнотежата меѓу балканските државички.
Тоа можело да се оствари на два начина: или српските и грчките војски да отстапат дел од освоената територија во полза на Бугарија, што изгледало тешко изводливо, или на Македонија да и се даде автономија.
Зад идејата стоел австрискиот министер за надворешни работи грофот Бертхолд, кој меѓутоа, на 3 и 4 јули на два пати бил на разговори со австрискиот цар Франц Јозеф, по што било најавено дека во септември ќе поднесе оставка.
Како и да било, неговата идеја за автономија на Македонија во 1913 година во нејзините историски граници пропаднала и потоа Австро-Унгарија тоа прашање на ниту еден начин не го покренувала посериозно. Во тие денови посебно разочарувачка изјава во врска со ова прашање дал британскиот министер за надворешни работи Греј кој рекол дека идејата за автономија на Македонија е „неостварливо прашање“.
Во 1913 година уште на два пати се јавувала заложба за автономија на Македонија. Првиот пат од турската делегација на Лондонската конференција кога било предложено Македонија да остане под турска власт, но како автономна област. Најпрвин Бугарија, а потоа и Грција и Србија, арогантно го одбиле предлогот.
Вториот предлог всушност е обидот на веќе споменатиот гроф Бертхолд и третиот пат идејата за автономна Македонија се јавува на самата конференција во Букурешт, овој пат промовирана од Бугарија, а која лесно била одбиена од победниците во Втората балканска војна.
Автор: Дарко Јаневски
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
FavoriteLeave a comment:
-
Greek Atrocities Committed Against the Macedonian People
A Macedonian letter to Europe from 1905
Translated and edited by Risto Stefov
June 28, 2013
“We, the entire population, appeal to the compassion and humanity of Europe, we appeal to our civilization, which, we believe, can not find a more bloody scene, worthy of the Middle Ages anywhere, except here; we appeal to European public opinion, we appeal to all nature and all patrons of enslaved nations and loudly declare that we want human rights and human dignity or give us death!”
Messages such as the above were not written today, not after another shameful European Union decision in relation to Macedonia, they were written by Macedonians complaining about “civilized” Europe’s tolerance of Greek behavior in 1905!
Complaints such as the above were made after the March 25th, 1905 massacre committed by the Greeks against the Macedonian village Zagorichani where 62 villagers, old people, women and children, were brutally murdered and their houses burned down to the ground, by a Greek armed band. The massacre was orchestrated by Kostur Metropolitan Germanos Karavangelis, a Greek who devoted his entire life to the conquest of Macedonia by Greece and to the extermination of the Macedonian population.
The above was a partial quote from a letter written by a Zagorichani survivor, sent to the Austrian and Russian Consuls in Bitola.
This massacre, perpetrated by the Greeks, is considered to be the beginnings of ethnic cleansing of the Macedonian population from the part of Macedonia later awarded to Greece by the 1913 Treaty of Bucharest. Two years before that, during the 1903 Illinden Macedonian Uprising against the Ottoman Empire, the Ottoman army sent there to suppress the Uprising, which had orders to burn down Zagorichani, with all its cruelty, killed three times less villagers than did the Greek band.
Here is what Alber, an Italian army colonel who participated in many battles against wild African tribes, wrote about the killings in Zagorichani. “Our soldiers were often captured and killed by Africans but never with such unseen before ferocity. I can not find the words that would describe those who committed these crimes.” He, along with his colleague Maneri, Austrian Consul Prohaska and Russian Consul Kalia we sent to personally witness the Atrocities. When they arrived at Zagorichani, a day or two after the crimes were committed, they covered their faces with their hands in disbelief, unable to believe what their eyes had seen. Defaced bodies, cut throats, eyes stabbed out, torn out breasts, severed hands and feet... was only a small part of the descriptions given by those who witnessed this heinous act.
They say Karavangelis watched Zagorichani burn from the distance. When the village was lit on fire he turned his back on it and read a prayer from his bible. While doing so he would ask those facing the fire if the flames were high or low. Every time someone said the flames were low he bowed down and prayed for more flames.
The village Zagorichani was renamed by the Greeks in 1928 and given the Greek name “Vasilias”, which in English means “king”; the king’s village.
Following is a letter about that “beastly slaughter”, written by the people of Zagorichani, dated March 28, 1905, addressed to the Russian and Austrian consuls;
“To the Russian and Austrian Consuls.
Dear Sirs,
In the morning, on March 25, 1905, a Greek band of about 200 armed men attacked our village from all sides. We first heard the sound of a trumpet and then the thunder of rifle fire. The people, thinking our village was surrounded by the (Ottoman) army, were afraid to move from their homes and run to safety. They were frozen from fear from the thunder of dynamite, from the exploding bombs and from flying bullets raining like a hailstorm on our roofs. There was nowhere for us to go and there was no one to protect us. Then these robbers entered our village in small groups, 4 to 8 per group, and forced themselves on us and into our homes. Oh God, my God!! We can find no words to describe the horrors, atrocities and beastly acts these people, armed from head to toe, did to us. They committed atrocities unheard of before in the history of mankind. They started to break the doors and enter our houses. They killed indiscriminately and took everything their bloodthirsty eyes could see. They murdered men, women, children and domestic animals for absolutely no reason. The entire village lamented during those critical moments! The helpless population was gripped by fear. People ran through the streets in terror, frantically looking for refuge, trying to hide from the bullets and from the blades of those devotees of “vandalism”! Anyone who fell into their merciless hands was tragically killed! No amount of pleas, begging, tears, kissing of their hands, bribes, crying of small and innocent children, could convince them to show mercy. There was nothing we could do to soften and appease their barbaric, stone hearts. Their first request was “money”, their second request was that we line up in a row, and finally came death - violent, horrible death, inhuman death, Martyr death!!!
Had a (Ottoman) military detachment not arrived, the entire village would have been victim to Greek malice and Greek fanaticism, whose leader was the Greek Metropolitan of Kostur (Germanos Karavangelis). The arrival of the small military detachment sent the robbers to flight and saved the rest of us from certain death. The intent of these paid assassins was to destroy the entire village, but providence saved us!!!
In the short time the perpetrators went on a rampage in our village, they committed major atrocities which are clearly shown in the attached tables (not available in this write up). (The perpetrators opened fire at 10:30, the Ottoman soldiers appeared at 1:30 and after a two and a half hour battle, the Greek band left)
From what we said above, clearly you can see what kind of life we live - a life of suffering, unbearable conditions, and having to live on constant alert! We, the entire population of Zagorichani, appeal to the compassion and humanity of Europe, we appeal to our civilization, which, we believe, can not find a more bloody scene, worthy of the Middle Ages anywhere, except here; we appeal to European public opinion, we appeal to all nature and all patrons of enslaved nations and loudly declare that we want human rights and human dignity or give us death!
We demand that these perpetrators be punished. We also demand that some measures be put in place to secure our safety and our human rights. Our lives are at stake!
The entire population of Zagorichani.
(The letter was published in the anthology “Russian documents about Macedonia and the Macedonian Question (1859-1918)”, Macedonian Archives)
Писмо од Македонци од 1905 до Европа: Грците извршија ужаси нечуени во светската историја!
„Ние, целото население, апелираме до човекољубивата и хумана Европа, апелираме до цивилизацијата, која, веруваме, не може да најде поварварски сцени, достојни на средните векови, апелираме до европското јавно мнение, апелираме и до целата природа и до сите покровители на поробените народи и гласно изјавуваме дека и ние сакаме човечки живот и човечки права или смрт!“
Овие пораки не се напишани сега, по уште едната срамна одлука на европската администрација во однос на Македонија. Во овие пораки Македонци се жалат на однесувањето на Европа, на цивилизираните земји што го толерираа ваквото однесување на Грците. Во 1905 година!
Се работи за масакрот во македонското село Загоричани на 25 март во 1905 година кога ѕверски биле убиени 62 селани, деца, жени-старци од страна на грчките андрати, кога биле запалени куќи, ранети луѓе... Масакрот го организирал костурскиот митрополит Германос Каравангелис, Грк што целиот живот го посветил на освојувањето на Македонија од Грците и истребувањето на нејзините жители од тој простор.
Цитатот од погоре е писмо од преживеаните селани на Загоричани испратено до австрискиот и рускиот конзул во Битола.
Овој масакр се смета за еден од почетоците на етничкото чистење во јужниот дел на Македонија, кој денес и припаѓа на Грција. Две години пред тоа, при задушувањето на Илинденското востание, османлиската војска, која имала наредба да го запали Загоричани, со сета своја суровост убила три пати помалку селани од грчките банди.
Еве што италијанскиот полковник Албер, офицер на италијанската армија кој учествувал во многу борби со дивите африкански племиња, напишал за убиствата во Загоричани. „Често се случуваше наши војници да бидат заробени од Африканците и убиени. Но, убивање со таква свирепост не сум видел досега и не можам да најдам зборови со кои би ги опишал тие што ова злодело го сториле“. Тој, заедно со неговиот колега Манери, австрискиот конзул Прохаска и рускиот конзул Каљ, кога пристигнале во Загоричани ден-два по злосторството, ги ставале рацете на лицето не можејќи да поверуваат во тоа што го гледаат. Обезличени тела, пресечени грклани, избодени очи, распорени гради, исечени раце и нозе... е само мал дел од описите на очевидците на овој грозоморен чин.
Велат дека пламенот во селото од далеку го посматрал и Каравангелис кој читајќи молитва, ги прашувал другите дали пламенот се намалува или се зголемува и при секое намалување, клекнувал и се молел за успех на делото.
Денес ова село се вика Василиас, што во слободен превод би значело царско село. Ова име го добило во 1928 година.
Еве го писмото од населението на с. Загоричани што на 28 март 1905 година му го напишале на рускиот и австрискиот конзул за ѕверскиот колеж на жителите на селото.
До господата рускиот и австрискиот конзул
На 25 март во темни зори една грчка разбојничка банда од околу 200 души го нападна нашето село од сите страни. Најнапред слушнавме како свири труба, а потоа почнаа да грмат пушки „маузерки“. Населението, мислејќи дека селото ни е заобиколено од војска, не мрдна од своите места и замрзна од силниот грмеж и од динамитните бомби исфрлени на разни места и од куршумите, кои како град се сосипаа над покривите на замрзнатите селани, неподдржувани од никаде. Со голема сила, разбојниците не им дадоа на несреќните селани навреме да се соземат, и така навлегоа во селото поделени на мали банди од по 4 до 8 души [...] О, Боже!!! Перото е бессилно да ги опише ужасите, злосторствата на тие ѕверолики луѓе вооружени од глава до петици. Тие извршија ужаси нечуени досега во светската историја на човештвото. Почнаа да ги кршат вратите и да влегуваат во куќите, да убиваат и да собираат се што ќе се испречеше пред нивните крвожедни очи. Без причина убиваа мажи, жени и деца и домашни животни. Во тие критични часови голем беше лелекот по целото село! Беспомошното население, обземено од паничен страв, трчаше по улиците и избезумено бараше прибежиште за да се скрие од куршумите и од ножот на тие поклоници на „вандализмот“! Секој што падна во нивните безмилосни раце беше трагично убиен! Ниту молбите, ниту прекрстувањата, ниту бакнежите на расплаканите жени, ниту нивните солзи и писоците на малите и невини деца, ниту паричните награди, кои разбојниците ги прифаќаа на драго срце – ништо не беше во состојба да го омекне и смилостиви каменото срце на тие варвари. Првото нивно барање беше „пари“, второ, се наредија по ред, а најпосле смрт – насилничка, смрт ужасна, смрт нечовечна, смрт маченичка!!!
Сите ние ќе станевме жртва на грчката злоба, на грчкиот фанатизам, чиј водач е костурскиот грчки митрополит (Германос Каравангелис), ако не пристигнеше еден одред војска. При појавата на тој мал одред војска разбојниците се распрснаа и ние останатите се спасивме од сигурна смрт. Намерата на тие платени убијци била да го уништат целото село, но провидението нč спаси!!!
По тоа малку време (разбојниците отворија оган во 10 и пол часот „алатурка“. Аскерот се појави во 1 часот и по еден и пол час борба, во 2 и пол часот, бандата се повлече) додека разбојниците дивееја во нашето село, беа извршени злосторства, чии размери јасно се гледаат од таблиците што се дадени во прилог.
По сето горекажано јасно се гледа каков е нашиот живот – живот страдалнички, живот неподнослив, живот во постојана тревога! Ние, целото население, апелираме до човекољубивата и хумана Европа, апелираме до цивилизацијата, која, веруваме, не може да најде поварварски сцени, достојни на средните векови, апелираме до европското јавно мнение, апелираме и до целата природа и до сите покровители на поробените народи и гласно изјавуваме дека и ние сакаме човечки живот и човечки права или смрт!
Бараме казнување на виновниците и обезбедување на човечкиот живот и на човечките права!
Од целото население на село Загоричани
(Писмото е објавено во зборникот „Руски документи за Македонија и македонското прашање (1859-1918)“, издание на Архивот на Македонија)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
Favorite
Greek Atrocities Committed Against the Macedonian People
A Macedonian letter to Europe from 1905
Translated and edited by Risto Stefov
June 28, 2013
“We, the entire population, appeal to the compassion and humanity of Europe, we appeal to our civilization, which, we believe, can not find a more bloody scene, worthy of the Middle Ages anywhere, except here; we appeal to European public opinion, we appeal to all nature and all patrons of enslaved nations and loudly declare that we want human rights and human dignity or give us death!”
Messages such as the above were not written today, not after another shameful European Union decision in relation to Macedonia, they were written by Macedonians complaining about “civilized” Europe’s tolerance of Greek behavior in 1905!
Complaints such as the above were made after the March 25th, 1905 massacre committed by the Greeks against the Macedonian village Zagorichani where 62 villagers, old people, women and children, were brutally murdered and their houses burned down to the ground, by a Greek armed band. The massacre was orchestrated by Kostur Metropolitan Germanos Karavangelis, a Greek who devoted his entire life to the conquest of Macedonia by Greece and to the extermination of the Macedonian population.
The above was a partial quote from a letter written by a Zagorichani survivor, sent to the Austrian and Russian Consuls in Bitola.
This massacre, perpetrated by the Greeks, is considered to be the beginnings of ethnic cleansing of the Macedonian population from the part of Macedonia later awarded to Greece by the 1913 Treaty of Bucharest. Two years before that, during the 1903 Illinden Macedonian Uprising against the Ottoman Empire, the Ottoman army sent there to suppress the Uprising, which had orders to burn down Zagorichani, with all its cruelty, killed three times less villagers than did the Greek band.
Here is what Alber, an Italian army colonel who participated in many battles against wild African tribes, wrote about the killings in Zagorichani. “Our soldiers were often captured and killed by Africans but never with such unseen before ferocity. I can not find the words that would describe those who committed these crimes.” He, along with his colleague Maneri, Austrian Consul Prohaska and Russian Consul Kalia we sent to personally witness the Atrocities. When they arrived at Zagorichani, a day or two after the crimes were committed, they covered their faces with their hands in disbelief, unable to believe what their eyes had seen. Defaced bodies, cut throats, eyes stabbed out, torn out breasts, severed hands and feet... was only a small part of the descriptions given by those who witnessed this heinous act.
They say Karavangelis watched Zagorichani burn from the distance. When the village was lit on fire he turned his back on it and read a prayer from his bible. While doing so he would ask those facing the fire if the flames were high or low. Every time someone said the flames were low he bowed down and prayed for more flames.
The village Zagorichani was renamed by the Greeks in 1928 and given the Greek name “Vasilias”, which in English means “king”; the king’s village.
Following is a letter about that “beastly slaughter”, written by the people of Zagorichani, dated March 28, 1905, addressed to the Russian and Austrian consuls;
“To the Russian and Austrian Consuls.
Dear Sirs,
In the morning, on March 25, 1905, a Greek band of about 200 armed men attacked our village from all sides. We first heard the sound of a trumpet and then the thunder of rifle fire. The people, thinking our village was surrounded by the (Ottoman) army, were afraid to move from their homes and run to safety. They were frozen from fear from the thunder of dynamite, from the exploding bombs and from flying bullets raining like a hailstorm on our roofs. There was nowhere for us to go and there was no one to protect us. Then these robbers entered our village in small groups, 4 to 8 per group, and forced themselves on us and into our homes. Oh God, my God!! We can find no words to describe the horrors, atrocities and beastly acts these people, armed from head to toe, did to us. They committed atrocities unheard of before in the history of mankind. They started to break the doors and enter our houses. They killed indiscriminately and took everything their bloodthirsty eyes could see. They murdered men, women, children and domestic animals for absolutely no reason. The entire village lamented during those critical moments! The helpless population was gripped by fear. People ran through the streets in terror, frantically looking for refuge, trying to hide from the bullets and from the blades of those devotees of “vandalism”! Anyone who fell into their merciless hands was tragically killed! No amount of pleas, begging, tears, kissing of their hands, bribes, crying of small and innocent children, could convince them to show mercy. There was nothing we could do to soften and appease their barbaric, stone hearts. Their first request was “money”, their second request was that we line up in a row, and finally came death - violent, horrible death, inhuman death, Martyr death!!!
Had a (Ottoman) military detachment not arrived, the entire village would have been victim to Greek malice and Greek fanaticism, whose leader was the Greek Metropolitan of Kostur (Germanos Karavangelis). The arrival of the small military detachment sent the robbers to flight and saved the rest of us from certain death. The intent of these paid assassins was to destroy the entire village, but providence saved us!!!
In the short time the perpetrators went on a rampage in our village, they committed major atrocities which are clearly shown in the attached tables (not available in this write up). (The perpetrators opened fire at 10:30, the Ottoman soldiers appeared at 1:30 and after a two and a half hour battle, the Greek band left)
From what we said above, clearly you can see what kind of life we live - a life of suffering, unbearable conditions, and having to live on constant alert! We, the entire population of Zagorichani, appeal to the compassion and humanity of Europe, we appeal to our civilization, which, we believe, can not find a more bloody scene, worthy of the Middle Ages anywhere, except here; we appeal to European public opinion, we appeal to all nature and all patrons of enslaved nations and loudly declare that we want human rights and human dignity or give us death!
We demand that these perpetrators be punished. We also demand that some measures be put in place to secure our safety and our human rights. Our lives are at stake!
The entire population of Zagorichani.
(The letter was published in the anthology “Russian documents about Macedonia and the Macedonian Question (1859-1918)”, Macedonian Archives)
Писмо од Македонци од 1905 до Европа: Грците извршија ужаси нечуени во светската историја!
„Ние, целото население, апелираме до човекољубивата и хумана Европа, апелираме до цивилизацијата, која, веруваме, не може да најде поварварски сцени, достојни на средните векови, апелираме до европското јавно мнение, апелираме и до целата природа и до сите покровители на поробените народи и гласно изјавуваме дека и ние сакаме човечки живот и човечки права или смрт!“
Овие пораки не се напишани сега, по уште едната срамна одлука на европската администрација во однос на Македонија. Во овие пораки Македонци се жалат на однесувањето на Европа, на цивилизираните земји што го толерираа ваквото однесување на Грците. Во 1905 година!
Се работи за масакрот во македонското село Загоричани на 25 март во 1905 година кога ѕверски биле убиени 62 селани, деца, жени-старци од страна на грчките андрати, кога биле запалени куќи, ранети луѓе... Масакрот го организирал костурскиот митрополит Германос Каравангелис, Грк што целиот живот го посветил на освојувањето на Македонија од Грците и истребувањето на нејзините жители од тој простор.
Цитатот од погоре е писмо од преживеаните селани на Загоричани испратено до австрискиот и рускиот конзул во Битола.
Овој масакр се смета за еден од почетоците на етничкото чистење во јужниот дел на Македонија, кој денес и припаѓа на Грција. Две години пред тоа, при задушувањето на Илинденското востание, османлиската војска, која имала наредба да го запали Загоричани, со сета своја суровост убила три пати помалку селани од грчките банди.
Еве што италијанскиот полковник Албер, офицер на италијанската армија кој учествувал во многу борби со дивите африкански племиња, напишал за убиствата во Загоричани. „Често се случуваше наши војници да бидат заробени од Африканците и убиени. Но, убивање со таква свирепост не сум видел досега и не можам да најдам зборови со кои би ги опишал тие што ова злодело го сториле“. Тој, заедно со неговиот колега Манери, австрискиот конзул Прохаска и рускиот конзул Каљ, кога пристигнале во Загоричани ден-два по злосторството, ги ставале рацете на лицето не можејќи да поверуваат во тоа што го гледаат. Обезличени тела, пресечени грклани, избодени очи, распорени гради, исечени раце и нозе... е само мал дел од описите на очевидците на овој грозоморен чин.
Велат дека пламенот во селото од далеку го посматрал и Каравангелис кој читајќи молитва, ги прашувал другите дали пламенот се намалува или се зголемува и при секое намалување, клекнувал и се молел за успех на делото.
Денес ова село се вика Василиас, што во слободен превод би значело царско село. Ова име го добило во 1928 година.
Еве го писмото од населението на с. Загоричани што на 28 март 1905 година му го напишале на рускиот и австрискиот конзул за ѕверскиот колеж на жителите на селото.
До господата рускиот и австрискиот конзул
На 25 март во темни зори една грчка разбојничка банда од околу 200 души го нападна нашето село од сите страни. Најнапред слушнавме како свири труба, а потоа почнаа да грмат пушки „маузерки“. Населението, мислејќи дека селото ни е заобиколено од војска, не мрдна од своите места и замрзна од силниот грмеж и од динамитните бомби исфрлени на разни места и од куршумите, кои како град се сосипаа над покривите на замрзнатите селани, неподдржувани од никаде. Со голема сила, разбојниците не им дадоа на несреќните селани навреме да се соземат, и така навлегоа во селото поделени на мали банди од по 4 до 8 души [...] О, Боже!!! Перото е бессилно да ги опише ужасите, злосторствата на тие ѕверолики луѓе вооружени од глава до петици. Тие извршија ужаси нечуени досега во светската историја на човештвото. Почнаа да ги кршат вратите и да влегуваат во куќите, да убиваат и да собираат се што ќе се испречеше пред нивните крвожедни очи. Без причина убиваа мажи, жени и деца и домашни животни. Во тие критични часови голем беше лелекот по целото село! Беспомошното население, обземено од паничен страв, трчаше по улиците и избезумено бараше прибежиште за да се скрие од куршумите и од ножот на тие поклоници на „вандализмот“! Секој што падна во нивните безмилосни раце беше трагично убиен! Ниту молбите, ниту прекрстувањата, ниту бакнежите на расплаканите жени, ниту нивните солзи и писоците на малите и невини деца, ниту паричните награди, кои разбојниците ги прифаќаа на драго срце – ништо не беше во состојба да го омекне и смилостиви каменото срце на тие варвари. Првото нивно барање беше „пари“, второ, се наредија по ред, а најпосле смрт – насилничка, смрт ужасна, смрт нечовечна, смрт маченичка!!!
Сите ние ќе станевме жртва на грчката злоба, на грчкиот фанатизам, чиј водач е костурскиот грчки митрополит (Германос Каравангелис), ако не пристигнеше еден одред војска. При појавата на тој мал одред војска разбојниците се распрснаа и ние останатите се спасивме од сигурна смрт. Намерата на тие платени убијци била да го уништат целото село, но провидението нč спаси!!!
По тоа малку време (разбојниците отворија оган во 10 и пол часот „алатурка“. Аскерот се појави во 1 часот и по еден и пол час борба, во 2 и пол часот, бандата се повлече) додека разбојниците дивееја во нашето село, беа извршени злосторства, чии размери јасно се гледаат од таблиците што се дадени во прилог.
По сето горекажано јасно се гледа каков е нашиот живот – живот страдалнички, живот неподнослив, живот во постојана тревога! Ние, целото население, апелираме до човекољубивата и хумана Европа, апелираме до цивилизацијата, која, веруваме, не може да најде поварварски сцени, достојни на средните векови, апелираме до европското јавно мнение, апелираме и до целата природа и до сите покровители на поробените народи и гласно изјавуваме дека и ние сакаме човечки живот и човечки права или смрт!
Бараме казнување на виновниците и обезбедување на човечкиот живот и на човечките права!
Од целото население на село Загоричани
(Писмото е објавено во зборникот „Руски документи за Македонија и македонското прашање (1859-1918)“, издание на Архивот на Македонија)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
FavoriteLeave a comment:
-
Macedonia Above all – Part 6
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
July 3, 2013
A ridge of waves
I successfully completed grade 11 in the month of May 1957. Despite the fact that I was not serious about learning, I still graduated with a 4 average. I was interested more in Macedonia and solving our problems than learning.
I was living an unhappy life during those miserable years. My parents were poor and could not afford to buy nice clothes, not even a suit for my prom, but those were not the most important things in my life. I never felt deeply that I was seriously deprived or demanded that my parents buy me anything they could not afford. I was not like my brother who, for example, when he was about ten or twelve years old would run to the street crying and lay on the ground on his back, digging his heels in and demanding that our parents buy him a pair of shoes or something else that he wanted which they could not afford. He was not like that later in life. I was never like that because I knew that our parents were poor and barely made ends meet feeding us.
For many years my father worked as a clerk at the “Kocho Mavrodiev” school in Petrich from where he retired and received a modest pension. My mother worked on a farm in Petrich as a labourer. I was the third child in our family. I have two older sisters, a younger brother three years younger than me and an even younger sister born six years after my brother.
We lived poorly but we were a hard working family. We had to cultivate ten acres of tobacco just to make ends meet. It was not easy growing tobacco. Before my brother was twelve years old, I regularly went digging, planting and harvesting tobacco. We had a three acre tobacco field six kilometres away from Petrich, near the village Mitino. When we picked tobacco from that field I felt like crying because I had to make three long trips, leading a donkey carrying a load of harvested tobacco, every day before noon.
I was also completely dedicated to learning in those days. From the top to the bottom of my report card there was no mark other than 6 (excellent). Every summer I was chosen for free leadership courses at a holiday camp. Unfortunately I could not go, not once did I ever benefit from these well-deserved rewards. I had to work on the farm because there was no one else to transport the tobacco. When my brother turned twelve, he took over for me and I went to work at the “Prombkombinat” factory in Petrich making bricks so that I could earn some money and buy new shoes, shirts and pants. We were very poor those days up until 1957.
One day when I was returning from the brick factory in the summer of 1957, my neighbour stopped me on the street. At the time I did not know much about him or about his life because I was not interested in those things. Bebo Kika, as we used to call him then in our neighborhood, asked me if we could talk in private that evening at 8 o’clock. I accepted his invitation and as agreed, we met at the “Belasitsa” restaurant where he worked as manager. He said not to be afraid of him and that he knew that I was tortured for my involvement in Macedonian issues. He wanted me to organize a large group of people who would struggle for the unification of the three parts of Macedonia - Vardar, Pirin and Aegean.
“I am prepared to do anything if it is for Macedonia!” I said to him convincingly.
We agreed on how to search for members, what kind of people to recruit, the kind of activities the newly recruited members should be involved in and to keep two lists of names, one for him and one for my records. We even drafted an application form which when filled out looked something like this:
“On this 21st day of July, 1957 I, Stamat Aleksov Meshkov, in the presence of Stoian Nikolov Georgiev, am here as per our prior agreement to be accepted as member of the Macedonian organization which will fight for the unification of the three parts of Macedonia.
I swear that I will work honestly and diligently for the Macedonian people and should I do something harmful to the good name of the Organization or to its members, I would be prepared to accept strict punishment.”
So in the next three months I managed to recruit 70 members into our Organization, some without filling out an application.
There was a serious like-minded person in my town from the “Vizdol” District. His name was Vangel Urdov. He was not well-educated but was very devoted to Macedonia and Macedonia needed men like him. I had met Vangel at the brick factory some time ago and by mutual agreement I put him in charge of recruiting members from his district. He also attracted the likes of Ivan Karamandzhulov, Bisto and others whose names I did not want to know.
Many times Vangel tried to introduce me to a young man named Boris Popov, born in the village Vishlene. Boris had a high school education, which Vangel thought would be of value to the Organization. Boris, on the other hand, wanted to talk to the organizer of the recruitment program - that was me. Without thinking much about it, one day I accepted Vangel’s suggestion and made an appointment to see Boris. On the evening of August 20th I met with him at the “Partok” restaurant where Vangel introduced us. After exchanging a few general stories I asked Vangel to leave us so that we could have a more private conversation. Vangel said goodbye and wished us a pleasant meeting.
We were both pleased to discuss issues about Macedonia. During our conversation Boris said that he had been fired from his job because he “felt” Macedonian. He then said, “How else should I feel if I want to become a member of your organization?” So I said, “You should feel like a Macedonian here in your heart first, after that you can be a member of our organization!”
“I felt like that a long time ago!” he said. “But I had no one to work with before.”
“When you feel like a Macedonian, you will have all the opportunity to sign up and be an honest fighter for our Macedonian rights,” I said. “I pledge everything for Macedonia!” he replied.
There was nothing in his tone of voice to suggest anything dishonest so I had no doubts about his sincerity and his readiness to struggle like me in the name of Macedonia.
So, after scheduling a meeting for the same time and same place for the following evening, I wished him good night and left. The next day when I arrived he was already there waiting for me. That showed me that he was serious about his commitments. I suggested that we go home to my place. Along the way we talked about ordinary things. I asked him where he was from and where he worked. He said he was born in the village Vishlene and used to work in the “Forestry industry” in Petrich, as a general laborer.
When a person believes everything someone tells them, that person should expect that they have been lied to. I trusted Vangel a lot and to this day he has remained a passionate worker for Macedonia, but I did not believe him when he told me that he personally knew Boris because I knew that Boris Popov was not a peasant boy.
For many years I regretted my irresponsible approach to meeting Boris, or as Vangel used to call him “that village ox”. I blame myself for not following up on his job, finding out who his friends were, etc. I also blame myself for letting him get close to me.
After he became a member of our organization I allowed him to come to my home almost every night. I told him how many members we had and allowed him to see some of the applications. He was very happy that we had other members, that we were not alone in our struggle and that there were other “burning hearts” like us. He also promised that he would create small organizations in all the villages in the Ograzden locality etc.
At eighteen years of age I was too blinded with enthusiasm to question some of the things he was saying, especially about the “burning hearts” and that we were “not alone in our struggle”. I could not understand what he meant by “burning hearts” when all mother Macedonia needed was “honest hearts”.
Thirty-six days after my arrest on Saturday October 5, 1957 I found out that Boris Popov did not have a decent heart. He betrayed me and the entire Macedonian nation. I will tell you about that later.
Today, Saturday, May 26, 1990, as I write about all these things in my journal, I find myself in Skopje in the capital of the Socialist Republic of Macedonia. For thirty-three years I have been separated from my youth, when everything was wonderful, despite the poverty. I was happy to have struggled for Macedonia, I was happy to have continued Gotse Delchev’s work. I found that it made sense to live. I used to say to myself: “A person deserves to live, to suffer and to die for mother Macedonia!”
It was like that then. But since then, I don’t believe anything has changed in me to make me feel any differently about mother Macedonia. So let us go back far into the past to October 5, 1957. The previous day Boris Panchev, director of “Promkombinat” in Petrich, gave me an envelope with a letter inside it and a bag of three or four kilos of chestnuts and said: “Take these to Comrade Pene Aleksiev, Vice President of the City Council in Sandanski. Please give him my regards and tell him that we need to create a ‘dyeing plant’ in the Sandanski Territory.”
About twenty days after the end of the brick season, I went to work at “Promkombinat”, a yarn dyeing plant in Petrich. I couldn’t have ever imagined that I would become a pawn in the State Security Services games and that the Plant Director was part of it. Everything seemed as it should be; how was I supposed to know that it wasn’t?
So on October 5, 1957 at 7:30 in the morning, I got on the bus and went to Sandanski. After a forty minute ride the bus stopped at the then town square in front of the “Republika” restaurant. I got off the bus with the envelope and bag with chestnuts in my hands and went towards two men standing 5 to 6 metres away from me, being distracted by the passengers getting off the bus.
“Excuse me, may I ask you something?” I said as I took a few steps towards them. “Of course you may! Please do! How may we help you?” asked one of them. “I need to find Pene Aleksiev, Vice President of the City Council,” I said. “Don’t you know him?” the other one asked naively. “He just passed by a couple of minutes ago. Please come with us, we will take you to him,” he advised.
The three of us then went for a walk along the street where most of the town’s stores were located and not once did it occur to me what was happening. As we moved along they started to ask me questions, like where I was from, whether I had ever been to Sandanski before etc., until we got to a place located two minutes away from the bus station.
“Here we are. Here is where Pene Aleksiev is located,” said one of them pointing with his hand to the entrance over which was a beautiful sign with the words “Regional Administration of the Ministry of the Interior – Sandanski” written on it.
When I saw the writing on the sign I felt a cold sweat cover the entire back of my body. So I thought to myself, oh this is who the “kind and helpful” citizen of Sandanski is. I looked at the sign and I still did not believe that this could be happening to me again, not until one of the agents led me to the stairs of the narrow entrance of the building.
Waiting for me inside was “my” old acquaintance Nikola Mitev, chief interrogator at the Ministry of the Interior’s Investigative Department in Blagoevgrad, now promoted to Captain. Because of the good service they had provided for their country uncovering “traitors” like me, the People’s Government had rewarded people like Mitev with higher ranks and more incentives to go after the Bulgarian people’s “enemies” with even greater enthusiasm.
I just want to make it clear at this point that we Macedonians respect the Bulgarian people and their rights but at the same time we also respect ourselves and our rights to be Macedonians. And because of our desire to respect ourselves and our rights, the situation was made very complex for all Macedonians in Bulgaria. We feel that we deserve to be free like the Macedonian people who lived in the People’s Republic of Macedonia because we are a part of the same people.
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 6
Стојан Георгиев Томовичин
НА ГРЕБЕНОТ ОД БРАНОВИТЕ
За време на месецот Мај 1957 година го завршив XI клас со добар успех (4), и покрај тоа што не се однесував сериозно кон учењето. Мене повеќе ме интересираше Македонија отколку учењето.
Мизерно живеевме во тие бедни години. Моите родители немаа можност да ми купат убав штоф за да сошијам костум за матурската вечер, но тоа за мене не беше најважно. Никогаш не сум паѓал во хистериа ако моите родители не сакаа или не беа во можност да ми го купат она кое мене ме се допаѓаше. Брат ме, на пример, кога имаше околу десет – дванаесет године ако му се допаднеа некакви обувки и не сакаат да му ги купат, легнуваше веднаш на грб, на среде улица и почнуваше да чука со петиците по замјата, не престанувајќи со плачење се додека не му ги купеа бараните од него обунки. Подоцна и тој си го измени карактерот, но кај мене никогаш не се случило такво нешто. Јас добро знаев дека родителите не беа бедни и одвај врзуваа крај со крај за да ги исхранат петте деца.
Татко ми долги године беше служител во училиштето “Кочо Мавродиев” во Петрич од каде што ја доби и скромната пензија, а мајка ми работеше земјоделие и аргатуваше кај поимотните луѓе во Петрич. Јас сум третото дете на моите родители. Имам две сестри поголеми од мене, брат три години по мал од мене и уште една сестричка најмалечка, родена шест години по него.
Живеевме бедно но како сложно семејство. Одгледувавме десет декари тутун за да ги врзиме двата краја. А пустиот тутун се одгледува многу тешко. Додека брат ме наврши дванаесет години, јас редовно одев на копање, садење и берење тутун. Имавме една нива од три декари која се наоѓаше на шест километри далеку од Петрич, близу до с. Митино. Кога беревме тутун од таа нива, ми се плачеше зашто по три пати до пладне одев и се враќав со магарето товарено со собран тутун.
Бев целосен одликаш во тие години. Од горе до долу со свидетелството не се гледаше друга оценка освен одличен (6). Постојано, секое лето ме предлагаа од училишното раководство бесплатно да одам во логор, за одмор, но јас не можев ниту еднаш да ја исползувам таа заслужена награда. Немаше кој да го пренесува тутунот. Кога брат ми наврши 12 години, јас почнав да правам за време на летниот распуст, тули во “Промбkомбинат” – Петрич за да можам да си купам нови чевли, кошула и панталони. Бедни беа тие години, се до 1957 година.
За време на тоа истото лето 1957 година, еднаш кога се враќав од туларницата, на улицата ме запре еден мој сосед, но не знаев никакви подробности за неговиот живот, бидејќи не се интересирав за тоа. Тој Бебо Кика, како што го викавме во маалото, ме замоли да поразговараме насамо, истиот ден во 20 часот вечерта. Ја примив поканата и како што се договоривме, се сретнавме во ресторанот “Беласица” каде што тој работаше како управител на претпријатието. Ми рече дека од мене не се плаши и дека знае оти сум малтретиран поради Македонското прашање. Од мене бараше да организирам голема група луѓе кои ке се борат за обединувањето на трите дела на Македонија – Вардарскиот, Пиринскиот и Егејскиот дел.
- Штом е за Македонија, готов сум за се! Реков уверена јас.
Се договоривме како да пронаоѓаме членови за организацијата, какви да бидат тие, какви пристапници да правиме со новопримените членови, кој требаше да бидат напишани во два примероци, од кој едниот да му го предавам нему, а другиот да го чувам кај мене, во досието на нашата организација. Пристапниците ја имаа скоро следната содржина:
“Денес на 21.07.1957 година се собравме по претходен договор, јас Стамат Алексов Мешков и Стојан Николов Георгиев, за да го разгледаме моето примање за член на Македонската организација која се бори за обединување на трите дела од Македонија.
Се заколнувам дека ќе работам чесно и предано за Македонскиот народ и ако со нешто му наштетам на доброто име на Организацијата и нејзините членови, молам да бидам најстрого казнет.”
На тој начин во текот на три месеци јас зачленив околу 70 членови во Организацијата за некои од кои пристапница не бев составил.
Од квартот “Виздол” во нашиот град имав еден многу сериозен истомисленик. Се викаше Вангел Урдов. Небеше многу писмен но на Македонија и требаа сериозни и верни момчиња. Со него добро се бевме запознале уште во туларницата. По взаемен договор, тој почна да собира членови во неговиот кварт. Беше ги привлекол како такви: Иван Караманџулов, Бисто и други чии имињата јас не сакав да ги знам.
Вангел многу настојуваше да ме запознае со едно момче родено во с. Вишлене по име Борис Попов. Тој имал средно образување и сакал да разговора со организаторот, т.е. со мене. Без многу да размислувам, го примив предлогот на Вангел една вечер, на 20 Август, се сретивме во ресторанот “Парток” и Вангел ме запозна со “многу доброто” момче. Разменивме неколку општи приказни, после што му предложив на Вангел да не остави сами, за да го завршиме бараниот од Попов, разговор. Вангел се збогува со нас со желба пријатен разговор.
Ние двајцата задовме да дискутираме за Македонија. Попов рече дека бил истеран од работа за ради тоа што се чуствувал како Македонец. Ме праша како би можел да се почуствува како член на нашата организација.
- Треба прво тука во твоето срце да се почуствуваш како Македонец, па после како член на нашата организација.
- Јас оддамна се чувствувам таков, но немам со кого да работам за делото – рече тој.
- Штом се чувствуваш како Македонец, ќе ти се даде можност да се пријавиш како чесен борец за Македонските правдини.
- Заложувам се за Македонија! рече попов.
Сигурно тон со кој го изразуваше сето тоа не остави никаков сомнеш кај мене, дека зборува искрена и дека е готов, како мене, на се, во името на Македонија.
Со желба за добра ноќ јас му закажав средба за следната вечер во истото време и место. Кога другате вечер отидов во “Паркот” тој веќе ме чекаше таму. Си помислив – сериозно момче. Му предложив да поидеме дома. По патот разговараме за општи работи од животот. Го прашав, од каде е и што работи. Рече дека е роден во с. Вишлене и дека работи во “Шумско стопанство” во гр. Петрич, како општ работник.
Кога човек многу му верува некому, најпосле познава дека останал излажен во очекувањата. Така и јас, многу му верував на Вангел. Навистина тој и до ден денешен си остана предан на делото за Македонија, но не требаше да поверувам не неговите зборови дека многу добро го познава тоа селско момче – Борис Попов.
Веќе толку години се прекорувам за таквиот мој не одговорен однос при моето запознавање на тој подлец, не селско момче, како што го викаше Вангел, а селско говедо, како што се покажа најпосле, за тоа што не проверив што работи, кој му се пријателите и.т.н. па дури тогаш да го пуштам близу до мене.
Скоро секоја вечер почнав да го примам дома, откако и тој самиот ја потпиша пристапницата за член на нашата организација. Му дадов возможност да се увери дека организацијата не е голема. Прочита наколку пристапници од други членови и многу се радуваше дека не сме сами во борбата, дека има и други како нас запалени срца. Ветуваше дека ќе создава малечки организации во сите села на Огражден и.т.н.
Полетот на моите осумнаесет години ме заслепуваше и не ми допушташе да ги протолкувам некои зборови речени од него како “запалени срца”, “не сме сами во борбата” и др. Не можев да ја сфатам разликата меѓу реченото од него “запалени срца” и “чесни срца” какви што и се потребни на мајка Македонија.
Потоа, после триесет и шест дена по моето приведување на 5 Октомври 1957 година во Сабота на началникот на изтражното одделење при МВР – Благоевгад, мене ми беше дадена полна можност да се уверам дека тоа момче немало чесно срце, дека бил издајник на нас и на Македонкиот народ во целост. Но за тоа, кога ќе му дојде редот.
Ги пишувам овие работи овде, во Скопје, главниот град на Социалистичка Република Македонија, денес, Сабота 26 Мај 1990 година. Триесет и три години ме одделуваат од тие убави млади години, кога се беше прекрасно, и покрај сиромаштијата. Се радував што работам за делото на Македонија, се радував дека бев продолжувач на делото на Гоце Делчев. Наоѓав дека има смисла да се живее. Си велев: “За неа, за мајка Македонија заслужува човек да живее, да страда и да умре”!
Така беше тогаш. Не верувам дека и сега нешто да се има изменето кај мене во однос на мајка Македонија. Но да се вратиме далеку во минатото, на оној 5 Октомври 1957 година. Предходниот ден, директорот на “Промкомбинат” – Петрич, Борис Панчев, беше ми дал плик со писмо и торбичка со три – четири килограми костени со зборовите:
- Ќе ги однесеш на другарот Пене Алексиев, потпрседател на градскиот совет во град Сандански. Ќе му пренесеш многу поздрави од мене и ќе му кажеш дека треба да создадеме бојаџиски погон на територијата на град сандански.
Веќе дваесетина денови по завршувањето на сезоната за тули, јас работев во погонот за бојадисување не преѓу во “Промкомбинат” – град Петрич. Ни на крај памет не ми паѓаше дека во игрите на Државната безбедност може да биде вовлечен и директорот на комбинатот. Сето било уредено како што треба, но од каде човек да знае?
Така на 5 Октомври 1957 година во 7,30 часот утрото, јас се качив на автобусот за град Сандански. По четириесет минути запре на тогашниот градски плоштад пред ресторанот “Република”. Слегов од него со пликот и торбичката со костени во рацете и се упатив кон застанатите на 5-6 метри од мене двајца мажи, кој гледаа расеано во патниците што слегуваа.
- Можам ли да ве прашам нешто? – реков јас штом стигнав на два – три чекори од нив.
- Може, се разбира! Повелете! Со што можеме да ви помогнеме? – Запраша едниот од нив.
- Каде да го најдам Пене Алексиев, потпретседател на градскиот совет.
- Не го познавате? – Ме праша наивно другиот. – Тој пред две минути помина оттука надолу. Ве молам, елате ќе го најдеме!
Тргнавме тројцата по единствената и до ден денешен опремена улица во градот, на која се наоѓаа скоро сите трговски магазини. Почнаа да ме прашуваат од каде сум, дали сум доаѓал друг пат во Сандански и друго, додека не стигнавме до едно место на две минути растојание од автобуската станција.
- Еве, тука е другарот Пене Алексиев – рече едниот покажувајќи со раката кон влезот над кој беше поставена убаво напишана табличка “Реонска управа на МВР - град Сандански”.
Уште кога го погледнав натписот студена пот ми го облеа грбот и покрај топлото бреме. Ете кој биле “љубезните” граѓани од градот Сандански. Гледам во табличката и се мислам што да преземам додека најпосле едниот од агентите не ме поведе по скалите на тесниот влез на управата.
Тука веќе ме чекаше “мојот” стар познаник, началникот на истражното одделение при МВР - Благоевград, сега веке капетан. Никола Митев. За ради добро служење, заради откривањето за такви како мене, “родопредавници”, народната власт ги унапредуваше пред рокот во повисоки чинови, со јасна пресметка, уште пожешкото, понастрвено и со поголем ентузијазум да ги откриваат “непријателите” на Бугарскиот народ. Ние го почитувавме, но се почитувавме и себеси како Македонци, затоа и ситуацијата беше многу сложена во оние мрачни за Македонскиот народ. Ние се чуствувавме како дел од слободниот Македонски народ кој живееше во рамките на Народна Република Македонија.
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
FavoriteLeave a comment:
-
Macedonia Above all – Part 6
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
July 3, 2013
A ridge of waves
I successfully completed grade 11 in the month of May 1957. Despite the fact that I was not serious about learning, I still graduated with a 4 average. I was interested more in Macedonia and solving our problems than learning.
I was living an unhappy life during those miserable years. My parents were poor and could not afford to buy nice clothes, not even a suit for my prom, but those were not the most important things in my life. I never felt deeply that I was seriously deprived or demanded that my parents buy me anything they could not afford. I was not like my brother who, for example, when he was about ten or twelve years old would run to the street crying and lay on the ground on his back, digging his heels in and demanding that our parents buy him a pair of shoes or something else that he wanted which they could not afford. He was not like that later in life. I was never like that because I knew that our parents were poor and barely made ends meet feeding us.
For many years my father worked as a clerk at the “Kocho Mavrodiev” school in Petrich from where he retired and received a modest pension. My mother worked on a farm in Petrich as a labourer. I was the third child in our family. I have two older sisters, a younger brother three years younger than me and an even younger sister born six years after my brother.
We lived poorly but we were a hard working family. We had to cultivate ten acres of tobacco just to make ends meet. It was not easy growing tobacco. Before my brother was twelve years old, I regularly went digging, planting and harvesting tobacco. We had a three acre tobacco field six kilometres away from Petrich, near the village Mitino. When we picked tobacco from that field I felt like crying because I had to make three long trips, leading a donkey carrying a load of harvested tobacco, every day before noon.
I was also completely dedicated to learning in those days. From the top to the bottom of my report card there was no mark other than 6 (excellent). Every summer I was chosen for free leadership courses at a holiday camp. Unfortunately I could not go, not once did I ever benefit from these well-deserved rewards. I had to work on the farm because there was no one else to transport the tobacco. When my brother turned twelve, he took over for me and I went to work at the “Prombkombinat” factory in Petrich making bricks so that I could earn some money and buy new shoes, shirts and pants. We were very poor those days up until 1957.
One day when I was returning from the brick factory in the summer of 1957, my neighbour stopped me on the street. At the time I did not know much about him or about his life because I was not interested in those things. Bebo Kika, as we used to call him then in our neighborhood, asked me if we could talk in private that evening at 8 o’clock. I accepted his invitation and as agreed, we met at the “Belasitsa” restaurant where he worked as manager. He said not to be afraid of him and that he knew that I was tortured for my involvement in Macedonian issues. He wanted me to organize a large group of people who would struggle for the unification of the three parts of Macedonia - Vardar, Pirin and Aegean.
“I am prepared to do anything if it is for Macedonia!” I said to him convincingly.
We agreed on how to search for members, what kind of people to recruit, the kind of activities the newly recruited members should be involved in and to keep two lists of names, one for him and one for my records. We even drafted an application form which when filled out looked something like this:
“On this 21st day of July, 1957 I, Stamat Aleksov Meshkov, in the presence of Stoian Nikolov Georgiev, am here as per our prior agreement to be accepted as member of the Macedonian organization which will fight for the unification of the three parts of Macedonia.
I swear that I will work honestly and diligently for the Macedonian people and should I do something harmful to the good name of the Organization or to its members, I would be prepared to accept strict punishment.”
So in the next three months I managed to recruit 70 members into our Organization, some without filling out an application.
There was a serious like-minded person in my town from the “Vizdol” District. His name was Vangel Urdov. He was not well-educated but was very devoted to Macedonia and Macedonia needed men like him. I had met Vangel at the brick factory some time ago and by mutual agreement I put him in charge of recruiting members from his district. He also attracted the likes of Ivan Karamandzhulov, Bisto and others whose names I did not want to know.
Many times Vangel tried to introduce me to a young man named Boris Popov, born in the village Vishlene. Boris had a high school education, which Vangel thought would be of value to the Organization. Boris, on the other hand, wanted to talk to the organizer of the recruitment program - that was me. Without thinking much about it, one day I accepted Vangel’s suggestion and made an appointment to see Boris. On the evening of August 20th I met with him at the “Partok” restaurant where Vangel introduced us. After exchanging a few general stories I asked Vangel to leave us so that we could have a more private conversation. Vangel said goodbye and wished us a pleasant meeting.
We were both pleased to discuss issues about Macedonia. During our conversation Boris said that he had been fired from his job because he “felt” Macedonian. He then said, “How else should I feel if I want to become a member of your organization?” So I said, “You should feel like a Macedonian here in your heart first, after that you can be a member of our organization!”
“I felt like that a long time ago!” he said. “But I had no one to work with before.”
“When you feel like a Macedonian, you will have all the opportunity to sign up and be an honest fighter for our Macedonian rights,” I said. “I pledge everything for Macedonia!” he replied.
There was nothing in his tone of voice to suggest anything dishonest so I had no doubts about his sincerity and his readiness to struggle like me in the name of Macedonia.
So, after scheduling a meeting for the same time and same place for the following evening, I wished him good night and left. The next day when I arrived he was already there waiting for me. That showed me that he was serious about his commitments. I suggested that we go home to my place. Along the way we talked about ordinary things. I asked him where he was from and where he worked. He said he was born in the village Vishlene and used to work in the “Forestry industry” in Petrich, as a general laborer.
When a person believes everything someone tells them, that person should expect that they have been lied to. I trusted Vangel a lot and to this day he has remained a passionate worker for Macedonia, but I did not believe him when he told me that he personally knew Boris because I knew that Boris Popov was not a peasant boy.
For many years I regretted my irresponsible approach to meeting Boris, or as Vangel used to call him “that village ox”. I blame myself for not following up on his job, finding out who his friends were, etc. I also blame myself for letting him get close to me.
After he became a member of our organization I allowed him to come to my home almost every night. I told him how many members we had and allowed him to see some of the applications. He was very happy that we had other members, that we were not alone in our struggle and that there were other “burning hearts” like us. He also promised that he would create small organizations in all the villages in the Ograzden locality etc.
At eighteen years of age I was too blinded with enthusiasm to question some of the things he was saying, especially about the “burning hearts” and that we were “not alone in our struggle”. I could not understand what he meant by “burning hearts” when all mother Macedonia needed was “honest hearts”.
Thirty-six days after my arrest on Saturday October 5, 1957 I found out that Boris Popov did not have a decent heart. He betrayed me and the entire Macedonian nation. I will tell you about that later.
Today, Saturday, May 26, 1990, as I write about all these things in my journal, I find myself in Skopje in the capital of the Socialist Republic of Macedonia. For thirty-three years I have been separated from my youth, when everything was wonderful, despite the poverty. I was happy to have struggled for Macedonia, I was happy to have continued Gotse Delchev’s work. I found that it made sense to live. I used to say to myself: “A person deserves to live, to suffer and to die for mother Macedonia!”
It was like that then. But since then, I don’t believe anything has changed in me to make me feel any differently about mother Macedonia. So let us go back far into the past to October 5, 1957. The previous day Boris Panchev, director of “Promkombinat” in Petrich, gave me an envelope with a letter inside it and a bag of three or four kilos of chestnuts and said: “Take these to Comrade Pene Aleksiev, Vice President of the City Council in Sandanski. Please give him my regards and tell him that we need to create a ‘dyeing plant’ in the Sandanski Territory.”
About twenty days after the end of the brick season, I went to work at “Promkombinat”, a yarn dyeing plant in Petrich. I couldn’t have ever imagined that I would become a pawn in the State Security Services games and that the Plant Director was part of it. Everything seemed as it should be; how was I supposed to know that it wasn’t?
So on October 5, 1957 at 7:30 in the morning, I got on the bus and went to Sandanski. After a forty minute ride the bus stopped at the then town square in front of the “Republika” restaurant. I got off the bus with the envelope and bag with chestnuts in my hands and went towards two men standing 5 to 6 metres away from me, being distracted by the passengers getting off the bus.
“Excuse me, may I ask you something?” I said as I took a few steps towards them. “Of course you may! Please do! How may we help you?” asked one of them. “I need to find Pene Aleksiev, Vice President of the City Council,” I said. “Don’t you know him?” the other one asked naively. “He just passed by a couple of minutes ago. Please come with us, we will take you to him,” he advised.
The three of us then went for a walk along the street where most of the town’s stores were located and not once did it occur to me what was happening. As we moved along they started to ask me questions, like where I was from, whether I had ever been to Sandanski before etc., until we got to a place located two minutes away from the bus station.
“Here we are. Here is where Pene Aleksiev is located,” said one of them pointing with his hand to the entrance over which was a beautiful sign with the words “Regional Administration of the Ministry of the Interior – Sandanski” written on it.
When I saw the writing on the sign I felt a cold sweat cover the entire back of my body. So I thought to myself, oh this is who the “kind and helpful” citizen of Sandanski is. I looked at the sign and I still did not believe that this could be happening to me again, not until one of the agents led me to the stairs of the narrow entrance of the building.
Waiting for me inside was “my” old acquaintance Nikola Mitev, chief interrogator at the Ministry of the Interior’s Investigative Department in Blagoevgrad, now promoted to Captain. Because of the good service they had provided for their country uncovering “traitors” like me, the People’s Government had rewarded people like Mitev with higher ranks and more incentives to go after the Bulgarian people’s “enemies” with even greater enthusiasm.
I just want to make it clear at this point that we Macedonians respect the Bulgarian people and their rights but at the same time we also respect ourselves and our rights to be Macedonians. And because of our desire to respect ourselves and our rights, the situation was made very complex for all Macedonians in Bulgaria. We feel that we deserve to be free like the Macedonian people who lived in the People’s Republic of Macedonia because we are a part of the same people.
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 6
Стојан Георгиев Томовичин
НА ГРЕБЕНОТ ОД БРАНОВИТЕ
За време на месецот Мај 1957 година го завршив XI клас со добар успех (4), и покрај тоа што не се однесував сериозно кон учењето. Мене повеќе ме интересираше Македонија отколку учењето.
Мизерно живеевме во тие бедни години. Моите родители немаа можност да ми купат убав штоф за да сошијам костум за матурската вечер, но тоа за мене не беше најважно. Никогаш не сум паѓал во хистериа ако моите родители не сакаа или не беа во можност да ми го купат она кое мене ме се допаѓаше. Брат ме, на пример, кога имаше околу десет – дванаесет године ако му се допаднеа некакви обувки и не сакаат да му ги купат, легнуваше веднаш на грб, на среде улица и почнуваше да чука со петиците по замјата, не престанувајќи со плачење се додека не му ги купеа бараните од него обунки. Подоцна и тој си го измени карактерот, но кај мене никогаш не се случило такво нешто. Јас добро знаев дека родителите не беа бедни и одвај врзуваа крај со крај за да ги исхранат петте деца.
Татко ми долги године беше служител во училиштето “Кочо Мавродиев” во Петрич од каде што ја доби и скромната пензија, а мајка ми работеше земјоделие и аргатуваше кај поимотните луѓе во Петрич. Јас сум третото дете на моите родители. Имам две сестри поголеми од мене, брат три години по мал од мене и уште една сестричка најмалечка, родена шест години по него.
Живеевме бедно но како сложно семејство. Одгледувавме десет декари тутун за да ги врзиме двата краја. А пустиот тутун се одгледува многу тешко. Додека брат ме наврши дванаесет години, јас редовно одев на копање, садење и берење тутун. Имавме една нива од три декари која се наоѓаше на шест километри далеку од Петрич, близу до с. Митино. Кога беревме тутун од таа нива, ми се плачеше зашто по три пати до пладне одев и се враќав со магарето товарено со собран тутун.
Бев целосен одликаш во тие години. Од горе до долу со свидетелството не се гледаше друга оценка освен одличен (6). Постојано, секое лето ме предлагаа од училишното раководство бесплатно да одам во логор, за одмор, но јас не можев ниту еднаш да ја исползувам таа заслужена награда. Немаше кој да го пренесува тутунот. Кога брат ми наврши 12 години, јас почнав да правам за време на летниот распуст, тули во “Промбkомбинат” – Петрич за да можам да си купам нови чевли, кошула и панталони. Бедни беа тие години, се до 1957 година.
За време на тоа истото лето 1957 година, еднаш кога се враќав од туларницата, на улицата ме запре еден мој сосед, но не знаев никакви подробности за неговиот живот, бидејќи не се интересирав за тоа. Тој Бебо Кика, како што го викавме во маалото, ме замоли да поразговараме насамо, истиот ден во 20 часот вечерта. Ја примив поканата и како што се договоривме, се сретнавме во ресторанот “Беласица” каде што тој работаше како управител на претпријатието. Ми рече дека од мене не се плаши и дека знае оти сум малтретиран поради Македонското прашање. Од мене бараше да организирам голема група луѓе кои ке се борат за обединувањето на трите дела на Македонија – Вардарскиот, Пиринскиот и Егејскиот дел.
- Штом е за Македонија, готов сум за се! Реков уверена јас.
Се договоривме како да пронаоѓаме членови за организацијата, какви да бидат тие, какви пристапници да правиме со новопримените членови, кој требаше да бидат напишани во два примероци, од кој едниот да му го предавам нему, а другиот да го чувам кај мене, во досието на нашата организација. Пристапниците ја имаа скоро следната содржина:
“Денес на 21.07.1957 година се собравме по претходен договор, јас Стамат Алексов Мешков и Стојан Николов Георгиев, за да го разгледаме моето примање за член на Македонската организација која се бори за обединување на трите дела од Македонија.
Се заколнувам дека ќе работам чесно и предано за Македонскиот народ и ако со нешто му наштетам на доброто име на Организацијата и нејзините членови, молам да бидам најстрого казнет.”
На тој начин во текот на три месеци јас зачленив околу 70 членови во Организацијата за некои од кои пристапница не бев составил.
Од квартот “Виздол” во нашиот град имав еден многу сериозен истомисленик. Се викаше Вангел Урдов. Небеше многу писмен но на Македонија и требаа сериозни и верни момчиња. Со него добро се бевме запознале уште во туларницата. По взаемен договор, тој почна да собира членови во неговиот кварт. Беше ги привлекол како такви: Иван Караманџулов, Бисто и други чии имињата јас не сакав да ги знам.
Вангел многу настојуваше да ме запознае со едно момче родено во с. Вишлене по име Борис Попов. Тој имал средно образување и сакал да разговора со организаторот, т.е. со мене. Без многу да размислувам, го примив предлогот на Вангел една вечер, на 20 Август, се сретивме во ресторанот “Парток” и Вангел ме запозна со “многу доброто” момче. Разменивме неколку општи приказни, после што му предложив на Вангел да не остави сами, за да го завршиме бараниот од Попов, разговор. Вангел се збогува со нас со желба пријатен разговор.
Ние двајцата задовме да дискутираме за Македонија. Попов рече дека бил истеран од работа за ради тоа што се чуствувал како Македонец. Ме праша како би можел да се почуствува како член на нашата организација.
- Треба прво тука во твоето срце да се почуствуваш како Македонец, па после како член на нашата организација.
- Јас оддамна се чувствувам таков, но немам со кого да работам за делото – рече тој.
- Штом се чувствуваш како Македонец, ќе ти се даде можност да се пријавиш како чесен борец за Македонските правдини.
- Заложувам се за Македонија! рече попов.
Сигурно тон со кој го изразуваше сето тоа не остави никаков сомнеш кај мене, дека зборува искрена и дека е готов, како мене, на се, во името на Македонија.
Со желба за добра ноќ јас му закажав средба за следната вечер во истото време и место. Кога другате вечер отидов во “Паркот” тој веќе ме чекаше таму. Си помислив – сериозно момче. Му предложив да поидеме дома. По патот разговараме за општи работи од животот. Го прашав, од каде е и што работи. Рече дека е роден во с. Вишлене и дека работи во “Шумско стопанство” во гр. Петрич, како општ работник.
Кога човек многу му верува некому, најпосле познава дека останал излажен во очекувањата. Така и јас, многу му верував на Вангел. Навистина тој и до ден денешен си остана предан на делото за Македонија, но не требаше да поверувам не неговите зборови дека многу добро го познава тоа селско момче – Борис Попов.
Веќе толку години се прекорувам за таквиот мој не одговорен однос при моето запознавање на тој подлец, не селско момче, како што го викаше Вангел, а селско говедо, како што се покажа најпосле, за тоа што не проверив што работи, кој му се пријателите и.т.н. па дури тогаш да го пуштам близу до мене.
Скоро секоја вечер почнав да го примам дома, откако и тој самиот ја потпиша пристапницата за член на нашата организација. Му дадов возможност да се увери дека организацијата не е голема. Прочита наколку пристапници од други членови и многу се радуваше дека не сме сами во борбата, дека има и други како нас запалени срца. Ветуваше дека ќе создава малечки организации во сите села на Огражден и.т.н.
Полетот на моите осумнаесет години ме заслепуваше и не ми допушташе да ги протолкувам некои зборови речени од него како “запалени срца”, “не сме сами во борбата” и др. Не можев да ја сфатам разликата меѓу реченото од него “запалени срца” и “чесни срца” какви што и се потребни на мајка Македонија.
Потоа, после триесет и шест дена по моето приведување на 5 Октомври 1957 година во Сабота на началникот на изтражното одделење при МВР – Благоевгад, мене ми беше дадена полна можност да се уверам дека тоа момче немало чесно срце, дека бил издајник на нас и на Македонкиот народ во целост. Но за тоа, кога ќе му дојде редот.
Ги пишувам овие работи овде, во Скопје, главниот град на Социалистичка Република Македонија, денес, Сабота 26 Мај 1990 година. Триесет и три години ме одделуваат од тие убави млади години, кога се беше прекрасно, и покрај сиромаштијата. Се радував што работам за делото на Македонија, се радував дека бев продолжувач на делото на Гоце Делчев. Наоѓав дека има смисла да се живее. Си велев: “За неа, за мајка Македонија заслужува човек да живее, да страда и да умре”!
Така беше тогаш. Не верувам дека и сега нешто да се има изменето кај мене во однос на мајка Македонија. Но да се вратиме далеку во минатото, на оној 5 Октомври 1957 година. Предходниот ден, директорот на “Промкомбинат” – Петрич, Борис Панчев, беше ми дал плик со писмо и торбичка со три – четири килограми костени со зборовите:
- Ќе ги однесеш на другарот Пене Алексиев, потпрседател на градскиот совет во град Сандански. Ќе му пренесеш многу поздрави од мене и ќе му кажеш дека треба да создадеме бојаџиски погон на територијата на град сандански.
Веќе дваесетина денови по завршувањето на сезоната за тули, јас работев во погонот за бојадисување не преѓу во “Промкомбинат” – град Петрич. Ни на крај памет не ми паѓаше дека во игрите на Државната безбедност може да биде вовлечен и директорот на комбинатот. Сето било уредено како што треба, но од каде човек да знае?
Така на 5 Октомври 1957 година во 7,30 часот утрото, јас се качив на автобусот за град Сандански. По четириесет минути запре на тогашниот градски плоштад пред ресторанот “Република”. Слегов од него со пликот и торбичката со костени во рацете и се упатив кон застанатите на 5-6 метри од мене двајца мажи, кој гледаа расеано во патниците што слегуваа.
- Можам ли да ве прашам нешто? – реков јас штом стигнав на два – три чекори од нив.
- Може, се разбира! Повелете! Со што можеме да ви помогнеме? – Запраша едниот од нив.
- Каде да го најдам Пене Алексиев, потпретседател на градскиот совет.
- Не го познавате? – Ме праша наивно другиот. – Тој пред две минути помина оттука надолу. Ве молам, елате ќе го најдеме!
Тргнавме тројцата по единствената и до ден денешен опремена улица во градот, на која се наоѓаа скоро сите трговски магазини. Почнаа да ме прашуваат од каде сум, дали сум доаѓал друг пат во Сандански и друго, додека не стигнавме до едно место на две минути растојание од автобуската станција.
- Еве, тука е другарот Пене Алексиев – рече едниот покажувајќи со раката кон влезот над кој беше поставена убаво напишана табличка “Реонска управа на МВР - град Сандански”.
Уште кога го погледнав натписот студена пот ми го облеа грбот и покрај топлото бреме. Ете кој биле “љубезните” граѓани од градот Сандански. Гледам во табличката и се мислам што да преземам додека најпосле едниот од агентите не ме поведе по скалите на тесниот влез на управата.
Тука веќе ме чекаше “мојот” стар познаник, началникот на истражното одделение при МВР - Благоевград, сега веке капетан. Никола Митев. За ради добро служење, заради откривањето за такви како мене, “родопредавници”, народната власт ги унапредуваше пред рокот во повисоки чинови, со јасна пресметка, уште пожешкото, понастрвено и со поголем ентузијазум да ги откриваат “непријателите” на Бугарскиот народ. Ние го почитувавме, но се почитувавме и себеси како Македонци, затоа и ситуацијата беше многу сложена во оние мрачни за Македонскиот народ. Ние се чуствувавме како дел од слободниот Македонски народ кој живееше во рамките на Народна Република Македонија.
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
FavoriteLeave a comment:
-
Macedonia Above all – Part 5
By Stoian Georgiev Tomovichin
Translated and Edited by Risto Stefov
rstefov@hotmail.com
June 30, 2013
“Now,” said the Colonel, “given that you are young and the fact that this is your first offense dealing with this complicated Macedonian question, most likely because you are a product of a misguided family, we have decided not to send you to court. But if you continue to pursue this matter, I am not sure what will happen, but know this that you will not get away with it! You can be sure you will end up in jail!”
After telling me a few more stories from his experience, the Colonel pressed the button on the side of his desk and immediately we heard a knock on the door.
“Come,” answered the Colonel and the same duty officer who brought me here about half an hour ago opened the door. “Take him!” ordered the Colonel. “I understand comrade Colonel!” replied the duty officer and we both walked out of the room. The last second before walking out of the colonel’s office I said: “Good bye!”
Two hours after my visit with the Colonel the duty officer came back to my cell. “Out!” he ordered, “and take all of your personal belongings with you.”
I took my only personal possession, my coat, which my father had brought me two days after my arrest. I was then taken out to the yard where my friend Toma was waiting for me. The moment we saw each other we began to laugh uncontrollably and neither one of us knew why we were laughing. We figured we laughed about nothing or perhaps we laughed at the joy of being free and together again? Perhaps! Yes, we were free but we were never alone. The duty officer told us to wait there. A few minutes later a policeman armed with a submachine gun arrived and the three of us left for the Blagoevgrad railway station.
We did not have to wait very long for the train. By the time Toma had finished smoking his cigarette the train was there. We got on the first car in the first compartment which, as I later discovered, was only used to carry prisoners.
After two hours of monotonous clinkering we had a ten minute rest period at “General Todorov” station where we switched from the normal cars to the narrow ones. From there we were taken to the train station in Petrich. And from the train station the three of us walked to the Stamcheva Building, belonging to the Petrich Ministry of Internal Affairs Regional Administration.
There Toma and I were separated and sent to two different rooms. In the room where I was sent a not very tall, thin man, whom I did not recognize, was waiting for me. He had a long pale face and his head was covered with thinning brown hair. He looked like he was in his fifties.
“Please, sit down,” said the stranger who, up to this point, I had not seen in this great city of ours.
He said “please” with a sarcastic, thin smile at the corners of his mouth. I also noticed that he had an incredibly cynical look in his eyes. He had probably met hundreds if not thousands of people like me. He must have felt good about himself in this position because from what I found out later, he was not particularly intelligent.
He introduced himself as “Ivanov”. He said that the Party had been generous and had decided not to prosecute me. He said that what I had done during the past two months, under the laws of the People’s Republic of , would have been judged as an anti-national act, for which the Party could have imprisoned me for five years. So, for the generosity of the Party and to return the favour, he suggested that I meet with him on a regular basis. We agreed that we would meet every Wednesday at seven o’clock in the evening at a place to be determined during a previous meeting.
That was on December 14, 1956. I parted company with “Comrade” Ivanov and I walked back to my house which I had left on November 26, 1956. As I walked in the street I felt a sudden weight lift off my shoulders. It was a strange feeling, the kind of feeling a man gets during the first hours after being discharged from a difficult situation. While I was detained I expected that I would be sent to jail but it seems that my “friends” at the Ministry of Internal Affairs had different plans for me. They figured it was more beneficial to them if this case got no attention. At least that’s what I assumed. I had no idea why they had released me, but the fact was that I was already free and could go home.
When I got home there was great joy. Both my mother and father (May God bless their souls, they died nine years ago) and my sisters cried with joy. They cried and laughed as our neighbours gathered to congratulate me on my happy return.
The next day I was back in high school with my classmates who also were very happy to see me back amongst them. It did not take too long before I was back in my old routine doing schoolwork, being with my friends etc. The meeting with my girlfriend Velichka was also wonderful.
The first thing that I did after returning home was to let Velichka know that I was free. I ran into her friend Vaska and arranged to meet her at seven o’clock in the evening, the same day. Liupcho, Vaska and Velichka arrived at seven as expected at our designated place in front of the reading room. Her strong clamping embrace and intense hugs were signs of good times to come, the beginning of a renewed relationship after being apart for eighteen days.
It was a great joy for me and for Velichka to be together again, to be left alone near the hunter’s house. We couldn’t get enough of each other’s kisses. When the idea that we were together sunk into our minds and that we were alone, just her and me, Velichka began to tell me how hard it was for her surviving the eighteen days of separation. She said that at that time it was fashionable for Radio Skopje to play the song “Bolen mi lezhi mlad Stoian” (my young Stoian is resting sick) and that she cried for me during the entire song. Now she was weeping with joy feeling on top of the world. I too was happy and full of joy that we were together again and recognized the strong love connection between us.
Along with the great joy of being at home and with my girlfriend came the burden that every Wednesday I had to meet “Comrade” Ivanov, which upset me a lot and left me restless day and night. Despite my lack of desire, I met with the “secret agent” on a regular basis, as per our agreement, something that I never told anyone; not my parents, not Toma and not even my girlfriend Velichka. For this I suffered alone because I alone had thoughtlessly accepted those terms.
It is hard to function, to live a happy life when something bothers you deeply and you can’t share it with anyone.
I could not sleep night after night thinking about my life, about what I had done and the situation I was now in. I asked myself: “Stoian, how could you, a person dedicated to helping your people, fighting for justice for all the Macedonian people, fighting for your Macedonian brothers and sisters, end up helping our enemies?” Now our enemies expected me to help them, to work against my own people. They advised me to infiltrate various environments, provoke my own people to talk about Macedonia and Macedonians rights so that they could be arrested by the Security Service. In other words they wanted me to spy on my own people and report, to the smallest detail, their activities to the n police so that they could be persecuted the same way I was.
I met with Ivanov on a regular basis but I never had anything concrete to tell him. This went on for over two months before he started questioning my loyalty. To prove my loyalty, Ivanov asked me to spy on a young lady. Her name was Lile Turnova. He wanted me to get close to her and find out if she was getting letters from her uncle Dan, who had illegally fled to the Federal Republic of Germany.
Fifteen days had passed and even though he had given me direct orders to do this, I did nothing. I did not want to meet with this young lady, so I kept delaying it and making excuses. I kept thinking to myself, what if she is a State Security agent? If she is, and I knew that for sure, I would be more than happy to meet with her. But what if the girl was clean and had nothing to do with the accusations leveled against her, then I would have to betray her, deliver her into the soiled hands of my enemies. Could I do that? Forsake everything I believed in? I did not want to play their game. I was respected for my beliefs and for what I did. After I came back from prison people on the street constantly greeted me. They were amazed at the courage of this 18-year-old who worked and suffered for the rights of the Macedonian people. I am never willing to compromise that! I have always admired the work of the greats such as Gotse Delchev, Dame Gruev, Giorche Petrov, Nikola Karev, Yane Sandanski and other Macedonian sons and daughters who died for the Macedonian cause trying to liberate the Macedonian people from Turkish slavery. I am an admirer of Orche and the Solun assassins who gave their lives for the Macedonian cause by becoming suicide bombers and dying in the name of IMRO and in the name of the Macedonian people. I hate traitors! How could I then myself become one?
I could not sleep at night because my conscience was bothering me for agreeing to secretly meet with Ivanov. One night I decided that in the morning I was going to tell him that I was going to quit, that I did not want to be a traitor. Unfortunately the following couple of times we met I did not have the courage or the opportunity to tell him. After that we met at the Department of Education in Petrich in the chief’s office.
When he asked me to meet Lile Turnovo, Ivanov had given me a book to read written by two Soviet colonels, with whose names I was not familiar. The title of the book was “Tainstveniot patnik” (The secretive traveler).
Waiting in the office was another State Security “friend” whom I knew as a fellow citizen from Petrich. His name was Toma Shopov. After we sat down Ivanov asked me if I had read the book and if I had met with the girl. I told him that I had read the book, but the girl - I had not yet met. He said that before we begin discussing the book I needed to know that he would be away from Petrich for a month and in his absence I would be reporting to Comrade Shopov.
I don’t know where the courage came from, but exactly at that moment I said: “Here is your book and from now on I will not meet with you, Comrade Shopov, or any other State Security agent!”
The two “Comrades” looked at me with wide eyes, not believing what they had heard and found it difficult to accept what I had just said. “Don’t joke with us!” said Ivanov. “I am not joking!” I replied in a serious tone of voice. “Are you serious?” asked Ivanov. “Yes I am!” I said sharply. “And who did you tell about our meeting with you? Who advised you to stop meeting with us?” asked Ivanov. “No one! It was my own decision and it’s final!” I replied.
“Have you lost your mind?” asked Ivanov. “Did you ever think about the consequences of your decision? Do you know what will happen to you now? You are going to jail!” threatened Ivanov. “Do what you want with me!” I said. “I can’t do what you are asking me to do. I don’t have the stomach for it!”
After hearing that, the two agents became angry and began to yell and shake their fists at me, threatening to beat me. I kept quiet and in a calm voice I reminded them that violence would not get them anywhere with me, I was not afraid of them. I said, “If I have no desire to do something, no one and nothing in the world can make me do it!”
“Leave! Get lost you scoundrel!” shouted Ivanov. So I stood up, opened the door and without saying a word, calmly walked out of the office and left for home.
So, this is how my ill-conceived relationship with the Security Agency ended. In the beginning I thought that if I had a link with them it would helpful to my work. That I would be able to find out things about the real Macedonians and be able to warn them when there was a threat of danger. Unfortunately during those two and a half months I spent meeting with the agents I experienced many sleepless nights and came to the conclusion that the life of this Macedonian activist fighting for the rights of his Macedonian brothers and sisters and also working for the State Security Services would be extremely complicated for which I felt I was not cut out. Disassociating myself from the State Security Agency gave me peace of mind and I began to sleep normally and without fear, even though I knew that agents constantly followed me. They even followed me during my evenings out with my girlfriend. But all that was much easier on me than being bound to the enemy of the Macedonian people. In other words, I was happy with who I was and with what I did, especially with my strong love for Macedonia and for the Macedonian people. I was satisfied that I was able get out of the betrayal business and managed to not only save my sanity but to keep my name clean and untainted for the rest of my life! But to achieve all this, I still had to make more sacrifices, deprive myself of many things and suffer a lot; - which I will describe in the next part of my humble but true autobiography.
МАКЕДОНИЈА НАД СЕ - 5
Стојан Георгиев Томовичин
- Сега – рече полковникот, - имајќи jа предвид твојата младост, фактор деке прв пат се занимаваш со ова комплицирано Македонско прашање, а тоа дека произлегуваш од бесно семејство, решивме да не те праќаме на суд. Но, ако започнеш пак да говоркаш за тоа прашање, а не сигурно ќе познаеме за тоа, знај дека вака нема да поминеш! Биди сигурен дека ќе паднеш в затвор!
После уште неколку приказни со слична смисла, полковникот притисна едно копче на неговото биро и веднаш на вратата се слушна чукање.
- Влези! – рече мојот домакин и вратата се отвори. Се појави дежурниот старешина којшто ме беше довел тука пред триесетина минути, кому полковникот му нареди:
- Води го!
- Резбирам другар полковник!
- Догледање! – му реков на љубезниот домаќин и заедно со старешината го напуштивме неговиот кабинет.
Два часа по мојот разговор со полковникот, дежурниот одново се појави пред мојата ќелија.
- Надвор! – ми нареди тој. – Земи си ги личните работи.
Си го зедов шинелот што ми го беше донел татко ми два дена по моето затворање, и излеговме во дворот. Таму веќе чекаше мојот пријател Томата. Уште штом се погледнавме почнавме да се смееме како откачени. И самите не знаеме зашто се смееме. Се смеевме така, можеби за ништо. Можеби од радост дека пак сме заедно, слободни. Можеби. Бевме слободни но не не оставаа сами. Дежурниот стоеше до нас и ни рече да чекаме. По малу време, еден вооружен со автомат милиционер дојде кај нас и ние тројцата тргнавме кон железничката станица во Благоевград.
Немаше потреба да го чекаме возот долго бреме. Додека Томата испушти една цигара, возот веќе пристигна. Се качивме во првиот вагон, во првото купе, кое, како што разбра подоцна од сопствениот пример, се чуваше само за затвореници.
Два часа монотоно тракање со десет минутен престој на станицата “Генерал Тодоров”, каде што се префрливме од нормалните вагони на такви за теснолинејка, беа доволни за да стигнеме среќно на станицата во Петрич. Оттука, тројцата пешки тргнавме за Реонската управа на МВР – Петрич, која се наоѓаше во Стамчевата зграда.
Во управата бевме воведени со Томата во две различни соби. Во собата во која бев воведен, ме чекаше еден непознат маж со слабо тело, не многу висок. Имаше бледо, долгунесто лице, а главата му беше покриена со кафеава проретчена коса. Имаше вид на педесетогодишник.
- Повели, седни, – рече непознатиот кого не го бев воопшто до тој момент во нашиот не голем град.
Рече “повели” а една тенка зајадлива насмевка му се јави на аглите на устата. Забележав дека има неверојатно циничен поглед. Неговите средби со стотици, а можеби илијади како мене, беа оформиле високо самочувство кој овој, како што подоцна разбрав, не особено интелигентен човек.
Се престави со презимето Иванов. Рече дека Партијата била великодушна кон мене и решиле да не ме судат, зашто тоа што го бев направил ви изминатите два месеца било оценето како анти – државно дело, за кое можеле да ме осудат до пет години лишување од слобода, според законите на НР Бугарија. Како реванш за великодушноста на партијата, јас требало да се среќавам со него. Се договоривме секоја среда во деветнаесет часот да се среќаваме на место кое ќе се определува на секоја наша претходна средба.
Тоа беше на 14 Декември 1956 година. Се разделивме со “другарот” Иванов и јас тргнав кон мојата родна куќа што ја бев напуштил на 26 Ноември 1956 година. Кога излегов на улицата, некаков товар ми падна од плеќите. Многу специфично се чувствува човек првите часови по излегувањето од такваа тешка положба. Додека бев затворен очекував да ме осудат, но “другарите”, изгледа, оцениле дека е позгодно, поумесно, да не ме исправат пред суд, да не се дава гласност на случајот. Тоа беа моите претпоставки. Не сум сигурен дека тоа беа мотивите за да ме ослободат, но факт беше, дека веќе бев на слобода и непречено можев да си одам дома.
Кога стигнав кај нас, настана голема радост. И мајка ми и татко ми, Бог да ги прости (починат пред девет години), и моите сестри, сите бликаа од радост. Ем плачеа ем се смееа. Соседите се насобраа. Сите ми го честитаа среќното враќање.
Наредниот ден јас пак бев меѓу моите соученици во гимназијата, кој исто така многу се израдуваа што одново сум меѓу нив. Пак го почнав мојот дотогашен начин на живеење – подготовката за на училиште, средбите со пријателите и пријателките и.т.н.
Трогателна беше средбата со мојата приателка Величка. Кога се вратив дома мојата прва работа беше да ја известам дека пак сум на слобода. Се сретнав со нејзината пријателка Васка и договоривме средба за деветнаесет часот уште истиот ден. Во договорениот час веќе бевме пред читалиштето, јас Љупчо, Васка и Величка. Силните стегања на рацете го навестуваа почетокот на уште побурни прегратки, кој ги очекував цели осумнаесет дена.
Голема ми беше радоста мене и на Величка кога останавме сами покај Ловечкиот дом. Не можеме да се наситиме на бакнежите. Кога се поуспокоивме од опојноста, дека пак бевме заедно, дека сме одново сами, само таа и јас, Величка ми раскажа како тешко ги преживеала тие осумнаесет денови на разделба. Ми кажа тогаш беше во мода преку Радио – Скопје да ја пуштаат песната “Болен ми лежи млад Стојан”, дека дури траела песната таа секогаш плачела за мене. А сега плачеше од радост, чувствувајќи се на врвот од среќата. Јас, исто така, ја признав радоста и мојата среќа што одново сме заедно, зашто ние на вистина силно се сакавме.
Заедно со големата радост да бидам пак дома, да бидам пак со саканото девојче, јас требаше секоја среда да одам на средба со “другарот” Иванов кое многу ме вознемируваше и не ми даваше мир дење и ноќе. Редовно одев на средбите со тајниот агент како што се бевме договориле и покрај моето немање желба. Но за тоа не зборував со никого, ниту со моите родители, ниту со Томата, ниту со Величка. Маката ја преживував сам, како што и сам непромислено ги прифатив условите да се среќавам тајно со агентот.
Големо преживување е да те мачи нешто, а да не смееш со никого да го поделиш.
По цели ноќи не можев да заспијам. Се велев: “Како така, Стојане, беше тргнал да се бориш за правдата на своите браќа Македонци, а сега треба да ги предаваш на противникот?” А тие од мене само тоа го очекуваат. Ме советуваат да се движам во различни средини, да разговарам за Македонија, да ги провоцирам моите соговорници дека Македонците немаат права, а тоа што некој ќе го каже во заштита на Македонија и Македонскиот народ, требаше да го пренесам до најмалата подробност.
Редовно одев на средбите со Иванов, но ништо конкретно не преземав за провоцирање на Македонците. Бидејќи во текот на два месеци јас ништо не му предадов, изгледа за да ја провери мојата лојалност кон него, Иванов ме натера да се среднам со едно девојче – Лилето Турнова. Од неа требаше да разберам дали повива писма од вујка си Даната, кој илегално беше избегал во Германската Федеративна Република.
Изминаа петнаесетина дена од како ми ја беше поставил конкретната задача, ни јас се уште не се решавав да се сретнам со девојчето за да го спроведам таквиот баран од иследникот, разговор. Си велев вака: “Ако е таа човек на Државната безбедност со задоволство би разговарал со неа. Но, ако девојчето е чисто, не замешано во играта на агентите, како можам да го предадам, тоа кревко сустество во нивните извалкани раце?” Беше ли можно тоа да го сторам јас со моето некомпромитирано име и биографија? Та нели луѓето одкако се вратив од затвор, кога ме среќаваа на улица постојано ме поздравуваа. Се чудеа од смелоста на тоа 18 годишно момче, да работи за националните права на Македонскиот народ. Нели и јас самиот секогаш сум се восхитувал од делото на великаните, Гоце Делчев, Даме Груев, Ѓорче Петров, Никола Карев, Јане Сандански и плејадата Македонски синови и ќерки загинати за ослободувањето на Македнскиот народ од Турското робство. Сум се восхитувал од беспримерниот подвиг на Орце во Солунските атентати, на оние кој седнуваа врз бомбите и умираа ви името на ВМРО и Македонскиот народ, и луто сум ги мразел предавниците на народот. Како можев тогаш јас самиот да станам предавник?
По цели ноќи не можев да заспијам од грижење на совеста што се согласив тајно да се среќавам со Иванов, и се зареков на себеси дека утрото ќе му речам оти од мене не станува предавник. Но, на следните средби сепак не смеев да му го речам тоа, се додека не дојде оној ден кога се сретнавме во кабинетот на началникот на Одделението за просвета во Петрич.
При поставувањето на задачата да се сретнам со Лилето Турнова, Иванов ми даде да прочитам една книга напишана од двајца советски полковници, чии имиње не ги познам, Заглавието на книгата беше “Таинствениот патник”.
Кога влеговме во кабинетот, тамо веќе не чекаше уште еден “другар” од Државната безбедност во Петрич, кого го познавав како наш сограѓанин. Се викаше Тома Шопов. Откако седнавме Иванов ме праша дали ја прочитав книгата и дали сум се стретнал со девојчето. За книгата му реков дека ја прочитал, но за девојчето – не сум го сретнал. Ми рече уште дека пред да почнеме дискусија за книгата треба да знам оти за еден месец тој ќе бил отсутен од градот Петрич, и дека за тоа време јас треба да се среќавам со другарот Шопов.
Точно во тој момент, не знам од каде, ми дојде храброст и јас му реков:
- Еве ви ја книгата и јас од сега и од сега натаму јас нема да се среќавам ниту со вас ниту со другарот Шопов, ниту со кој и да е од Државната безбедност!
“Другарите” ме погледнаа втренчено, почнаа да си ги тријат очите, да не често сонуваат сон. Изгледаше дека не можат да примат како сериозни моите зборови:
- Не си играј мајтап! – рече Иванов.
- Никогаш мајтап не си играм.
- Ама ти сериозно ли зборуваш?
- Да, сериозно! – реков отсечно.
- А на кому си му кажал дека се среќаваш со нас? Кој те натера да се одкажеш?
- Никој! Тоа е мое решение и тоа конечно!
- Ама ти со сите ли си? – Ме праша Иванов. – Дали си даваш сметна за тоа што правиш? Знаеш ли што ќе стане сега со тебе? В затвор ќе те втераме!
- Ако сакате отерајте ме во космосот. Јас не можам да исполнувам такваа функција каква што вие барате од мене. Јас не сум роден за тоа.
При овие зборови двајцата почнаа да размавуваат заканувачки со тупаниците. А јас најспокојно ин меков да си седат мирно зашто нема да имаат полза од насилство. Ако немам желба да направам нешто, никој и за ништо на светот не е во состојба да ме натера да го направам тоа.
- Марш оттука, никаквец! – се развика Иванов.
Јас станав, ја отворив спокојно вратата без збор да прозборам и си заминав дома.
Така заврши мојата лошо обмислена согласност да контактирам со органите на Државната безбедност. Во почетокот си мислев дека штом имам врска со нив ќе бидам по полезен за делото. Ќе можам да дознавам некои работи за вистинските Македонци и ќе имам можност да го предупредувам кога ќе ги загрозува опасност, но за овие два месеца и половина после доста бессони ноќи, дојдов до сознание, односно до заклучок, дека, да си Македонец, борец за правата на своите браќа Македонци, а истовремено да соработуваш со Државната безбедност, е исклучително сложена и одговорна работа, за која чувствував дека не сум дораснат. Така внатрешно се успокоив. Почнав да спијам нормално, без страв, иако агентите ме следеа непрекинато. Ме следеа дури и кога навечер одев на средба со моето девојче. Но тоа се поднесуваше полесно од колку да се чувствувам обврзан кон душманите на Македонскиот народ. Со еден збор, бев задоволен од тоа што сум, односно дека силно ја сакам Македонија и Македонскиот народ. Задоволен дека не се лизнав по трамболината на предавството и што успеав да го зачувам, чисто и не извалкано моето име за цел живот! А за да го постигнам сето тоа, мене ме очекуваа многу лишувања и страдања, кои ќе ги опишам во наредните делови од мојата скромна но вистинита автобиографија.
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
FavoriteLeave a comment:
-
Albanians settling in Macedonia
Historical evidence shows that the first Albanian migration into Macedonia began in the mid-15th century.
Translated and edited by Risto Stefov
According to the 1430-1431 Ottoman census there were no Albanians living in Macedonia. The Albanians started coming to Macedonia after they were Islamized. They arrived in small groups, as Ottoman soldiers and as mercenaries, but in very small numbers. The 1452-1453 Ottoman census recorded only 32 Albanian families living in Macedonia, 31 families in the Kalkandelen (Polog) Vilayet and 1 Catholic family in Skopje. A large number of these “Islamized” Albanians were marked as “Arnauts” or “Arbanasi” by the Ottoman authorities, to differentiate them from the indigenous population. In other words, in the census notepads, Ottoman personal wrote “Arbanasi” or “Arnaut” beside each Albanian name to distinguish them from the natives, about whom there were no adjectives for nationality.
The 1467-1468 Ottoman census recorded 83 Albanian households on the entire territory of Macedonia and recorded them as follows:
Census year 1467-1468
Vilayet Kalkandelen (Polog) 20 households
Vilayet Uskup (Skopje) 2 households
Vilayet Pirlepe (Prilep) 10 households
Vilayet Kipruli (Veles) 3 households
Nahiya Krchovo (Kichevo) 7 households
Nahiya Mariovo 1 household
Nahiya Manastir (Bitola) 41 households
Source: TDIMN. ODM, t. III, p. 35-143 (Vilayet Kalkandelen), p. 150; TDIMN. OPD, t. I, p. 197-199; TDIMN. OPD, t. II, s.139-271 (nahia Monastery), p. 271-485.
The first six Albanian villages in Macedonia
Albanians came to the Macedonian border in 1572. Philippe Kanaie, a Frenchman, described the capture of Kachanik, about whom he personally wrote in 1572 that he belonged to an “Albanian group of killers and thieves”. (French Travel to the Balkans, p.140.)
The existence of a gang of Albanian bandits was recorded for the first time in history in 1595, which operated in the Polog Region villages where it robbed and wounded many villagers. (J. Trifunoski, Polog, p. 38.)
According to Ottoman documents, about 10,000 Albanian robbers from northern Albania invaded, robbed and burned 27 villages in western Macedonia in 1597. Then the same robbers settled 6 of those villages in Debar Region. These were the first Albanian settlements in Macedonia. (Shopova, D., p. 83.)
This means that the first Albanians settled in Macedonia 3 years before the 17th century AD and it was in Debar Region.
Albanian settlement in Skopje Region
According to Ottoman documents, the first recorded presence of “predatory Arnaut groups” in the Skopje Region was in 1595. No Albanian settlements were recorded prior to or during that year. (Shopova, D., p. 78-79.)
Albanians began to gradually invade the high mountain villages in Skopska Tsrna Gora, Skopje Region, around the end of the 17th century.
(Materials, 536. / "ARNAUTS" Vasil Kinchov, “Makedonia. Etnografia i Statistika” (s 11 karti), published by the Bulgarian Literary Organization in Sofia, 1900 Chastna Prva. The peoples of Macedonia. Arnauts., p. 83-100.)
The Albanians first invaded and occupied the Skopska Tsrna Gora villages located high up in the Skopje Region mountains then gradually invaded the lower villages. The village Brest remained all Macedonian until the 19th century. Luboten was infiltrated by Albanians during late 18th century. (Vasil Kinchov, “Makedonia. Etnografia i Statistika” Chasta Prva. The peoples of Macedonia. Arnauts., p. 83-100.)
German traveler Han visited the Skopska Tsrna Gora Albanian villages in the second half of the 19th century and the Albanians themselves, living there, informed him that they migrated to the northern mountains in Skopje Region after the Austrian wars, and that was at the end of the 17th century. (Hahn, Reise von Belgrad nach Salonik, Wien, 1868 p. 70.)
Up to the 20th century, Albanians had settled in 21 Macedonian villages in Kitka and Tsrn Vrv Regions. They came from Kosovo during the 18th and 19th centuries and the residents of Aldintsi know that their ancestors came to Aldintsi from Gnilane.
(Material, p. 523. Vasil Kinchov, “Makedonia. Etnografia i Statistika” Chasta Prva. The peoples of Macedonia. Arnauts.)
The first Albanians arrived in Skopsko Polie during the 19th century when Hamsi Pasha, an Albanian, was in control of the region. Hamsi Pasha gradually settled Albanians in Skopsko Pole brought there from northern Albania. (J. Trifunoski, Skopsko Polie, p. 358.)
Albanian settlements in Polog Region
The earliest Albanian settlement of Polog Region started around the middle of the 18th century. At that time they were a very small minority until the first half of the 19th century when Polog was ruled by an Albanian named Abduraman Pasha, who brought a massive number of Albanians from northern Albania by force. (J. Trifunoski, Polog, p. 71-74.)
A large part of the indigenous Macedonian population in Polog was violently assimilated into the Albanian fold. All generations were Albanized by force and so were many women and girls brought there from Tetovo by the Albanian pashas. (J. Trifunoski, Polog. p. 38-39, 50-51.)
The same thing happened in Kichevia, where most of the Albanians there were assimilated Macedonians. From that we can conclude that the older Albanians in Macedonia are our brothers who were assimilated a long time ago.
The Albanians in the village Teartse were brought there by the Tetovo pashas from Mat, Dolen Debar and Prizren. The Albanians brought to the village Dobroshte were brought there from Debar and Liuma. The Albanians in the villages Dlabochitsa, Strazha and Kultino were brought there from Dukachin Liuma. Abduraman Pasha, in early 19th century, expelled all the Macedonians from Kultino and settled the village with Albanians. (Material (Sofia), p. 437, 439, 446-447.)
Up until the 19th century, Zhedenska Region was exclusively occupied by Macedonians, but later it was infiltrated by Albanian migrants from Rech and Dolni Debar.
Albanian violence put pressure on the Macedonian population in Polog, forcing it to flee en masse and leave the villages empty. Vasil Kinchov visited Macedonia in the last decade of the 19th century and wrote about the village Gorno Falishe saying that in 1860 it had 30 Macedonian families and in 1890 it was completely deserted. The villages Palatitsa, Korito, Forino and Chaile were also abandoned and left empty.
(V. “News” year II no. 12, 13/ Vasil Kinchov, "Makedonia. Etnografia i statistika” Chastna prva. Peoples of Macedonia. Arnauts., p. 83-100.)
According to Macedonian ethnographer Trifunoski, the Katranie and Erebino villages shared the same fate. They too were abandoned due to Albanian violence. (J. Trifunoski, Polog, 39-40.)
Albanization of Kichevia
The village Zaias, now distinctively an Albanian village, was exclusively Macedonian until 1740. About 90 years ago, Macedonian ethnographer Tome Smilianich – Bradnina determined that the people of Zaias knew that their ancestors were Orthodox Christians and that they converted to Islam seven generations ago but continued to use the same names as their Orthodox ancestors. (T. Smiljanich, Kichevia, p. 440-441.)
The village Tsrvivtsi was Islamized around 1760. Albanian gangs attacked the village on Easter day when the people were gathered together to celebrate. They killed many men, enslaved the women and moved into their homes. (T. Smilianich, Kichevia, p. 431.)
The village Berikovo was Islamized around 1785. The Albanians Islamized the women and children while the men were working in Turkey. (T. Smiljanich, Kichevia, p. 437.)
A part of the indigenous Macedonian population from the village Kolari escaped to Austria-Hungary in late 18th century, but those who remained behind were Albanized. (Smilianich, Kichevia, p. 444.)
The Albanians in the village Iagol were brought there from the village Blace, Albania, around 1830. The village Tuni was Albanized at about the same time. The first Albanians who arrived in the villages Popoviani, Drugovo and Belitsa were from Debar and were relocated there in 1840.
Albanization of Debar-Struga Regions
Even though Albanians started penetrating Debar Region in the 17th century and continued to do so until the 19th century, the absolute majority of Golo Brdo and Debar Pole were Macedonians, both Muslims and Christians. The 19th century did not produce any deeper ethnic changes in Debar outside of the Albanization of the Macedonian Muslims from many villages and the Albanian settlements from northern Albania.
Vasil Kinchov, in his book about Macedonia, published in 1900, testified to the Albanization of the Macedonian Muslims and to the settlement of Albanians in Golo Brdo and Debar Pole:
“Residents (Macedonian Muslims) in the villages Ostreni, Turnovo, Klene, Leten, Dzhepishte, Erbele, Oboki, Makelari, etc., preferred to call themselves Arnauts and speak the Arnaut language. Converts (Torbeshi) from the village Raitsa and from the most southern Islamized villages, spoke the Arnaut language and saw themselves as Arnauts. The population in the villages Vichishta, Goleishcha and Pisanki, up to the early XIX century, was half Macedonian. As of about 30 years ago, all these villages have been inhabited by Arnauts. Only 3 Macedonian families remain in Pisanki. Arnauts settled here from Goritsa and other areas to the north. The pressure was even greater in Pole (Debarko Pole). Most Macedonians disappeared from the northern villages early in the XIX century; today they are leaving from all the villages because of the terrible violence they are exposed to. Until recently the village Gragiani was almost entirely Macedonian. The Arnauts arrived there about 50 years ago and now they are a majority. There are 8 Macedonian houses still left but soon they too will be gone.
About 30 to 35 years ago Macedonians lived in Balanii, an Arnaut village in the Turkish Kodzadzik, but all left. The entire region is now populated by the Arnauts from Ali Pasha’s regiments, who in the late 18th century destroyed Bozhi Grad in the Drim River valley. The Arnauts did not penetrate the other side of the river mainly due to the converts on one hand and due the fact that the local Macedonian villages there we large and populated by Macedonians. (See the Vasil Kinchov, “Makedonia. Etnografia i Statistika”, Chastna prva. Peoples in Macedonia. Arnauts., p. 83-100.)
Albanian settlements in Gora (Korcha), Mokra-Pogradets and Struga Regions
Up to the 19th century there were ethnic Macedonian territories dispersed all across southern Albania. In Gora (Korcha) and Mokrena Regions, the population was predominantly Macedonian of the Christian Orthodox faith and subjects of the Ohrid Archbishopric. Registered in the 1761 Codex of the Ohrid Archbishopric is the Gora-Mokren Episcopate and the signature of the Gora-Mokren Episcopate (korchansko-pogradechki), Bishop Ioachim. (A. Shopov and G. Strezov, Codex of Ohrid Patriarchy. Sb.M. X. 569.)
An anonymous Ohrid chronicler, in the first half of the 19th century, was witness to two major devastations in Gora and Mokra (western Ohrid coast). In 1805 Arnaut battalions robbed the entire Ohrid surroundings and in 1821 the entire Mokren Region was robbed and pillaged and left desolate. (Ohrid chronicle notes, 6,16 / “ARNAUTS” Vasil Kinchov, “Makedonia. Etnografia i Statistika” (s. 11 maps), published by the Bulgarian Literary Organization in Sofia, 1900, Chastna prva. Peoples of Macedonia. Arnauts., p. 83-100.)
Vasil Kinchov, in his book about his journey through Macedonia in 1900, also wrote about the Arnaut arrivals from Shkumba Valley, forcing the Macedonian population out of the western parts of Ohrid and out of the villages Ferdovo and Kalishte which are now completely Albanized. Then they forced the Macedonian population out of the villages Lin and Radozda.
Seventy years before Kinchov’s journey, a Doctor Mueler, who traveled through the Ohrid west coast in Struga and Pogradec in 1837-1838, said that this side of the coast was populated by Macedonians. At that time Albanian migrations were just starting to take place. He wrote that the village Ferdovo had a mixed population of Macedonians and Albanians but the village Kalishte was populated only by Macedonians. (Dr Joseph Muller, Albanien, Rumelien und die Osterreich-Montenegrische Granze, Prag, 1844, p. 69.)
Seventy years after Mueler’s visit, in the early 20th century, there was no trace of Macedonians in those formerly all Macedonian villages.
Up to 1870, the residents of Devol and Korcha Regions (now southern Albania) spoke Macedonian. But because of extreme pressure from the Albanians, 50 village leaders decided to stop speaking Macedonian and asked the Macedonian residents not to speak Macedonian to their children so that they could be Albanized and so that the torment would end. (Magazine “Albania”, 15-30 June 1898, p. 32.)
We can see from what we have discovered here that many of today’s Albanians have Macedonian roots and that there are no pure ethnic groups and nations.
Населување на Албанците во Македонија
Историските сведоштва говорат дека првите Албанци во Македонија почнале да се доселуваат поинтензивно дури после средината на 18 век.
Според отоманскиот попис на населението од 1430-1431 година, во Македонија немало воопшто Албанци. Веќе од средината на 15 век, со исламизацијата на Албанците, тие во мал број почнале да доаѓаат во Македонија како турски војници и наемници, но сепак во многу минорен број. Во отоманскиот попис од 1452-1453 година, се забележани само 32 албански семејства на територијата на цела Македонија и тоа 31 семејство во вилаетот Калканделен (Полог) и 1 католичко семејство во Скопје. Овие албанци веќе во најголем дел биле исламизирани и отоманските власти ги обележувале како АРНАУТИ или АРБАНАСИ, како би се разликувале од староседелското. Имено, во пописните тефтери, отоманците на личните имиња на албанците додавале “Арбанас“ или “Арнаут“ за да ги разликуваат од староседелците, за кои немало никакви придавки за народност.
Отоманскиот попис од 1467-1468 година забележува само 83 албански домаќинства на територијата на цела Македонија и тоа во следниве вилаети:
Попис 1467-1468 година
Вилает Калканделен (Полог) 20 домаќинства
Вилает Ускуп (Скопје) 2 домаќинства
Вилает Пирлепе (Прилеп) 10 домаќинства
Вилает Ќипрјули (Велес) 3 домаќинства
Нахија Крчово (Кичево) 7 домаќинства
Нахија Мариово 1 домаќинство
Нахија Манастир (Битола) 41 домаќинство
Извор: ТДИМН. ОПД, т. III, с. 35–143 (вилает Калканделен), с. 150; ТДИМН. ОПД, т. I, с. 197–199; ТДИМН. ОПД, т. II, с.139–271 (нахия Манастир), с. 271–485
Првите шест албански села во Македонија
Албанците дошле на границите на Македонија во 1572 година. Французинот Филип Канаје го опишал заземањето на Качаник од страна на неколку како што лично запишал “албански групи на убијци и разбојници“ во 1572 година.
(Френски пътеписи за Балканите, с.140).
Во 1595 година за прв пат во историјата е забележана албанска разбојничка тајфа која опљачкала неколку полошки села, а многу селани ранила и испоубила.
(Ј. Трифуноски, Полог, стр. 38).
Според отомански документ од 1597 година, околу 10.000 албански разбојници од северна Албанија, ограбиле и изгореле 27 села во западна Македонија, а во 6 од тие села, во дебарската област, се населиле првите Албанци во Македонија
(Шопова, Д. Цит. съч., с. 83).
Значи, прво населување на Албанци во македонско село, временски датира 3 години пред почетокот на 17 век и тоа било во областа на Дебар.
Албанско населување во скопската област
Во отомански документ од 1595 година за прв пат е забележано присуство на “арнаутски разбојнички групи“ во скопската област, но без албанско населување.
(Шопова, Д. Цит. съч., с. 78-79)
Албанците почнале постепено да ги освојуваат високите планински македонски села од скопска Црна Гора дури кон крајот на 17 век.
(Материали, 536. / “АРНАУТИ“ Васил Кънчов, "Македония. Етнография и статистика" (с 11 карти), Издава Българското книжовно дружество в София, 1900 година, Част първа. Народи в Македония. Арнаути., стр. 83-100).
Албанците прво ги зазеле највисоките македонски села на скопска Црна Гора и после постепено слегувале кон ниските села. Село Брест до 19 век било чисто македонско село, во Љуботен албанците навлегле кон крајот на 18 век.
(Васил Кънчов, "Македония. Етнография и статистика", Част първа.Народи в Македония. Арнаути., стр. 83-100).
Германскиот патувач Хан во втората половина на 19 век ги посетил албанските села на скопска Црна Гора и самите тамошни албанци го известиле дека се преселени во скопските северни планини после австријските војни, а тоа е крајот на 17 век.
(Hahn, Reise von Belgrad nach Salonik, Wien, 1868. стр. 70).
До 20 век, на Китка и Црн Врв се населиле Албанци во 21 македонско село. Тие дошле од Косово во текот на 18 и 19 век, а жителите на Алдинци знаеле дека нивните предци дошле во Алдинци од Гњилане.
(Материали, стр. 523. / Васил Кънчов, "Македония. Етнография и статистика", Част първа. Народи в Македония. Арнаути., стр. 83-100).
Во Скопското поле првите албанци се спуштиле дури во 19 век, за време на управувањето на Хамзи-паша, Албанец, кој етапно доселувал албанци од северна Албанија.
( J. Трифуноски, Скопско Поље, 358).
Албанско населување на Полог
Почетокот на албанското населување т.е. заземање на Полог, почнува од средината на 18 век. Сепак, тие во тој период претставувале многу мала малцинска група во Полог, се` до првата половина на 19 век, кога со Полог владее албанецот Абдураман-паша, кој насилно и масовно населувал албанци од северна Албанија.
(Ј. Трифуноски, Полог, с. 71-74)
Голем дел од староседелското македонско население на Полог, било насилно поалбанчено, цели родови биле поалбанчени, како и многу жени и девојки под притисок на тетовските албански паши и нивниот зулум .
(Ј. Трифуноски, Полог, стр. 38-39, 50-51)
Истото се има случено и со Кичевија, каде најголемиот дел од тие Албанци се всушност од македонско потекло. Затоа, можеме да кажеме дека Албанците во Македонија се македонски браќа.
Албанците од с.Теарце биле населени од тетовските паши, од Мат, Долен Дебар и призренско; албанците од с.Доброште дошле од Дебар и Љума. Во с.Длабочица, с.Стража и с.Култино албанците потекнуваат од Дукачин Љума. Во последното село, Абдурахман Паша во почетокот на 19 век ги избркал Македонците и населил Албанци (Материали (Софија), 437, 439, 446-447).
Во Жеденската област до почетокот на 19 век живееле исклучително Македонци, но подоцна почнале и таму да се доселуваат Албанци од Реч и Долни Дебар.
Од албанските зулуми, Македонците од Полог масовно бегале и ги оставале празни селата. Васил К`нчов во последната деценија на 19 век ја посетил Македонија и опишува дека селото Горно Фалише до 1860 година броело 30 македонски семејства, а во 1890 година опустело, како и селата Палатица, Корито, Форино и Чајле, кои исто така останале опустени и празни.
(В. "Новини", год. II бр. 12, 13./ Васил Кънчов, "Македония. Етнография и статистика", Част първа.Народи в Македония. Арнаути., стр. 83-100).
Македонскиот етнограф Трифуноски, спомнува дека и селата Катрање и Еребино ја споделиле истата судбина на опустување.
(Ј. Трифуноски, Полог, 39-40).
Албанизација на Кичевија
Зајаз, сега изразито албанско село, до 1740 година било чисто македонско православно село. Првиот македонски етнограф, Томе Смиљаниќ - Браднина пред 90 години утврдил дека луѓето од Зајаз ги знаат своите муслимански претци до 7 колено, а од овие имиња после продолжуваат имињата на нивните православни предци. Православните старинци биле “Шопки“, па Албанците еден дел од нив истиснале, а друг дел исламизирале и поалбанчиле.
(Т. Смиљанић, Кичевија, 440-441).
Селото Црвивци било исламизирано околу 1760 година. Албанците удриле на селото од страна на Зајаз за Велигден, кога се играло оро, убиле многу луѓе, а жените ги заробиле и се вселиле како во своја куќа.
(Т. Смиљанић, Кичевија, стр. 431).
Селото Бериково, било муслиманизирано околу 1785 година, кога Албанците ги исламизирале жените и децата од селото, додека мажите им биле на печалба.
(Т. Смиљанић, Кичевија, с. 437).
Дел од македонското староседелско население на селото Колари избегало кон крајот на 18 век во Австро-Унгарија, а оние кои останале дома биле албанизирани.
(Смиљанић, Кичевија, с. 444).
Албанците во с. Јагол биле преселени од селото Блаце од Албанија околу 1830 година. Тогаш било и албанизирано селото Туин. Во с.Поповјани, с.Другово и с.Белица првите албанци се населиле околу 1840 година од Дебар.
Албанизацијата во струшко-дебарскиот крај
Иако Албанците прво проникнале во дебарскиот крај во 17 век, сепак до 19 век, апсолутното мнозинство на Голо Брдо и Дебарско Поле го сочинувале Македонци, рисјани и муслимани. Подлабоки етнички промени во дебарскиот крај настанале во 19 век, со албанизација на Македонците муслимани од повеќе села и населување Албанци од северна Албанија.
Васил К`нчов во својата книга за Македонија обајвена 1900 година, сведочи за поалбанчувањето на Македонците муслимани и населувањето на албанци во Голо Брдо и Дебарско Поле:
“Жителите (македонски муслимани) на селата Острени, Трново, Клене, Летен, Џепиште, Ербеле, Обоки, Макелари и др. претпочитаат да се кажуваат за арнаути и да говорат арнаутски. Торбешите од с. Раица, најјужно од подримските потурчени села, говорат повеќе арнаутски и се бројат за арнаути. Селата Вичишта, Голеишча и Писанки биле до почетокот на XIX. век македонски, до пред 30 години биле половина македонски, а сега се населени од арнаути. Само во Писанки останаа уште 3 македонски куќи. Арнаутите идат од Горица и од други посеверни места. Уште посилен е притисокот на Поле (дебарко поле). Македонците исчезнале во почетокот на XIX век од северните села, а денес бегаат од сите други села поради страшните уништувања на кои се изложени. Селото Граѓани до скоро било македонско. Арнаутите дошле пред 50 години и сега тие се мнозинство. Има уште 8 македонски куќи, но и тие наскоро ќе бегаат.
Македонци имало и до пред 30-35 години во арнаутското село Балании и во турското Коџаџик, но сите избегале. Тој крај е жестоко опустошен од арнаутските полкови на Али Паша, кои го уништија Божји Град во долината на р. Дрим, кон крајот на 18 век. Само во Река арнаутите уште не проникнале и тоа благодарејќи на торбешите од една страна и на фактот, што, тамошните македонски села се големи“.
(види кај Васил Кънчов, "Македония. Етнография и статистика", Част първа. Народи в Македония. Арнаути., стр. 83-100).
Населување на Албанците во Гора (Корча), област Мокра-Поградец и Струга
До 19 век, македонските етнички територии се простирале скоро во цела јужна Албанија. Во Гора (Корча) и Мокренската област населението било македонско, православно и поданици на Охридската Архиепископија. Во Кодексот на Охридската Архиепископија од 1761 година се наоѓа Епископијата Горо-Мокренска и потписот на Горо-Мокренскиот (корчанско-поградечки)
Епископ Јоаким (А.Шопов и Г.Стрезов, Кодекс на Охридската патриаршия. Сб.М. X. 569).
Охридскиот анонимен летописец од првата половина на 19 век, бележи две големи пустошења во Гора и Мокра (зап. охридски брег). Во 1805 година арнаутски полкови ја опљачкале целата околина на Охрид, а во 1821 година, пишува летописецот Охридски за мокренската област: „во Мокреница се` се запусти, сето имање го ограбија“.
(Охридски летописни бележки, 6,16 / “АРНАУТИ“ Васил Кънчов, "Македония. Етнография и статистика" (с 11 карти), Издава Българското книжовно дружество в София, 1900 година, Част първа. Народи в Македония. Арнаути., стр. 83-100).
Васил К`нчов во својата книга за неговото патување низ Македонија од 1900 година запишува “арнаутски дошљаци од долината на Шкумба го иселуваат македонското население од западните делови на охридско“, селата Фердово и Калиште се поалбанчени целосно, а македонското население се иселува и од селата Лин и Радожда.
70 години пред сведоштвата на К`нчов, доктор Муелер, кој патувал по западниот охридски брег на Струга и Поградец во 1837-1838 година, сведочи дека овој брег бил населен со Македонци, но почнале да се доселуваат и Албанци, па запишал дека селото Фердово имало мешано население од Македонци и Албанци, додека селото Калиште било чисто македонско село.
(D-r Joseph Muller, Albanien, Rumelien und die Osterreich-Montenegrische Granze, Prag, 1844. стр.69).
Само 70 години подоцна, на почетокот на 20 век, немало трага од Македонци во тие некогашни чисто македонски села.
До 1870 година жителите на областа Девол и Корча (денешна јужна Албанија) говореле македонски јазик. Поради албанскиот притисок, првенците на 50 села од овие области се заколнале да не говорат повеќе македонски, да не го пренесуваат македонскиот јазик на своите деца и да станат Албанци (Списание "Albania", 15–30 Juni 1898, p. 32).
Од оваа произлегува дека голем дел од денешните Албанци имаат и македонски корен и дека не постојат чисти етноси и нации.
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
© 2013 Microsoft
Terms
Privacy
Developers
English (United States)
Warning
{3}
{3}
{3}
{3}
{3}
Favorite
{3}
FavoriteLeave a comment:
-
Albanian War Crimes - Families of Macedonian Missing Demand New Prosecution
A new human rights report on Macedonia has brought hope for relatives of people who’ve been missing since the armed conflict between government forces and rebels in 2001.
Encouraged by this week’s Council of Europe report on human rights in Macedonia, families of the missing are calling for the country’s chief prosecutor to reopen the politically-charged ‘Neprosteno’ case.
Ethnic Albanian rebels were accused of kidnapping and killing 12 ethnic Macedonians and one ethnic Bulgarian in the Neprosteno region of the country, but the case was annulled by parliament in 2011.
“The authorities should reopen the case so that we will find the truth and finally be able to properly bury our relatives and punish the perpetrators,” said Vojo Gogovski, whose father is one of those who went missing.
The Council of Europe human rights commissioner’s report on April 9 urged that “every effort be pursued to clarify the fate of those who are still missing”.
The conflict in 2001 saw ethnic Albanian insurgents from the now disbanded National Liberation Army, NLA, battle Macedonian security forces.
It ended after the signing of the Ohrid Peace Accord the same year and an amnesty law was then passed as part of a deal to help reintegrate former rebels into society.
In a highly controversial decision in 2011, parliament scrapped four war crimes cases concerning atrocities alleged to have been committed by the rebels, including Neprosteno.
But many suspected that the decision was part of political bargaining between the main ruling VMRO DPMNE of Prime Minister Nikola Gruevski and its junior Albanian partner, the Democratic Union for Integration, DUI.
DUI was formed by former NLA leaders, some of whom were suspects in the war crimes cases.Leave a comment:
-
Buoyed by its meteoric domestic success, the far right party is planning to expand 'wherever there are Greeks'
Helena Smith in Athens
Monday 1 April 2013
The Guardian
Emboldened by its meteoric rise in Greece, the far-right Golden Dawn party is spreading its tentacles abroad, amid fears it is acting on its pledge to "create cells in every corner of the world". The extremist group, which forged links with British neo-Nazis when it was founded in the 1980s, has begun opening offices in Germany, Australia, Canada and the US.
The international push follows successive polls that show Golden Dawn entrenching its position as Greece's third, and fastest growing, political force. First catapulted into parliament with 18 MPs last year, the ultra-nationalists captured 11.5% support in a recent survey conducted by polling company Public Issue.
The group – whose logo resembles the swastika and whose members are prone to give Nazi salutes – has gone from strength to strength, promoting itself as the only force willing to take on the "rotten establishment". Amid rumours of backing from wealthy shipowners, it has succeeded in opening party offices across Greece.
It is also concentrating on spreading internationally, with news last month that it had opened an office in Germany and planned to set up branches in Australia. The party's spokesman, Ilias Kasidiaris, said it had decided to establish cells "wherever there are Greeks".
"People have understood that Chrysi Avgi [Golden Dawn] tells the truth," he told a Greek-language paper in Melbourne. "In our immediate sights and aims is the creation of an office and local organisation in Melbourne. In fact, very soon a visit of MPs to Australia is planned."
But the campaign has met with disgust and derision by many prominent members of the Greek diaspora who represent communities in both the northern and southern hemispheres.
"We don't see any gold in Golden Dawn," said Father Alex Karloutsos, one of America's leading Greek community figures, in Southampton, New York. "Nationalism, fascism, xenophobia are not part of our spiritual or cultural heritage."
But Golden Dawn is hoping to tap into the deep well of disappointment and fury felt by Greeks living abroad, in the three years since the debt-stricken nation was plunged into crisis.
"Golden Dawn is not like other parties in Greece. From its beginnings, in the early 80s, it always had one eye abroad," said Dimitris Psarras, whose book, Golden Dawn's Black Bible, chronicles the organisation since its creation by Nikos Michaloliakos, an overt supporter of the colonels who oversaw seven years of brutal anti-leftist dictatorship until the collapse of military rule in 1974.
"Like-minded groups in Europe and Russia have given the party ideological, and sometimes financial, support to print books and magazines. After years of importing nazism, it now wants to export nazism," added Psarras. By infiltrating communities abroad, the far-rightists were attempting not only to shore up their credibility but also to find extra funding and perhaps even potential votes if Greeks abroad ever won the right to cast ballots in elections.
"[Golden Dawn] not only wants to become the central pole of a pan-European alliance of neo-Nazis, even if in public it will hotly deny that," claimed Psarras, who said party members regularly met with neo-Nazis from Germany, Italy and Romania. "It wants to spread its influence worldwide."
With its 300,000-strong community, Melbourne has pride of place in the constellation of Greek-populated metropolises that dot a diaspora officially estimated at around 7 million.
As part of its international push, Golden Dawn has also focused on the US, a magnet for migrants for generations, and Canada, which attracted tens of thousands of Greeks after Greece's devastating 1946-49 civil war.
"It's a well-studied campaign," said Anastasios Tamis, Australia's pre-eminent ethnic Greek historian. "There is a large stock of very conservative people here – former royalists, former loyalists to the junta, that sort of thing – who are very disappointed at what has been happening in Greece and are trying to find a means to express it. They are nationalists who feel betrayed by Greece over issues like Macedonia, Cyprus and [the Greek minority] in Voreio Epirus [southern Albania], who cannot see the fascistic part of this party. Golden Dawn is trying to exploit them."
The younger generation — children of agrarian and unskilled immigrants – were also being targeted, he said. "They're the generation who were born here and grew up here and know next to nothing about Greece, its history and social and economic background. They're easy prey and Golden Dawn will capitalise on their ignorance."
Tamis, who admits that some of his students support the organisation, does not think the group will gain traction even if Australia's far-right party has been quick to embrace it. But the prospect of Golden Dawn descending on the country has clearly sent tremors through the Greek community.
"This is a multicultural society. They are not wanted or welcome here," said one prominent member, requesting anonymity when talk turned to the group.
Greek Australian leftists have begun collecting protest signatures to bring pressure on the Australia immigration minister, Brendan O'Connor, to prohibit Golden Dawn MPs from entering the country. In a statement urging the government not to give the deputies visas, they said the extremists had to be stopped "from spreading their influence within the Greek community and threatening the multicultural society that Greek Australians and other migrants have fought to defend".
The neo-Nazis have been given a similar reception in Canada, where the party opened a chapter last October. Despite getting the father of champion sprinter Nicolas Macrozonaris to front it, the group was quickly denounced by Greek Canadians as "a black mark".
The culture of intolerance that has allowed racially motivated violence to flourish in Greece – with black-clad Golden Dawn members being blamed for a big rise in attacks on immigrants – had, they said, no place in a country that prides itself on liberal values.
"Their philosophy and ideology does not appeal to Greeks living here," insisted Father Lambros Kamperidis, a Greek Orthodox priest in Montreal. "We all got scared when we saw they were giving a press conference. But it was a deplorable event and as soon as we heard their deplorable views they were condemned by community leaders and the church."
"We are all immigrants in Canada," added Kamperidis, referring to Golden Dawn's tactic of tapping into anti-immigrant resentment. "The conditions that apply in Greece do not apply here, so there is no justification for the party to flourish. The really bad thing is that in opening here it gives the impression, to people who don't know the situation, that it is supported by a lot of Greeks, which is not the case. It has hurt Greece, the Greek cause, and Greeks' reputation more than anything else."
Despite the resistance, the far-rightists have made concerted efforts to move elsewhere, with Golden Dawn supporters saying Toronto is next. But the biggest push by far to date has been in the US. As home to close to 3 million citizens of Greek heritage, America has the diaspora's largest community. At first, cadres worked undercover, organising clothes sales and other charitable events without stating their true affiliation. Stickers and posters then began to appear around the New York suburb of Astoria before the organisation opened a branch there.
But while Greek Americans have some of the strongest ties of any community to their homeland, senior figures have vehemently denounced the organisation for not only being incongruous with Greece's struggle against fascism, during one of Europe's most brutal Nazi occupations, but utterly alien to their own experience as immigrants.
"These people and their principles will never be accepted in our community. Their beliefs are alien to our beliefs and way of life," said Nikos Mouyiaris, co-founder of the Chicago-based Hellenic American Leadership Council (HALC), whose mission is to promote human rights and democratic values.
The victims of often violent persecution at the hands of the Ku Klux Klan as well as wider discrimination (in Florida in the 1920s restaurant noticeboards declared "no dogs or Greeks allowed") Greek Americans proudly recount how, almost alone among ethnic minorities, they actively participated in the civil rights movement, their spiritual leader Archbishop Iakovos daring to march alongside Martin Luther King. "Our history as a diaspora in the US has been marked by our fight against racism," said Mouyiaris.
Many in the diaspora believe, like Endy Zemenides who heads HALC, that Golden Dawn has deluded itself into believing it is a permanent force because of its soaring popularity on the back of the economic crisis. "The reality is that it is a fleeting by-product of failed austerity measures and the social disruption this austerity has caused," he said.
In Greece, where Golden Dawn has begun to recruit in schools, there are fears of complacency. Drawing parallels with the 1930s Weimar period and the rise of Hitler's National Socialist German Workers' party, the historian Mark Mazower recently warned against underestimating the threat posed by a party whose use of violence was so disturbing. "Unfortunately, the Greek state does not seem to realise the urgency of the situation," he told an audience in Athens.
After spending almost 30 years following Golden Dawn, Psarras agrees. Only weeks ago, he claimed, Michaloliakos held talks in the Greek parliament with two German neo-Nazis posing as journalists. Golden Dawn rejected the claim as "old mud".
"It is an extremely dangerous phenomenon and do I think it will get worse? Yes I do," Psarras said, lamenting that, with living standards plummeting, the organisation was opening offices in traditional middle-class neighbourhoods. There remained a simple fact too big to ignore: in 2009 the party was a political pariah, gaining a mere 0.29 % of the vote; today it had global ambitions.
"Ten years ago, if you had said Golden Dawn would become the third biggest force in Greece, you'd be called crazy," said Psarras. "Now look where it is."
If you have any questions about this email, please contact the guardian.co.uk user help desk: userhelp@guardian.co.uk.
guardian.co.uk Copyright (c) Guardian News and Media Limited. 2013 Registered in England and Wales No. 908396 Registered office: PO Box 68164, Kings Place, 90 York Way, London N1P 2APLeave a comment:
Leave a comment: